«Πρεμιέρα» πραγματοποιεί αύριο (29 Μαΐου 2025) το νέο προϊόν με ενιαία, μειωμένη ταρίφα διαμετακόμισης που προτείνουν από κοινού οι Διαχειριστές Συστήματος Φυσικού Αερίου της Ελλάδας (ΔΕΣΦΑ), της Βουλγαρίας (Bulgartransgaz), της Ρουμανίας (Transgaz), της Μολδαβίας (VestMoldTransgaz) και της Ουκρανίας (GTSOU) για την περίοδο Ιουνίου-Οκτωβρίου 2025, με σκοπό να διευκολυνθεί η μεταφορά φυσικού αερίου από την Ελλάδα προς την Ουκρανία μέσω Βουλγαρίας, Ρουμανίας και Μολδαβίας, μέσω του Κάθετου Διαδρόμου Φυσικού Αερίου, που αφορά στις υποδομές του παλαιού Διαβαλκανικού Αγωγού (μέσω του οποίου ρωσικό αέριο μεταφέρονταν προς τα Βαλκάνια), με αντίστροφη όμως ροή.

Όπως γράψει το energygame.gr, το εν λόγω προϊόν δέσμευσης δυναμικότητας για τη μεταφορά φυσικού αερίου από την Ελλάδα προς την Ουκρανία θα προσφερθεί μέσω του Διαβαλκανικού Αγωγού μέσω των εξής Σημείων Διασύνδεσης: Kulata/Σιδηρόκαστρο, Negru Voda 1/Kardam, Isaccea 1/Orlovka, Kaushany και Grebenyky.

Το προϊόν διαδρομής αναμένεται να οδηγήσει σε αύξηση του ποσοστού χρήσης των υποδομών των Διαχειριστών κατά μήκος της διαδρομής. Αυτό, με τη σειρά του, θα επιφέρει αύξηση των εσόδων των Διαχειριστών από την πώληση της μέχρι τώρα αχρησιμοποίητης δυναμικότητας, οδηγώντας έτσι και σε μείωση των τιμολογίων μεταφοράς προς όφελος των χρηστών των συστημάτων μεταφοράς φυσικού αερίου της Ελλάδας, της Βουλγαρίας, της Ρουμανίας, της Μολδαβίας και της Ουκρανίας.

Η μηνιαία δυναμικότητα για τον Ιούνιο 2025, που ανέρχεται σε 31.356.129 kWh/ημέρα, θα προσφερθεί στην Περιφερειακή Πλατφόρμα Κρατήσεων (RBP) στις 29 Μαΐου 2025. Λόγω του περιορισμένου χρόνου έως τη δημοπρασία, αν παραμείνει σημαντικό μέρος της προσφερόμενης δυναμικότητας αδιάθετο, οι Διαχειριστές εξετάζουν το ενδεχόμενο διενέργειας δεύτερης δημοπρασίας για το υπόλοιπο του μήνα, σε χρόνο που θα ανακοινωθεί από κοινού.

Στη συνέχεια, κάθε τέταρτη Δευτέρα του μήνα, προγραμματίζεται να πραγματοποιούνται οι δημοπρασίες για τη δυναμικότητα του επόμενου ημερολογιακού μήνα. Θα εφαρμοστεί ο μηχανισμός δημοπρασίας Ενιαίας Τιμής (Uniform Price Auction) για την κατανομή της δυναμικότητας.

Όπως τονίζεται στην κοινή ανακοίνωση των πέντε Διαχειριστών, για να διασφαλιστεί ότι το προσφερόμενο προϊόν θα χρησιμοποιηθεί αποκλειστικά για προμήθειες προς την Ουκρανία, οι συμμετέχοντες στη δημοπρασία δεν θα έχουν πρόσβαση στα Εθνικά Σημεία Εικονικού Εμπορίου (VTPs) και στα εθνικά σημεία εξόδου των χωρών της διαδρομής, εκτός της Ουκρανίας. Λαμβάνοντας υπόψη αυτούς τους περιορισμούς, το προϊόν διαδρομής θα προσφέρεται σε τιμή εκκίνησης ίση με το άθροισμα των τιμών εκκίνησης για τη μηνιαία δυναμικότητα στα Σημεία Διασύνδεσης (IPs) του εκάστοτε μήνα, με έκπτωση 25% (46% για τον GTSOU). Αυτό δεν θα αυξήσει μόνο την ελκυστικότητα της διαδρομής, αλλά θα συμβάλει και στην ελαχιστοποίηση των αρνητικών οικονομικών επιπτώσεων και των προκλήσεων που αντιμετωπίζει η Ουκρανία.

