Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή (Κομισιόν) πρότεινε προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο τη χορήγηση βοήθειας ύψους 945 εκατομμυρίων ευρώ από το Ταμείο Αλληλεγγύης της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΤΑΕΕ) στην Ισπανία, με στόχο τη στήριξη της ανάκαμψης από τις καταστροφικές πλημμύρες τύπου «DANA» που έπληξαν τη Βαλένθια τον Οκτώβριο του 2024.
Παράλληλα, η Κομισιόν ενέκρινε την ανακατανομή 645 εκατομμυρίων ευρώ από τα ταμεία της πολιτικής συνοχής της Ισπανίας μέσω του μηχανισμού RESTORE. Το ποσό αυτό θα συμπληρώσει την ενίσχυση του ΤΑΕΕ, ενδυναμώνοντας περαιτέρω τη στήριξη της Ευρώπης στις προσπάθειες αποκατάστασης και ανασυγκρότησης.
Η προτεινόμενη βοήθεια από το Ταμείο Αλληλεγγύης αποτελεί τη δεύτερη μεγαλύτερη χορήγηση από τότε που ιδρύθηκε το 2002. Μόνο η Ιταλία είχε λάβει υψηλότερη ενίσχυση, ύψους 1,2 δισ. ευρώ, μετά τους σεισμούς του 2015–2016. Ήδη, τον Απρίλιο του 2025, η Ισπανία είχε λάβει προκαταβολή 100 εκατομμυρίων ευρώ για να ξεκινήσουν άμεσα οι εργασίες αποκατάστασης.
Οι πλημμύρες στη Βαλένθια κόστισαν τη ζωή σε περισσότερους από 230 ανθρώπους
Το φαινόμενο «DANA» – δηλαδή «Αποκομμένη Υψηλή Ατμοσφαιρική Ύφεση», σύμφωνα με τα ισπανικά αρχικά – έπληξε τη Βαλένθια με αδιάκοπες, σφοδρές βροχοπτώσεις. Οι πλημμύρες που ακολούθησαν στοίχισαν τη ζωή σε περισσότερους από 230 ανθρώπους και προκάλεσαν εκτεταμένες ζημιές σε κατοικίες, σχολεία, νοσοκομεία, δίκτυα μεταφορών και επιχειρήσεις.
Η Πρόεδρος της Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, δήλωσε: «Η καταστροφή που είδαμε πριν από σχεδόν έναν χρόνο στη Βαλένθια και σε άλλες περιοχές της Ισπανίας συγκλόνισε βαθιά την Ευρώπη. Αυτή η κλιματική καταστροφή μας ένωσε σε κοινή θλίψη και αλληλεγγύη. Συνάντησα εκπροσώπους οικογενειών που έχασαν αγαπημένους τους και βίωσα τον πόνο τους. Σήμερα δεσμευόμαστε με σχεδόν 1,6 δισ. ευρώ από ευρωπαϊκούς πόρους να στηρίξουμε το κρίσιμο έργο της ανάκαμψης, της επισκευής και της ανοικοδόμησης. Η δέσμευση αυτή αντικατοπτρίζει την αποφασιστικότητά μας να βοηθήσουμε τα κράτη μέλη να ενισχύσουν την ανθεκτικότητά τους και να αντιμετωπίζουν μελλοντικές κρίσεις. Στις δύσκολες στιγμές, η Ευρώπη βρίσκει τη δύναμή της στην ενότητά της».
Το Ταμείο Αλληλεγγύης θα καλύψει ένα ευρύ φάσμα δράσεων: επισκευή βασικών υποδομών, προσωρινή στέγαση πληγέντων, ενίσχυση έργων πρόληψης, προστασία μνημείων πολιτιστικής κληρονομιάς και επιχειρήσεις καθαρισμού.
Από την άλλη, τα κονδύλια του RESTORE θα κατευθυνθούν σε έργα ανακατασκευής δημοσίων υποδομών, όπως δρόμοι, γραμμές μετρό, κέντρα υγείας και εκπαίδευσης. Παράλληλα θα στηρίξουν μέτρα μετριασμού και προσαρμογής στην κλιματική αλλαγή, μεταξύ των οποίων επενδύσεις για την αποκατάσταση οικοσυστημάτων που επλήγησαν, αλλά και χρηματοδότηση μικρομεσαίων επιχειρήσεων για την ταχεία επανεκκίνηση της δραστηριότητάς τους. Τα κεφάλαια αυτά θα έχουν ευρωπαϊκή συγχρηματοδότηση έως και 95% επί των επιλέξιμων δαπανών. Τόσο το ΤΑΕΕ όσο και το RESTORE θα καλύψουν δαπάνες με αναδρομική ισχύ από την πρώτη ημέρα που σημειώθηκαν οι καταστροφές.
Επόμενα βήματα: Μόλις εγκριθεί η πρόταση κινητοποίησης του ΤΑΕΕ από το Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο, το υπόλοιπο ποσό – αφαιρουμένης της προκαταβολής – θα καταβληθεί σε μία δόση. Αντίθετα, οι πληρωμές από το RESTORE θα πραγματοποιούνται σταδιακά, ανάλογα με τις πραγματοποιηθείσες δαπάνες.
Ιστορικό: Το Ταμείο Αλληλεγγύης αποτελεί το βασικό μέσο της ΕΕ για την υποστήριξη μετά από καταστροφές σε κράτη μέλη και υποψήφιες χώρες. Από το 2002 μέχρι σήμερα έχει κινητοποιήσει πάνω από 10 δισ. ευρώ σε 144 περιστατικά (124 φυσικές καταστροφές και 20 υγειονομικές κρίσεις), σε 24 κράτη μέλη (καθώς και στο Ηνωμένο Βασίλειο) και σε 4 χώρες προσχώρησης.
Η νέα νομοθεσία για τον μηχανισμό RESTORE, που εγκρίθηκε τον Δεκέμβριο του 2024, δίνει τη δυνατότητα στα κράτη μέλη να συμπληρώνουν την ενίσχυση του ΤΑΕΕ με κονδύλια της πολιτικής συνοχής. Προσφέρει συγχρηματοδότηση έως 95% και προκαταβολή 25% για μέτρα ανάκαμψης, επιταχύνοντας έτσι την παροχή βοήθειας στους πληγέντες.

Πλημμύρες στην Ισπανία © EPA/Biel Aliño
Διαβάστε ακόμη