Η δημιουργία βιώσιμου πλαισίου για τα ποσά που «έχουν λαμβάνειν» οι ενεργοβόρες βιομηχανίες για την αντιστάθμιση ρύπων, η επιτάχυνση της είσπραξης των ποσών για το μειωμένο ΕΤΜΕΑΡ (Ειδικό Τέλος Μείωσης Εκπομπών Αερίων Ρύπων) και η έκδοση της εφαρμοστικής Υπουργικής Απόφασης ώστε να ενεργοποιηθεί ο μηχανισμός επιδότησης του ηλεκτρικού ρεύματος που καταναλώνουν οι επιλέξιμες ενεργοβόρες βιομηχανίες στο πλαίσιο του σχήματος κρατικών ενισχύσεων TCTF, είναι μερικά από τα «ανοιχτά μέτωπα» για το ενεργειακό κόστος της βιομηχανίας. Μέτωπα που όσο δεν κλείνουν επιβαρύνουν την ανταγωνιστικότητα του κλάδου, ο οποίος –όπως έγραψε το energygame πληρώνει έως και τρεις φορές υψηλότερο κόστος ηλεκτρικής ενέργειας σε σύγκριση με ανταγωνιστές σε ευρωπαϊκές χώρες όπως η Γερμανία, η Γαλλία και η Ολλανδία.

TCTF

Για το θέμα του TCTF (σχήμα κρατικής ενίσχυσης για την αντιμετώπιση των προκλήσεων που προκύπτουν από τον πόλεμο στην Ουκρανία και την ενεργειακή μετάβαση) η ΕΒΙΚΕΝ που εκπροσωπεί την ενεργοβόρο βιομηχανία απέστειλε προ ημερών επιστολή στην πολιτική ηγεσία του ΥΠΕΝ επισημαίνοντας την καθυστέρηση στην έκδοση της ΥΑ, δεδομένου ότι έχει έχουν περάσει αρκετοί μήνες από το «πράσινο φως» της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (τέλη 2023). «Το εν λόγω μέτρο όχι μόνο έχει ήδη εφαρμοστεί στις περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες, αλλά έχουν ήδη εκταμιευτεί τα αντίστοιχα ποσοστά», σημειώνεται στην επιστολή, όπου επισημαίνεται μεταξύ άλλων ότι σύμφωνα με την εγκριτική απόφαση της Κομισιόν η καταχώρηση των στοιχείων για τις επιλέξιμες εταιρείες πρέπει να έχει ολοκληρωθεί έως τις 31 Ιουλίου 2024 και η πληρωμή της αποζημίωσης να έχει γίνει έως τις 30 Σεπτεμβρίου, προθεσμίες που είναι πολύ δύσκολο να τηρηθούν εφόσον ελλείψει της Υπουργικής Απόφασης δεν έχουν καν ξεκινήσει οι διαδικασίες για την δημιουργία της απαραίτητης πλατφόρμας στον ΔΑΠΕΕΠ.

Η περίοδος αναφοράς για την εφαρμογή του μέτρου της επιδότησης του κόστους ηλεκτρισμού -με συγκεκριμένα αυστηρά κριτήρια- εκτείνεται από την 1η Απριλίου 2023 έως τις 30 Ιουνίου 2024. Πλην όμως, από τις αρχές του 2024 καταγράφεται μεγάλη μείωση τιμών στην εγχώρια χονδρεμπορική αγορά που σημαίνει ότι το υπολογιζόμενο ποσό προς ενίσχυση θα είναι μηδενικό για σημαντικό μέρος της περιόδου αναφοράς, με την ΕΒΙΚΕΝ να υπολογίζει ότι το τελικό ποσό της ενίσχυσης δεν θα ξεπεράσει τα 40 εκατ. ευρώ έναντι 150 εκατ. ευρώ που προδιαγράφει η εγκριτική απόφαση. «Η επίπτωση στον κρατικό προϋπολογισμό θα είναι μικρή, ενώ τα ποσά της επιδότησης είναι πολύ σημαντικά για τις βιομηχανίες που τα δικαιούνται και τα έλαβαν υπόψη τους στις τιμές πώλησης των προϊόντων τους το 2023», σημειώνεται χαρακτηριστικά στην επιστολή. Να σημειωθεί ότι σύμφωνα με μελέτη που παρουσίασε στις αρχές του έτους το ινστιτούτο Bruegel, από τον Μάρτιο του 2022 που οι Βρυξέλλες θεσμοθέτησαν το TCTF έχουν δοθεί με βάση αυτό κρατικές επιδοτήσεις στις βιομηχανίες ύψους σχεδόν 700 δις. ευρώ σε ολόκληρη την ΕΕ, με την μερίδα του λέοντος να καταλήγει σε γερμανικές επιχειρήσεις και γαλλικές επιχειρήσεις.

