Εντείνονται οι ζυμώσεις σε επίπεδο ΕΕ για τη λήψη μέτρων για την καλύτερη διαχείριση των υφιστάμενων ηλεκτρικών διασυνδέσεων και την ενίσχυση των διασυνοριακών ροών ηλεκτρισμού, καθώς «έπιασαν τόπο» οι παρεμβάσεις της Ελλάδας που είχε υποδείξει τη μη βέλτιστη αξιοποίηση της μεταφορικής ικανότητας ορισμένων διασυνδέσεων-κλειδιά (όπως αυτές που συνδέουν την Αυστρία με την Ουγγαρία) ως έναν από τους βασικούς υπαιτίους για τις μεγάλες αποκλίσεις των χονδρεμπορικών τιμών μεταξύ Κεντρικής και Νοτιοανατολικής Ευρώπης (σε βάρος της δεύτερης) και τις ακραίες ενδοημερήσιες αποκλίσεις, με την εμφάνιση πολύ υψηλών τιμών κυρίως τις βραδινές ώρες.

Το αισιόδοξο αυτό μήνυμα έστειλε ο υφυπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας Νίκος Τσάφος περιγράφοντας -από το βήμα εκδήλωσης που διοργάνωσε η ΔΕΠΑ Εμπορίας στο πλαίσιο της ΔΕΘ- τα αποτελέσματα της πρώτης συνάντησης της «ολομέλειας» της Task Force για τις τιμές ενέργειας που πραγματοποιήθηκε την Παρασκευή 5 Σεπτεμβρίου στην Κοπεγχάγη, στο πλαίσιο των εργασιών του άτυπου Συμβουλίου των Υπουργών Ενέργειας της ΕΕ.

Όπως σημείωσε ο κ. Τσάφος, η ελληνική θέση περί μη βέλτιστης αξιοποίησης της δυναμικότητας των διασυνδέσεων -που αντανακλάται μεταξύ άλλων και στην «εύκολη» χορήγηση εξαιρέσεων από τον ευρωπαϊκό κανόνα για τη χρήση του 70% της μεταφορικής ικανότητας των διασυνδέσεων για διασυνοριακό εμπόριο- είναι πλέον και επίσημη θέση του Συνδέσμου των Ρυθμιστικών Αρχών Ενέργειας της ΕΕ  ACER. Μάλιστα, σε πρόσφατη έκθεση που δημοσιοποίησε ο ACER ανέφερε μεταξύ άλλων ότι τουλάχιστον 147 σοβαρά επεισόδια «αλμάτων» χονδρεμπορικών τιμών στη Νοτιοανατολική Ευρώπη το «διακεκαυμένο» καλοκαίρι του 2024 θα αποφεύγονταν αν τηρούνταν ο κανόνας του 70% και το κοινωνικοικονομικό όφελος θα ανερχόταν σε 580 εκατ. ευρώ (που σημαίνει ότι η μη τήρηση του κανόνα «μεταφράζεται» σε αντίστοιχο κόστος στις τιμές ενέργειας που ειδάλλως θα αποφευγόταν).

Το μήνυμα Τσάφου

Η ανάλυση του ΑCER έδειξε ότι οι μεγάλες αποκλίσεις των τιμών μεταξύ Νοτιοανατολικής και Κεντρικής Ευρώπης εν πολλοίς συμπίπτει με τις περιόδους περιορισμένων ροών ενέργειας μεταξύ των δυο περιοχών, κάτι που υποστήριζε και η Ελλάδα. Όπως υπογράμμισε και ο κ. Τσάφος σε ανάρτησή του στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, «Η καλύτερη χρήση των υφιστάμενων διασυνδέσεων θα είχε οδηγήσει σε χαμηλότερες τιμές ηλεκτρισμού στη Νοτιοανατολική Ευρώπη κατά τις περιόδους αυτές και η ενεργειακή κρίση που βιώσαμε πέρυσι θα είχε αμβλυνθεί (αν και δεν θα είχε πλήρως αποφευχθεί)». Κατέληξε δε ότι «πρόκειται για πολύ σημαντικό εύρημα. Η Ευρώπη πρέπει να επενδύσει στα δίκτυά της, αλλά δεν μπορούμε να παραμελούμε τα δίκτυα που ήδη έχουμε, η καλύτερη χρήση του υφιστάμενου συστήματος μπορεί να «ξεκλειδώσει» μεγάλα οφέλη. Οι προτάσεις του ACER μας δείχνουν τον δρόμο και πρέπει τώρα να προχωρήσουμε με την υλοποίηση των προτάσεων αυτών το ταχύτερο δυνατό».