Μέχρι τον Οκτώβριο 2025, η Ουκρανία πρέπει να εισάγει περίπου 5 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα φυσικού αερίου στις υπόγειες αποθήκες της για να προετοιμαστεί για τον χειμώνα. Αυτή η κοινή ενέργεια αλληλεγγύης των Διαχειριστών στοχεύει στην κάλυψη των επειγουσών αναγκών της Ουκρανίας. Θα διευκολύνει την Ουκρανία στην προμήθεια των απαραίτητων ποσοτήτων από διάφορες πηγές, συμπεριλαμβανομένου LNG από τις ΗΠΑ και άλλες αξιόπιστες πηγές, μέσω της διαδρομής του Trans-Balkan, επιτρέποντας τη διαφοροποίηση και ενίσχυση της ασφάλειας εφοδιασμού.

Νωρίτερα το energygame.gr είχε γράψει:

Εξελίξεις που φέρνουν πιο κοντά την υλοποίηση του project του Κάθετου Διαδρόμου Φυσικού Αερίου -με ενίσχυση της βιωσιμότητάς του και του ενδιαφέροντος των συμμετεχόντων για δέσμευση δυναμικότητας- αναμένονται κατά τη Σύνοδο των Διαχειριστών που εμπλέκονται στο project αύριο (Πέμπτη 29 Μαΐου)  στη Σόφια της Βουλγαρίας). Και τούτο διότι οι Διαχειριστές Συστήματος και οι Ρυθμιστικές Αρχές των εμπλεκόμενων χωρών τρέχουν για να εγκριθεί το ταχύτερο δυνατόν η ενιαία μειωμένη ταρίφα διαμετακόμισης κατά μήκος της διαδρομής (Ελλάδα-Βουλγαρία- Ρουμανία-Μολδαβία-Ουκρανία), ώστε να καταστεί ανταγωνιστικό το έργο όχι μόνο έναντι του ρωσικού φυσικού αερίου, αλλά έναντι και εναλλακτικών οδεύσεων μη ρωσικού αερίου προς την Ουκρανία.

Χθες, οι ρυθμιστικές αρχές της Ουκρανίας και της Ρουμανίας έδωσαν το πράσινο φως για το ενιαίο τιμολόγιο, που φέρνει διπλό όφελος: Από τη μια οδηγεί σε μείωση κατά 25% περίπου του υψηλού κόστους μεταφοράς φυσικού αερίου, LNG (κυρίως αμερικανικού) και αζέρικου αερίου από τα τερματικά της Ελλάδας (FSRU Αλεξανδρούπολης, Ρεβυθούσα) έως τη Μολδαβία και την Ουκρανία, μέσω Βουλγαρίας και Ρουμανίας. Και από την άλλη, αναμένεται να διευκολύνει τη διαδικασία δέσμευσης της δυναμικότητας κατά μήκος των υποδομών του Κάθετου Διαδρόμου, καθώς μέχρι πρότινος οι ενδιαφερόμενοι έπρεπε να συμμετάσχουν σε τουλάχιστον 10 δημοπρασίες για να μπορέσουν να μεταφέρουν ένα φορτίο LNG από την Ελλάδα έως την Ουκρανία. Μέσα στις επόμενες ημέρες αναμένονται οι εγκρίσεις και από τις ρυθμιστικές αρχές της Ελλάδας, της Βουλγαρίας και της Μολδαβίας. Σύμφωνα με πληροφορίες, ο ΔΕΣΦΑ έχει ήδη υποβάλει σχετικό αίτημα για την έγκριση της ενιαίας ταρίφας προς τη Ρυθμιστική Αρχή Αποβλήτων, Ενέργειας και Υδάτων που εκτιμάται ότι θα εγκριθεί άμεσα. Όπως έχει γράψει το energygame.gr, στην παρούσα φάση το κόστος διαμετακόμισης φυσικού αερίου από την Ελλάδα (Τέρμιναλ Ρεβυθούσας) έως την Ουκρανία διαμορφώνεται στα 10,3 ευρώ/MWh, ενώ το αντίστοιχο κόστος στις εναλλακτικές οδεύσεις μέσω Πολωνίας, Λιθουανίας ή Κροατίας διαμορφώνεται από 3,9 έως 6,7 ευρώ/MWh. Με την εφαρμογή του ενιαίου τιμολογίου το κόστος διαμετακόμισης κατά μήκος του Κάθετου Διαδρόμου θα διαμορφωθεί κοντά στα 7 ευρώ/MWh, εξέλιξη που αξιολογείται θετικά από τους traders. Κάποιοι έμποροι αξιολόγησαν θετικά την απόφαση των αρχών να εγκρίνουν το ενιαίο μειωμένο τιμολόγιο, ενώ άλλοι θεωρούν ότι μια πιο φιλική προσέγγιση προς την αγορά θα ήταν η μείωση των εποχικών συντελεστών στα ελάχιστα επίπεδα.

