Ένα παράθυρο άνοιξε για τη διευκόλυνση των κινεζικών εξαγωγών σπάνιων γαιών προς τη Γερμανία, μετά την επίσκεψη του Κινέζου Υπουργού Εξωτερικών, Γουάνγκ Λι (Wang Li), στο Βερολίνο στις 3 Ιουλίου, κατά την οποία είχε συνάντηση με το Γερμανό ομόλογο του, Γιόχαν Βάντεφουλ (Johann Wadephul).

Αυτή είναι η δεύτερη θητεία του Γουάνγκ ως υπουργού Εξωτερικών και είναι το λιγότερο σημαντικό αξίωμά του. Μόνο η συμμετοχή του στο πανίσχυρο Πολιτικό Γραφείο του Κομμουνιστικού Κόμματος τον καθιστά κορυφαίο αξιωματούχο της εξωτερικής πολιτικής της Κίνας. Ο Γουάνγκ βρίσκεται πολύ κοντά στον ισχυρό αρχηγό του κράτους και ηγέτη του κόμματος Σι Τζινπίνγκ.

Τα συνθήματα «Ελευθερία για το Θιβέτ, ελευθερία για το Χονγκ Κονγκ» από τη μικρή ομάδα διαδηλωτών έξω από το Υπουργείο Εξωτερικών δεν ακούστηκαν στην αίθουσα Τύπου, σύμφωνα με το ρεπορτάζ της Handelsblatt. Και οι δυο άνδρες δεν άφησαν να εννοηθεί  ότι οι σινο-γερμανικές σχέσεις βιώνουν αυτή τη στιγμή ένα μεγάλο ρήγμα.

Πολυάριθμες διεθνείς προκλήσεις

Σύμφωνα με τον Wadephul, αντιμετωπίζουν από κοινού μια σειρά από διεθνείς προκλήσεις, οι οποίες μπορούν να επιλυθούν μόνο με τη συνεχή αναζήτηση συνεργασίας. Αλλά μετά από μερικές φιλικές κουβέντες, ο πολιτικός του CDU μπήκε γρήγορα στην ουσία. Ο Wadephul σημείωσε τα προβλήματα στις οικονομικές σχέσεις και επέμενε στις δίκαιες συνθήκες της αγοράς. «Οι πρακτικές που στρεβλώνουν την αγορά μας βλάπτουν όλους»,είπε, «και θα τους αντιταχθούμε από κοινού ως Ευρωπαϊκή Ένωση».

Στη συνέχεια αναφέρθηκε στο πιο πιεστικό πρόβλημα που αντιμετωπίζει σήμερα η γερμανική οικονομία: «Δυστυχώς, οι μονόπλευροι και συχνά αδιαφανείς περιορισμοί των εξαγωγών σπάνιων γαιών προκαλούν μεγάλη ανησυχία σε εμάς και τις εταιρείες μας», είπε ο Wadephul. «Αυτή η αβεβαιότητα πλήττει τις εμπορικές μας σχέσεις, και βλάπτει επίσης την εικόνα της Κίνας στη Γερμανία ως αξιόπιστου εμπορικού εταίρου συνολικά».

Οι γερμανικές εταιρείες υποφέρουν σήμερα σε μεγάλο βαθμό από το γεγονός ότι κρίσιμες πρώτες ύλες, όπως οι σπάνιες γαίες, προμηθεύονται από την Κίνα μόνο σε πολύ περιορισμένο βαθμό. Η παραγωγή έχει ήδη επηρεαστεί σε αρκετές εταιρείες και ορισμένες έχουν ήδη κλείσει τις γραμμές παραγωγής τους. Αυτό οφείλεται στους ελέγχους των εξαγωγών που έχει αυστηροποιήσει το Πεκίνο ως απάντηση στην τελωνειακή διαμάχη με τις ΗΠΑ.

Μέχρι στιγμής, έχουν υπάρξει μόνο μεμονωμένες περιπτώσεις ανακούφισης εταιρειών, όπως μεγάλες γερμανικές αυτοκινητοβιομηχανίες. «Οι μεμονωμένες λύσεις δεν αρκούν εδώ και δεν θα αποκαταστήσουν τη χαμένη εμπιστοσύνη», προειδοποίησε ο Wadephul.

