Με «κορμό» ένα δεκαετές επενδυτικό πρόγραμμα 2,5 δισ. ευρώ (167 έργα στην Αττική), η ΕΥΔΑΠ τοποθετεί στην αποχέτευση το μεγαλύτερο μέρος των κεφαλαίων: περίπου 1,6 δισ. ευρώ κατευθύνονται σε εγκαταστάσεις και δίκτυα αποχέτευσης, ενώ 729 εκατ. ευρώ αφορούν έργα ύδρευσης και 193 εκατ. ευρώ ενεργειακή και ψηφιακή αναβάθμιση. Στο σκέλος της αποχέτευσης, το επιχειρησιακό «μενού» που περιγράφεται από τις παρουσιάσεις και τις τοποθετήσεις των στελεχών δεν αφήνει περιθώριο για γενικόλογες διακηρύξεις: περιλαμβάνει συγκεκριμένα έργα δικτύου, έργα ενίσχυσης κρίσιμων συλλεκτήρων στο κέντρο της Αθήνας, παρεμβάσεις παρακολούθησης ποιότητας στα ακάθαρτα και, κυρίως, δύο μεγάλες κατασκευαστικές κινήσεις που «κουμπώνουν» πάνω στο 2026, τόσο ως χρονικό ορόσημο ωρίμανσης μελετών όσο και ως αφετηρία εκκίνησης διαγωνισμών και υλοποίησης.
Η πρώτη μεγάλη τεχνική παρέμβαση αφορά τον ανακουφιστικό αγωγό ακαθάρτων του κεντρικού παραλιακού συλλεκτήρα, έργο που στοχεύει ευθέως στο πρόβλημα υπερχειλίσεων στην παραλιακή οδό κατά τις ισχυρές βροχοπτώσεις. Όπως εξήγησε ο Κώστας Βουγιουκλάκης, γενικός διευθυντής Αποχέτευσης στην ΕΥΔΑΠ, θα κατασκευαστεί νέος αγωγός κατά μήκος της λεωφόρου Βουλιαγμένης, ο οποίος θα «απορροφήσει όλες τις συνδέσεις που βρίσκονται ανάμεσα στη λεωφόρο και τον Υμηττό ήδη από την περιοχή της Νέας Σμύρνης». Το τεχνικό αποτέλεσμα, όπως το περιέγραψε ο ίδιος, είναι απολύτως συγκεκριμένο: ο παραλιακός συλλεκτήρας θα δέχεται πλέον περίπου τον μισό όγκο λυμάτων, ώστε να παραμένει διαθέσιμη χωρητικότητα για τη διαχείριση των ομβρίων, ιδίως των παράνομων εισροών που επιβαρύνουν το σύστημα σε συνθήκες καταιγίδας. Η μελέτη του έργου βρίσκεται σε στάδιο κατακύρωσης, στοιχείο που, πρακτικά, μεταφράζεται σε εγγύς πέρασμα από την ωρίμανση στη φάση κατασκευής.
Η δεύτερη κρίσιμη τεχνική δέσμη είναι η αναβάθμιση της Ψυττάλειας (Ψυττάλεια Φάση 3), όπου το «πακέτο» δεν περιορίζεται σε μία τυπική αναβάθμιση, αλλά περιλαμβάνει τέσσερις σαφείς κατευθύνσεις: παραγωγή ανακτημένου νερού για βιομηχανική χρήση, διαχείριση λυματολάσπης, ενίσχυση ενεργειακής αξιοποίησης και υλοποίηση τεταρτοβάθμιας επεξεργασίας λυμάτων. Η μελέτη, κόστους 9,5 εκατ. ευρώ, έχει προγραμματιστεί να δημοπρατηθεί έως τον Φεβρουάριο, με την τεταρτοβάθμια επεξεργασία να συνδέεται ρητά με την κατεύθυνση της υπό αναθεώρηση κοινοτικής νομοθεσίας.
Στο «ήδη τρέχει» της αποχέτευσης, ξεχωρίζει το πρόγραμμα καταγραφής ποιοτικών χαρακτηριστικών του δικτύου ακαθάρτων, προϋπολογισμού 15 εκατ. ευρώ και διάρκειας 3 ετών, που υλοποιείται με εγκατάσταση 40 κινητών μονάδων. Όπως ανέφερε ο κ. Βουγιουκλάκης, «θα τοποθετήσουμε στο δίκτυο 40 κινητές μονάδες, κάποιες εκ των οποίων είναι σαν κινητά εργαστήρια, πραγματοποιώντας αναλύσεις ανά 5 λεπτά σε 15 δείκτες». Η στόχευση είναι λειτουργική και όχι «αστυνομική», όπως την περιέγραψε ο ίδιος: «Δεν το κάνουμε για να επιβάλλουμε πρόστιμα, αλλά επειδή τα τοξικά που ρίχχνονται παράνομα στο δίκτυο καταστρέφουν τους αγωγούς και επιβαρύνουν τους βιολογικούς καθαρισμούς». Στην παρουσίαση της ίδιας δέσμης εργασιών περιέγραψε και την τεχνική διάσταση του προβλήματος, με χαρακτηριστικό παράδειγμα εξαιρετικά όξινων απορρίψεων: «έχουμε πετύχει περίπτωση όπου έβαζε pH 1,2».