Αντιστάθμιση ρύπων

Η ενεργοβόρος βιομηχανία κάνει λόγο και για σημαντικές εκκρεμότητες στο «μέτωπο» της αντιστάθμισης ρύπων. Όπως αναφέρουν αρμόδιες πηγές με γνώση του θέματος, το ποσό επί των εσόδων από τις δημοπρασίες των δικαιωμάτων CO2 (που για το 2023 ήταν 1,6 δισ. ευρώ) για τη χρηματοδότηση της Αντιστάθμισης για το 2023 είναι 11%, σύμφωνα με Υπουργική Απόφαση που εκδόθηκε τον Φεβρουάριο του 2023. Η βιομηχανία είχε ζητήσει αύξηση του ποσοστού αυτού στο 17%, κάτι που είχε συζητηθεί και στο πλαίσιο της Ομάδας Εργασίας για το ενεργειακό κόστος που συστήθηκε με τη συμμετοχή υψηλόβαθμων στελεχών του ΥΠΕΝ και του ΣΕΒ.  «Εάν το ποσοστό παραμείνει στο 11% το ποσό της αντιστάθμισης που θα δοθεί στο σύνολο των δικαιούχων θα είναι δραστικά μειωμένο, λόγω και της αύξησης του αριθμού των δικαιούχων στη βάση των νέων κατευθυντηρίων γραμμών της ΕΕ», αναφέρουν οι ίδιες πηγές. Για το 2024, το ποσοστό για την αντιστάθμιση αυξήθηκε μεν στο 17%, πλην όμως μέχρι στιγμής οι τιμές των δικαιωμάτων ρύπων εμφανίζονται μειωμένες, κάτι που θα έχει σημαντική επίπτωση στο ποσό που αναμένεται να συγκεντρωθεί φέτος.

Πιο συγκεκριμένα, εκτιμάται ότι ποσό από τα έσοδα το 2024 θα είναι 1,2 δισ. ευρώ (έναντι 1,6 δισ. ευρώ το 2023), κάτι που σημαίνει ότι ακόμα και με την αύξηση του ποσοστού τα ποσά που θα εισπράξουν οι επιλέξιμες βιομηχανίες ως αποζημίωση θα είναι μειωμένα κατά 40%, αντί 1,6 δισ. το 2023. Με ΥΑ τον Φεβ του 2024 το ποσοστό επί των εσόδων από τις δημοπρασίες ορίστηκε στο 17% που σημαίνει ότι το 2024 η αποζημίωση θα είναι ακόμη μειωμένη κατά 40%. Η ΕΒΙΚΕΝ έχει προτείνει να οριστεί σταθερά στο 25% το ποσό που θα διατίθεται για την αντιστάθμιση. Περαιτέρω, επισημαίνει ότι τα εκκαθαριστικά για την αντιστάθμιση των ετών 2021, 2022 έχουν εκδοθεί με μηδενικό ΦΠΑ, κατόπιν γνωμοδότησης της ΑΑΔΕ τον περασμένο Δεκέμβριο. Πλην όμως οι πληρωμές δεν μπορούν να προχωρήσουν διότι έχει τεθεί θέμα επιβολής χαρτοσήμου, το οποίο για να επιλυθεί απαιτεί νομοθετική ρύθμιση.