Ο Γουάνγκ αντέτεινε ότι οι σπάνιες γαίες είναι αγαθά διπλής χρήσης που μπορούν να χρησιμοποιηθούν για πολιτικούς και στρατιωτικούς σκοπούς. «Γι’ αυτό πρέπει να εισαγάγουμε ελέγχους». Εξάλλου, και άλλες χώρες κάνουν το ίδιο. Αλλά αυτό «δεν θα είναι πρόβλημα μεταξύ Κίνας και Γερμανίας, μεταξύ Ευρώπης και Κίνας». Όταν ρωτήθηκε από δημοσιογράφο, διατύπωσε την προοπτική βελτίωσης για τις ευρωπαϊκές και γερμανικές εταιρείες: «Απ’ όσο γνωρίζω, υπάρχει ήδη μια διαδικασία fast-track που εγγυάται ότι οι κανονικές άδειες θα διεκπεραιώνονται στη συνέχεια το συντομότερο δυνατό – άρα υπάρχει ήδη μια παραχώρηση».

Επισκέψεις στις Βρυξέλλες, το Βερολίνο και το Παρίσι

Επισήμως, οι Κινέζοι εκπρόσωποι τονίζουν επανειλημμένα ότι οι γερμανικές εταιρείες επηρεάζονται μόνο ακούσια. Το Πεκίνο είχε αυστηροποιήσει τους ελέγχους για τις σπάνιες γαίες και τα προϊόντα που κατασκευάζονται από αυτές, όπως οι λεγόμενοι μόνιμοι μαγνήτες, ως απάντηση στην εμπορική διαμάχη με τις ΗΠΑ. Σύμφωνα με πληροφορίες της Handelsblatt, ωστόσο, το Πεκίνο χρησιμοποιεί σκόπιμα τις παραδόσεις ως μέσο άσκησης πίεσης στις διαπραγματεύσεις με την ΕΕ. Οι σπάνιες γαίες χρησιμοποιούνται σχεδόν σε όλα τα προϊόντα που περιέχουν ηλεκτρικούς κινητήρες, όπως εκείνοι στους ρυθμιστές παραθύρων.

Πριν από την επίσκεψή του στο Βερολίνο, ο Γουάνγκ είχε συναντηθεί στις Βρυξέλλες με τον πρόεδρο του Συμβουλίου της ΕΕ Αντόνιο Κόστα, την πρόεδρο της Επιτροπής της ΕΕ Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν και την Κάγια Κάλας, Ύπατη Εκπρόσωπο της ΕΕ για θέματα εξωτερικής πολιτικής και πολιτικής ασφαλείας. Η Κάλας κάλεσε επίσης την Κίνα να τερματίσει τις πρακτικές που στρεβλώνουν τον ανταγωνισμό, συμπεριλαμβανομένων των περιορισμών στις εξαγωγές σπάνιων γαιών.

Μετά τη συνάντησή του με τον Wadephul, ο Wang θα συνεχίσει για το Παρίσι. Οι συνομιλίες στις τρεις πρωτεύουσες αποτελούν επίσης προετοιμασία για τη σύνοδο κορυφής ΕΕ-Κίνας που έχει προγραμματιστεί για τις 24 και 25 Ιουλίου στο Πεκίνο. Στη δήλωσή του στο Βερολίνο, ο Wang τόνισε τη σημασία των εμπορικών σχέσεων μεταξύ Γερμανίας και Κίνας. Το εμπόριο με τη Λαϊκή Δημοκρατία δημιουργεί ένα εκατομμύριο θέσεις εργασίας στη Γερμανία και η κινεζική αγορά προσελκύει χιλιάδες εταιρείες. Σύμφωνα με τον Wang, η περαιτέρω ανάπτυξη της συνεργασίας είναι «απαραίτητη».

Ο Κινέζος υπουργός Εξωτερικών μίλησε για μια «κοινότητα του πεπρωμένου» σε σχέση με την ανάπτυξη νέων τεχνολογιών, όπως οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, η τεχνητή νοημοσύνη και οι κβαντικοί υπολογιστές. «Δεν χρειαζόμαστε οδοφράγματα με νέους δασμούς», προειδοποίησε.

Αυτή τη στιγμή διεξάγονται διαπραγματεύσεις μεταξύ της ΕΕ και της Κίνας σχετικά με τους αντισταθμιστικούς δασμούς που θέλουν να επιβάλουν οι Βρυξέλλες στα ηλεκτρικά αυτοκίνητα από την Κίνα. Η Επιτροπή της ΕΕ θεωρεί αποδεδειγμένο ότι οι κατασκευαστές αυτοκινήτων στη Λαϊκή Δημοκρατία λαμβάνουν μη εγκεκριμένες επιδοτήσεις που τους δίνουν πλεονέκτημα έναντι των ευρωπαίων ανταγωνιστών τους. Η Κίνα το αρνείται αυτό.

