Αυτές τις ημέρες έγινε γνωστό πως η απόφαση του Δικαστηρίου της ΕΕ για την προσφυγή της Nord Stream 2 AG, θυγατρικής εταιρείας της Gazprom, σχετικά με τη λειτουργία του Nord Stream 2 ήταν αρνητική. Πιο συγκεκριμένα, το Δικαστήριο (General Court) απέρριψε την προσφυγή της Nord Stream 2 AG κατά της οδηγίας που τροποποιεί την οδηγία για το φυσικό αέριο της ΕΕ (Οδηγία 2009/73/ΕΚ), ώστε να περιλαμβάνει αγωγούς από και προς τρίτες χώρες. Η τροποποίηση αυτή, που εντάσσεται στις προσπάθειες της ΕΕ να επεκτείνει τους κανόνες της εσωτερικής αγοράς, στοχεύει στην αντιμετώπιση θεμάτων ανταγωνισμού και ασφάλειας εφοδιασμού στα συστήματα μεταφοράς φυσικού αερίου. Αυτή η απόφαση του Δικαστηρίου αποτελεί ένα σημαντικό ορόσημο για την ΕΕ, αφού αναδεικνύει βασικές αρχές του δικαίου της, όπως η αρχή της νομικής βεβαιότητας, των δικαιολογημένων προσδοκιών και της αναλογικότητας.

Ο Κομνηνός Κόμνιος, Αναπληρωτής Καθηγητής Δικαίου Ενέργειας στο Διεθνές Πανεπιστήμιο της Ελλάδος, μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου της Ρυθμιστικής Αρχής Αποβλήτων, Ενέργειας και Υδάτων (ΡΑΑΕΥ) και Ενεργειακός Διαμεσολαβητής της Ελλάδας, με άρθρο του στο LinkedIn εξηγεί την απόφαση του Δικαστηρίου. Αρχικά, αναφερόμενος στην προβλεψιμότητα νομοθετικών αλλαγών, τονίζει πως το Δικαστήριο έκρινε ότι η Nord Stream 2 AG μπορούσε εύλογα να προβλέψει την επέκταση των κανόνων της εσωτερικής αγοράς της ΕΕ στον αγωγό της. Αυτό βασίστηκε στα μακροχρόνια μηνύματα των θεσμικών οργάνων της ΕΕ και των κρατών-μελών σχετικά με τέτοιες κανονιστικές αλλαγές.

Αντίστοιχα, επισημαίνεται πως δεν παραβιάστηκαν οι αρχές της νομικής βεβαιότητας και των δικαιολογημένων προσδοκιών, αφού το Δικαστήριο τόνισε ότι οι επενδυτές πρέπει να λαμβάνουν υπόψη πιθανές κανονιστικές αλλαγές σε πολιτικά ευαίσθητους τομείς, όπως η ενέργεια. Η συνέχιση των επενδύσεων από τη Nord Stream 2 AG, παρά τις προβλέψιμες κανονιστικές αλλαγές, υπονόμευσε τους ισχυρισμούς περί αιφνίδιας ζημίας, αναφέρει ο κ. Κόμνιος.

Όσον αφορά στην αρχή της ίσης μεταχείρισης, το Δικαστήριο έκρινε ότι ο αγωγός της Nord Stream 2 και οι αγωγοί που ολοκληρώθηκαν πριν από την κρίσιμη ημερομηνία δεν βρίσκονταν σε συγκρίσιμες καταστάσεις. Παράλληλα, ως προς την αρχή της αναλογικότητας, σημειώνεται πως η επέκταση των κανόνων της αγοράς στο Nord Stream 2 κρίθηκε αναλογική προς τους στόχους της διασφάλισης δίκαιου ανταγωνισμού και της αποφυγής στρεβλώσεων στην ασφάλεια του εφοδιασμού, ενώ οι περιορισμοί που επιβλήθηκαν στη Nord Stream 2 AG δεν θεωρήθηκαν υπερβολικοί σε σχέση με τους στόχους της οδηγίας.

Τι σηματοδοτεί η απόφαση του Δικαστηρίου για τον Nord Stream 2

Ο κ. Κόμνιος σχολιάζει πως η απόφαση του Δικαστηρίου επιβεβαιώνει τη δέσμευση της ΕΕ για μια ενοποιημένη ενεργειακή αγορά που διέπεται από τις αρχές του ανταγωνισμού και της μη διάκρισης. Επιπρόσθετα, υπογραμμίζει τους ευρύτερους κανονιστικούς κινδύνους στις ενεργειακές επενδύσεις, ειδικά σε διασυνοριακά έργα υποδομής με γεωπολιτική σημασία. Τέλος, ο Κομνηνός Κόμνιος σημειώνει πως η υπόθεση Nord Stream 2 δεν είναι απλώς μια νομική διαμάχη, αλλά αντικατοπτρίζει την ευρύτερη αλληλεπίδραση μεταξύ του δικαίου ενέργειας, των στόχων της εσωτερικής αγοράς της ΕΕ και της γεωπολιτικής.

Διαβάστε ακόμη