Η παγκόσμια προσφορά πετρελαίου αναμένεται να αυξηθεί ταχύτερα απ’ ό,τι είχε προβλεφθεί τόσο φέτος όσο και το 2026, καθώς τα μέλη του OPEC+ ενισχύουν περαιτέρω την παραγωγή τους, ενώ και οι παραγωγοί εκτός της συμμαχίας αυξάνουν την προσφορά, σύμφωνα με τη μηνιαία έκθεση του Διεθνούς Οργανισμού Ενέργειας (IEA).
Ο IEA προβλέπει άνοδο της παγκόσμιας παραγωγής κατά 2,5 εκατ. βαρέλια ημερησίως (bpd) το 2025 — από 2,1 εκατ. που εκτιμούσε προηγουμένως — και επιπλέον 1,9 εκατ. bpd το 2026.
Η αύξηση αυτή έρχεται μετά την απόφαση του OPEC, της Ρωσίας και των συμμάχων τους να αποσύρουν πιο γρήγορα από το αναμενόμενο το τελευταίο κύμα περικοπών παραγωγής. Ωστόσο, η επιπλέον προσφορά, σε συνδυασμό με τις ανησυχίες για τις οικονομικές επιπτώσεις των δασμών που έχει επιβάλει ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, έχει πιέσει φέτος τις τιμές του πετρελαίου.
Πώς θα κινηθεί η ζήτηση
Σύμφωνα με τον IEA, η προσφορά αυξάνεται πολύ ταχύτερα από τη ζήτηση. Η ζήτηση αναμένεται να αυξηθεί μόλις κατά 680.000 bpd το 2025 και κατά 700.000 bpd το 2026, με τις εκτιμήσεις να αναθεωρούνται πτωτικά κατά 20.000 bpd σε σχέση με την προηγούμενη πρόβλεψη.
«Τα τελευταία στοιχεία δείχνουν χλιαρή ζήτηση στις μεγάλες οικονομίες και, με την καταναλωτική εμπιστοσύνη να παραμένει χαμηλή, μια απότομη ανάκαμψη φαίνεται απίθανη», αναφέρει ο IEA.
Ο Οργανισμός τοποθετείται στο χαμηλότερο εύρος των προβλέψεων της αγοράς, καθώς προβλέπει ταχύτερη μετάβαση στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας σε σχέση με άλλους φορείς. Ο OPEC, πάντως, διατηρεί την εκτίμηση ότι η ζήτηση φέτος θα αυξηθεί κατά 1,29 εκατ. bpd, σχεδόν διπλάσια από την πρόβλεψη του IEA.
Μετά τη δημοσίευση της έκθεσης, οι τιμές πετρελαίου υποχώρησαν περαιτέρω, με το Brent να διαπραγματεύεται κάτω από τα 66 δολάρια το βαρέλι.
Πλεόνασμα στην προσφορά
Η έκθεση εκτιμά ότι η προσφορά μπορεί να ξεπεράσει τη ζήτηση κατά σχεδόν 3 εκατ. bpd το 2026, κυρίως λόγω της ανόδου της παραγωγής εκτός OPEC+ και της περιορισμένης αύξησης της κατανάλωσης.
Η μεγαλύτερη άνοδος αναμένεται από τις ΗΠΑ, τον Καναδά, τη Βραζιλία και τη Γουιάνα. Ωστόσο, οι πρόσθετες κυρώσεις σε Ρωσία και Ιράν ενδέχεται να περιορίσουν την προσφορά από τους δύο μεγάλους παραγωγούς.
Οι ΗΠΑ ανακοίνωσαν νέες κυρώσεις κατά του Ιράν τον περασμένο μήνα, ενώ η Ε.Ε. μείωσε το ανώτατο όριο τιμής για το ρωσικό πετρέλαιο.
«Είναι σαφές ότι κάτι θα πρέπει να αλλάξει για να ισορροπήσει η αγορά», σημειώνει ο IEA.
Η συνεχιζόμενη αύξηση των στρατηγικών αποθεμάτων πετρελαίου από την Κίνα — λόγω πολιτικών και θεσμικών κινήσεων για ενίσχυση της ενεργειακής ασφάλειας — μπορεί να απορροφήσει μέρος του πλεονάσματος, όπως υποστηρίζουν αναλυτές.
Ρεκόρ στις διυλιστικές δραστηριότητες
Παρά τη μείωση της πρόβλεψης για τη ζήτηση, ο IEA εκτιμά ότι οι παγκόσμιες δραστηριότητες διύλισης θα αγγίξουν νέο ιστορικό υψηλό των 85,6 εκατ. bpd τον Αύγουστο, μετά τα 84,9 εκατ. bpd τον Ιούλιο. Για το 2025 αναμένεται αύξηση κατά 670.000 bpd στα 83,6 εκατ. bpd και για το 2026 επιπλέον άνοδος κατά 470.000 bpd στα 84 εκατ. bpd, κυρίως χάρη σε ισχυρότερα στοιχεία από τις χώρες του ΟΟΣΑ και την Κίνα.