ΕΤΜΕΑΡ

Τέλος, «αγκάθι» για την ενεργοβόρο βιομηχανία είναι και η καθυστέρηση που παρατηρείται στην εκκαθάριση του Ειδικού Τέλους Μείωσης Εκπομπών Αερίων Ρύπων (ΕΤΜΕΑΡ), καθώς ενώ από το 2019 οι επιλέξιμες επιχειρήσεις της Μέσης Τάσης δικαιούνται ΕΤΜΕΑΡ 2,55 ευρώ/MWh, χρεώνονται με 8,78 ευρώ/MWh. Τα ποσά για το 2019 και το 2020 έχουν εκκαθαριστεί και εισπραχθεί. Σε εξέλιξη βρίσκεται η εκκαθάριση του ΕΤΜΕΑΡ για το 2021 και έχουν γίνει οι καταχωρήσεις για το 2022, χωρίς να είναι όμως σαφές το πότε θα γίνει η εκκαθάριση. Η ΕΒΙΚΕΝ υπολογίζει το ποσό επιστροφής για τις επιλέξιμες βιομηχανίες σε 40 εκατ. ευρώ/έτος, ενώ επισημαίνει ότι υπό εξέταση βρίσκεται η αύξηση της Χρέωσης Βάσης (επί της οποίας υπολογίζεται το ΕΤΜΕΑΡ ανά κατηγορία καταναλωτών) από 17€/MWh στα 24 €/ΜWh, γεγονός που θα επιβαρύνει έτι περαιτέρω τις βιομηχανίες Μέσης Τάσης, εάν δεν δοθεί τέλος στην κατάσταση που παρατηρείται σήμερα. Θα πρέπει, επομένως, να επιταχυνθεί η όλη διαδικασία για τα έτη 2021-2023.

Περαιτέρω αβεβαιότητα προξενεί το γεγονός ότι περαιτέρω αβεβαιότητα προκαλεί το γεγονός ότι οι επιλέξιμες για μειωμένο ΕΤΜΕΑΡ βιομηχανίες θα αλλάξουν στη βάση των νέων Κατευθυντηρίων Γραμμών της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τις κρατικές ενισχύσεις στο Κλίμα και την Ενέργεια (CEEAG) που έχουν επιβάλλει στα κράτη-μέλη να υποβάλλουν νέα εθνικά σχήματα έως το τέλος του περασμένου έτους. «Δεν γνωρίζουμε πού βρίσκονται οι σχετικές συζητήσεις με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, όμως σίγουρα νέα εγκριτική απόφαση για την Ελλάδα δεν υπάρχει» σημειώνεται από κύκλους της βιομηχανίας.

Όσο για τα PPA μεταξύ παραγωγών ΑΠΕ και ενεργοβόρου βιομηχανίας που προβάλλονται ως λύση για το πρόβλημα του ενεργειακού κόστους της τελευταίας, το αντεπιχείρημα που προβάλλεται είναι ότι υπάρχει ακόμα δρόμος έως ότου ενεργοποιηθεί η σχετική ρύθμιση που δίνει -υπό προϋποθέσεις- απόλυτη προτεραιότητα στους όρους σύνδεσης στα έργα ΑΠΕ που αποτελούν το αντικείμενο των σχετικών συμβάσεων με τις βιομηχανίες. Επιπροσθέτως, από την πλευρά της βιομηχανίας υποστηρίζεται ότι οι τιμές στις οποίες προσφέρονται τα «πράσινα» PPA είναι υψηλές, ενώ η μη έγκριση του σχήματος Green Pool που επιδοτεί το κόστος του «ματσαρίσματος» του προφίλ παραγωγής των φωτοβολταϊκών που είναι συμβεβλημένα στα PPA με το προφίλ κατανάλωσης των ενεργοβόρων βιομηχανιών, το λεγόμενο shaping cost, αφήνει όλο το ρίσκο στον offtaker, κάτι που αποτελεί σημαντικό αντικίνητρο…

Διαβάστε ακόμη