Σε αυτό το πιο αισιόδοξο περιβάλλον για το μέλλον του project λαμβάνει χώρα αύριο στη Σόφια η τελετή των εγκαινίων για τα έργα που θα αυξήσουν τη μεταφορική ικανότητα στο βουλγαρικό σκέλος του Κάθετου Διαδρόμου. Πιο συγκεκριμένα, η κατασκευή του νέου αγωγού θα ξεκινήσει από την Kulata (όπου το βουλγαρικό Σύστημα Φυσικού Αερίου διασυνδέεται με το ελληνικό μέσω του σημείου διασύνδεσης Σιδηρόκαστρο/Κulata) και θα φθάσει στο σημείο σύνδεσης με τον υφιστάμενο αγωγό φυσικού αερίου Κresna, επιτρέποντας την αύξηση κατά 50% της δυναμικότητας μεταφοράς φυσικού αερίου, από 2,3 δισ. κυβικά μέτρα/έτος (bcm) σε 3,6 bcm. Η δεύτερη φάση του έργου εντός της Βουλγαρίας προβλέπει τη δημιουργία ενός ακόμη βρόγχου (Rupcha-Vetrino)  στη βορειοανατολική Βουλγαρία που θα ανοίξει το δρόμο για την αύξηση της μεταφορικής ικανότητας φυσικού αερίου από τη Βουλγαρία προς τη Ρουμανία στα 10 bcm από 5 που είναι σήμερα.

Τα ραντεβού Παπασταύρου- Στάνκοφ και των Διαχειριστών στη Σόφια

Όπως έχει δηλώσει ο Υπουργός Ενέργειας της Βουλγαρίας Ζέτσο Στάνκοφ, η Βουλγαρία θέλει να είναι η πρώτη χώρα που θα ξεκινήσει την πραγματική επέκταση του συστήματος μεταφοράς φυσικού αερίου της. Στην τελετή των εγκαινίων θα δώσει το παρών ο Υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας Σταύρος Παπασταύρου και θα έχει συνάντηση με τον Βούλγαρο ομόλογό του, όπου οι εξελίξεις για τον Κάθετο Διάδρομο και τα επόμενα βήματα (που θα εστιάσουν στην χρηματοδοτική στήριξη του έργου) θα βρεθούν ψηλά στην ατζέντα.

Όπως δήλωσε ο Υπουργός Ενέργειας της Ουκρανίας Γκέρμαν Γκαλουσένκο, το σύστημα μεταφοράς φυσικού αερίου της χώρας μας καθώς και οι υπόγειες αποθήκες φυσικού αερίου που αποτελούν μέρος του Κάθετου Διαδρόμου μπορούν να διαδραματίσουν σημαντικό ρόλο στην ενίσχυση της ενεργειακής ασφάλειας ολόκληρης της Κεντρικής και Νοτιοανατολικής Ευρώπης. Γι’ αυτό προσβλέπουμε σε θετικές αποφάσεις όλων των χωρών για χρήση του Κάθετου Διαδρόμου για τους κοινούς στρατηγικούς μας στόχους».

Διαβάστε ακόμη