Σχεδόν 1 στα 10 δείγματα τροφίμων, που εξετάστηκαν στην ΕΕ, περιέχει υπολείμματα φυτοφαρμάκων τα οποία απαγορεύονται για χρήση στη γεωργία των κρατών-μελών της Ένωσης. Το εύρημα αυτό βασίζεται στα τελευταία στοιχεία παρακολούθησης φυτοφαρμάκων για το 2023, που δημοσίευσε πριν λίγο καιρό, η Ευρωπαϊκή Αρχή για την Ασφάλεια των Τροφίμων (EFSA).

Η επιμόλυνση είναι ιδιαίτερα υψηλή σε εισαγόμενα προϊόντα, όπως μπανάνες, τσάι, ρύζι, μπάμιες και μπαχαρικά – με παράνομα φυτοφάρμακα να ανιχνεύονται σε έως και 50% των δειγμάτων που εξετάστηκαν.

Το φαινόμενο, φαίνεται πως ακουμπά και την Ελλάδα, αφού προ ημερών, ο Σύνδεσμος Ελληνικών Επιχειρήσεων Εξαγωγής – Διακίνησης Φρούτων Λαχανικών και Χυμών (Incofruit Hellas) αποκάλυψε ότι μέσα στον Ιούλιο, απορρίφθηκε-δεσμεύθηκε φορτίο με τομάτες Τουρκίας με υπέρβαση μέγιστών ορίων υπολειμμάτων φυτοφαρμάκων.

Πάνω από 580 διαφορετικές ουσίες φυτοφαρμάκων στα τρόφιμα της ΕΕ

Σύμφωνα με την EFSA, σε δείγματα τροφίμων από όλη την ΕΕ βρέθηκαν περισσότερες από 580 διαφορετικές ουσίες φυτοφαρμάκων, μεταξύ των οποίων πάνω από 200 που είναι επί του παρόντος απαγορευμένες εντός της ΕΕ. Πολλές από αυτές τις ουσίες έχουν χαρακτηριστεί ως Πολύ Επικίνδυνα Φυτοφάρμακα (HHPs) από τον Οργανισμό Τροφίμων και Γεωργίας των Ηνωμένων Εθνών (FAO), λόγω των καρκινογόνων ή γονιμοποιητικών βλαβερών ιδιοτήτων τους. Παρά τους γνωστούς κινδύνους, αυτές οι χημικές ουσίες εξακολουθούν να παράγονται από ευρωπαϊκές εταιρείες και να εξάγονται σε άλλες χώρες – από όπου επιστρέφουν στην Ευρώπη μέσω των εισαγωγών τροφίμων.

Τα υψηλότερα ποσοστά επιμόλυνσης εντοπίστηκαν σε τρόφιμα που εισάγονται από τη Ρουάντα, την Καμπότζη, τη Μαδαγασκάρη, την Παραγουάη και το Μπαγκλαντές.

Μεταξύ των πιο συχνά ανιχνευόμενων απαγορευμένων φυτοφαρμάκων ήταν τα εντομοκτόνα Ιμιδακλοπρίδη, Θιαμεθοξάμη/Κλωθιανιδίνη, Χλωρπυριφός, Μπιφενθρίνη και τα μυκητοκτόνα Καμπενδαζίμη/Μπενομύλη και Φλουτριαφόλη. Πολλά από αυτά χαρακτηρίζονται ως Πολύ Επικίνδυνα Φυτοφάρμακα από τον FAO επειδή θεωρούνται καρκινογόνα, μεταλλαξιογόνα ή τοξικά για την αναπαραγωγή. Παρά τους γνωστούς κινδύνους, συνεχίζουν να παράγονται στην ΕΕ για εξαγωγή – και καταλήγουν στα ευρωπαϊκά τρόφιμα μέσω του διεθνούς εμπορίου.

Αυτά τα φυτοφάρμακα μοιάζουν με ένα τοξικό μπούμερανγκ που επιστρέφει στα πιάτα των Ευρωπαίων, μια κατάσταση, που δεν πρόκειται να διορθωθεί, αν δεν υπάρξει πλήρης απαγόρευση εξαγωγής φυτοφαρμάκων που απαγορεύονται στην ΕΕ και μηδενική ανοχή στα υπολείμματα αυτών των ουσιών στα εισαγόμενα τρόφιμα.

Μετά από χρόνια πιέσεων, η Κομισιόν δεσμεύτηκε το 2020 να καταθέσει νομοθετική πρόταση, που θα απαγορεύει την εξαγωγή φυτοφαρμάκων που απαγορεύονται εντός της ΕΕ. Ωστόσο, καμία πρόταση δεν έχει δημοσιευτεί και η διαδικασία έχει παγώσει σε έναν ατέρμονο κύκλο αξιολόγησης επιπτώσεων και διαβουλεύσεων. Εν τω μεταξύ, επικίνδυνες ουσίες που απαγορεύονται στον γεωργικό τομέα της Ευρώπης συνεχίζουν να παράγονται από εταιρείες με έδρα την ΕΕ και να εξάγονται σε χώρες του Παγκόσμιου Νότου — όπου προκαλούν σοβαρούς κινδύνους για την υγεία των εργαζομένων στις φάρμες και το περιβάλλον.

Διαβάστε ακόμη