Οι Wadephul και Γουάνγκ μίλησαν επίσης για την υποστήριξη της Κίνας προς τη Ρωσία στον πόλεμό της κατά της Ουκρανίας. «Κατέστησα σαφές ότι ο πόλεμος του Πούτιν απειλεί άμεσα την ασφάλειά μας», δήλωσε ο Wadephul. «Γι’ αυτό πρέπει να εμποδίσουμε τη Ρωσία να είναι σε θέση να διεξάγει αυτόν τον πόλεμο, προμηθεύοντας βασικά αγαθά».

Στις ευρωπαϊκές πρωτεύουσες και στην Ουάσιγκτον θεωρείται αποδεδειγμένο ότι κινεζικές εταιρείες προμηθεύουν προϊόντα στη Ρωσία που χρησιμοποιούνται για την κατασκευή όπλων κατά της Ουκρανίας. Ο Γουάνγκ το αρνήθηκε αυτό. «Εάν μπορεί να χρησιμοποιηθεί για στρατιωτικούς σκοπούς, τότε θα απαγορεύσουμε αυτή την εξαγωγή», δήλωσε. Η Κίνα είχε μάλιστα επιβάλει προσωρινά απαγόρευση εξαγωγών σε μη στρατιωτικά μη επανδρωμένα αεροσκάφη.

Ενοχλητικό θέμα η Ταϊβάν

Ο Γουάνγκ ήταν ασυνήθιστα άμεσος όταν ρωτήθηκε για το μέλλον της Ταϊβάν. Η κινεζική ηγεσία θεωρεί ότι το νησί αποτελεί μέρος της κινεζικής επικράτειας. Ωστόσο, η χώρα δεν ανήκε ποτέ στη Λαϊκή Δημοκρατία, έχει τη δική της δημοκρατική ηγεσία και η συντριπτική πλειοψηφία των πολιτών τάσσεται κατά της ένταξης στην Κίνα σύμφωνα με δημοσκοπήσεις.

Παρ’ όλα αυτά, η κινεζική ηγεσία συγκρίνει επανειλημμένα την κατάσταση της Ταϊβάν με εκείνη της Γερμανίας κατά τη διάρκεια της διαίρεσης της χώρας. «Ακριβώς όπως υποστηρίξαμε τη Γερμανία κατά την επανένωση, ελπίζουμε σε υποστήριξη κατά την επανένωση της Κίνας», δήλωσε ο Γουάνγκ.

Ο επικεφαλής του κινεζικού κράτους και ηγέτης του κόμματος Σι δεν αποκλείει το ενδεχόμενο η Ταϊβάν να ενσωματωθεί στην Κίνα με τη βία μια μέρα. Ωστόσο, ο Bούντεφουλ προειδοποίησε το Πεκίνο ότι το status quo στα Στενά της Ταϊβάν θα πρέπει «να αλλάξει μόνο ειρηνικά και μόνο με αμοιβαία συμφωνία».

Αν και εκ πρώτης όψεως φάνηκε ότι καταλάβαιναν ο ένας τον άλλον, οι δύο μίλησαν για εντελώς διαφορετικά πράγματα σε πολλούς τομείς. Σε ένα σημείο, ο Γουάνγκ υποστήριξε ότι το Πεκίνο χαιρετίζει το γεγονός ότι η Γερμανία επιδιώκει την «αρχή της μίας Κίνας». Από την άλλη πλευρά, ο Βαντεφούλ τόνισε ότι η Γερμανία υποστηρίζει την «πολιτική της μίας Κίνας».

Μεγάλη διαφορά, διότι η «αρχή της μίας Κίνας» που προπαγανδίζει η Κίνα υπονοεί ότι η Ταϊβάν αποτελεί μέρος της επικράτειας της Λαϊκής Δημοκρατίας. Ωστόσο, η Γερμανία στην πραγματικότητα ακολουθεί τη δική της, αυτοπροσδιοριζόμενη «πολιτική της μίας Κίνας», η οποία αναγνωρίζει ότι δεν υπάρχουν επίσημες διπλωματικές σχέσεις με την Ταϊπέι, αλλά σε καμία περίπτωση ότι η Ταϊβάν ανήκει εδαφικά στη Λαϊκή Δημοκρατία της Κίνας.

Διαβάστε ακόμη