Οι προτάσεις που παρουσίασε ο ACER

Σύμφωνα με πληροφορίες, μεταξύ των προτάσεων που παρουσίασε ο ACER είναι να καταστεί πιο δυναμική και ενεργητική η διαχείριση των ενεργειακών συστημάτων. Δηλαδή, εάν προκύπτει κάποιο πρόβλημα οι φορείς που εμπλέκονται να προχωρούν σε στοχευμένες παρεμβάσεις (για παράδειγμα στα όρια ασφαλείας) την επόμενη ημέρα, ώστε τα θέματα να αντιμετωπίζονται άμεσα.

Ο ACER πρότεινε επίσης τη λήψη μέτρων που να αξιοποιούν τα όρια των Γραμμών Μεταφοράς σε περιβάλλον ακραία υψηλών τιμών. Πρόκειται για την εφαρμογή της τεχνολογίας του Dynamic Line Rating (DLR) που μπορεί να συμβάλλει στη βέλτιστη αξιοποίηση των διασυνδέσεων. Η Ευρωπαϊκή Ρυθμιστική Αρχή καλεί επίσης του Διαχειριστές Συστημάτων Μεταφοράς και τους λειτουργούς των αγορών ηλεκτρισμού να συνεχίσουν να βελτιώνουν το πώς υπολογίζεται και κατανέμεται η διασυνοριακή δυναμικότητα, ενώ καλεί τους Διαχειριστές να εφαρμόσουν το ταχύτερο δυνατό το ευρωπαϊκό πλαίσιο για τη διαχείριση των συμφορήσεων του δικτύου, ώστε αυτές να αντιμετωπίζονται αποδοτικά και με συντονισμένο τρόπο. Είναι ενδεικτικό ότι σύμφωνα με τους υπολογισμούς του ACER, το κόστος της διαχείρισης των συμφορήσεων στην ΕΕ ανήλθε σε 4,3 δισ. ευρώ και αντιστοιχεί σε 60 Τεραβατώρες που είναι η ετήσια ζήτηση ηλεκτρισμού της Αυστρίας.

Μεταξύ των προτάσεων που τέθηκαν επί τάπητος είναι ο καλύτερος συντονισμός για τις συντηρήσεις κρίσιμων μονάδων και γραμμών μεταφοράς, κάτι που εφαρμόστηκε φέτος το καλοκαίρι -στο πλαίσιο της Task Force- και εκτιμάται ότι συνέβαλε ουσιωδώς στον περιορισμό των αποκλίσεων των τιμών μεταξύ Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης. Τέλος, ζητούμενο είναι να χορηγούνται με περισσότερη φειδώ οι εξαιρέσεις στα κράτη-μέλη από την υποχρέωση εφαρμογής της διάθεσης των δικτύων τους για διασυνοριακό εμπόδιο, ώστε να τηρείται όσο περισσότερο γίνεται ο κανόνας του 70%. Αξίζει να σημειωθεί ότι οι εξαιρέσεις που λάμβανε επί σειρά ετών η Αυστρία κατά τα προηγούμενα χρόνια συνδέονται με τα προβλήματα που παρουσιάστηκαν στη διασύνδεση Αυστρίας-Ουγγαρίας και «μετακυλίστηκαν» στον άξονα Ουγγαρίας-Ρουμανίας-Βουλγαρίας-Ελλάδας το περασμένο καλοκαίρι.

Η ελληνική πλευρά –που έφερε το ζήτημα στο ευρωπαϊκό προσκήνιο- είναι υπέρ των προτάσεων αυτών και τονίζει ότι το επόμενο βήμα είναι να θεσμοθετηθούν το ταχύτερο δυνατό και να αποκτήσουν δεσμευτική ισχύ, ώστε από ad hoc πρωτοβουλίες να εξελιχθούν σε ένα ολοκληρωμένο πλαίσιο που θα λειτουργεί ως «ασπίδα» έναντι των στρεβλώσεων της αγοράς ηλεκτρισμού της ΕΕ.

Διαβάστε ακόμη