Ταυτόχρονα, σε εξέλιξη είναι και η επισκευή μεγάλων βατών αγωγών του κέντρου της Αθήνας, που αφορά τμήματα του παντορροϊκού δικτύου. Η τεχνική δυσκολία εδώ είναι προφανής: πρόκειται για παλαιές, μεγάλες διατομές σε πυκνοδομημένο ιστό, όπου μια κλασική αντικατάσταση θα απαιτούσε εκτεταμένες εκσκαφές κάτω από υφιστάμενα δίκτυα (ύδρευση, οπτικές ίνες κ.λπ.). Η ΕΥΔΑΠ περιγράφει παρεμβάσεις που γίνονται με σύγχρονες τεχνολογίες ενίσχυσης ώστε να περιορίζεται η όχληση και να αποκαθίσταται η στατική ικανότητα υποδομών που, όπως ειπώθηκε, «είναι πέτρινο, το παλιό… 130 χρόνων».
Στον χάρτη των «ενδεικτικών έργων αποχέτευσης» που παρουσιάστηκαν, τα υλοποιούμενα περιλαμβάνουν την καταγραφή ποιοτικών χαρακτηριστικών του δικτύου ακαθάρτων, την επισκευή μεγάλων βατών αγωγών στο κέντρο της Αθήνας και την αναβάθμιση του ΚΕΛ Μεγάρων με στόχο την επαναχρησιμοποίηση, ενώ στα σχεδιασμένα προς υλοποίηση περιλαμβάνονται ο ανακουφιστικός αγωγός ακαθάρτων του κεντρικού παραλιακού συλλεκτήρα και η αναβάθμιση ΚΕΛ Ψυττάλειας – Ψυττάλεια Φάση 3.
Στο επίκεντρο η Ανατολική Αττική
Παράλληλα, η Ανατολική Αττική λειτουργεί ήδη ως «πεδίο μάχης» μεγάλης κλίμακας, με πολλαπλές εργολαβίες, εκτεταμένα μήκη δικτύων και σημαντικό αριθμό αντλιοστασίων. Σύμφωνα με τα στοιχεία που παρουσιάστηκαν, σε πέντε δήμους εκτελούνται οκτώ εργολαβίες, με συμβασιοποιημένα και εκτελούμενα έως 900 χιλιόμετρα δικτύων και 45.000 διακλαδώσεις. Στην Παλλήνη, το έργο καλύπτει Γέρακα, Ανθούσα και Παλλήνη, με δίκτυο που από ιστορικό μήκος 135 χλμ. «θα φτάσει στις 180» μαζί με το πρωτεύον δίκτυο ομβρίων μεταφοράς, ενώ προβλέπεται και κατασκευή 13 αντλιοστασίων.
Στους Δήμους Ραφήνας-Πικερμίου και Σπάτων-Αρτέμιδας το τεχνικό αντικείμενο περιλαμβάνει 430 χλμ δικτύου, 23 αντλιοστάσια και γραμμική σήραγγα 1.070 μέτρων, από την οποία θα περάσουν αγωγοί μεταφοράς λυμάτων αλλά και αγωγός διάθεσης επεξεργασμένων εκροών (ανακτημένου νερού). Στον Δήμο Μαραθώνος το έργο καλύπτει οικισμούς από Νέο Βουτζά έως Γραμματικό/Καλέντζι, με 12 αντλιοστάσια, ενώ, συνολικά, έχει ήδη κατασκευαστεί σημαντικό τμήμα του δικτύου: «ήδη έχουμε κατασκευάσει 400 χιλιόμετρα».
Το 2026, όπως ειπώθηκε, έρχεται το νέο έργο στην Παιανία, προϋπολογισμού 19 εκατ. ευρώ, για περίπου 52 χιλιόμετρα δικτύου και εξυπηρέτηση περίπου 12.000 κατοίκων. Το έργο «θα δώσει παροχή στο νέο κέντρο επεξεργασίας λυμάτων… στο Κορωπί», ώστε οι ποσότητες να μετατρέπονται σε ανακτημένο νερό με δυνατότητες άρδευσης και εμπλουτισμού υπόγειου υδροφορέα. Σε φάση διαγωνισμού βρίσκεται και το Κέντρο Επεξεργασίας Λυμάτων Δήμου Μαραθώνα, με δυναμικότητα που, όπως παρουσιάστηκε, συνδέεται με παραγωγή ανακτημένου νερού για άρδευση χιλιάδων στρεμμάτων (4.000 στην πρώτη φάση και έως 6.000 στη δεύτερη), ενώ προβλέπεται και μικρό υδροηλεκτρικό 300 kW για ιδιοκατανάλωση στο κέντρο.
Στα υλοποιούμενα έργα αποχέτευσης περιλαμβάνεται και η αναβάθμιση του Κέντρου Επεξεργασίας Λυμάτων Μεγάρων, όπως αυτή αποτυπώνεται στον κατάλογο των ενδεικτικών έργων που παρουσιάστηκαν.
Διαβάστε ακόμη
