Ένα νέο σετ προτάσεων -με έμφαση στην καλύτερη χρήση των υφιστάμενων διασυνδέσεων και τον καλύτερο σχεδιασμό των μελλοντικών- προωθεί η ελληνική κυβέρνηση με στόχο την άρση των στρεβλώσεων στην αγορά ενέργειας της ΕΕ. Η πρωτοβουλία έχει ως στόχο να διατηρηθεί η πίεση προς τις Βρυξέλλες για λήψη μέτρων προκειμένου να λυθεί σε μόνιμη βάση το πρόβλημα της ψαλίδας των χονδρεμπορικών τιμών ρεύματος μεταξύ του πυρήνα της Ευρώπης και των χωρών στον άξονα Ουγγαρίας-Ρουμανίας-Βουλγαρίας-Ελλάδας, σε βάρος των δεύτερων.

Μπορεί οι μεγάλοι πάροχοι ενέργειας το τελευταίο δίμηνο να απορροφούν εν πολλοίς τις αυξήσεις που καταγράφονται στο Χρηματιστήριο Ενέργειας (αποτρέποντας την πλήρη μετακύλισή τους στα πράσινα τιμολόγια λιανικής στα οποία βρίσκεται ακόμα το 60% των νοικοκυριών), πλην όμως ο χειμώνας βρίσκεται επί θύραις -κάτι που προϊδεάζει για περαιτέρω αύξηση των χονδρεμπορικών τιμών υπό κανονικές συνθήκες-  και ήδη από το φθινόπωρο έχουν φανεί ενδείξεις επανεμφάνισης των γνωστών στρεβλώσεων που ταλανίζουν την περιοχή της Νοτιοανατολικής Ευρώπης, δηλαδή των ακραίων ενδοημερήσιων διακυμάνσεων και της εμφάνισης πολύ υψηλών τιμών (300 ευρώ/MWh και πάνω) στις βραδινές αιχμές της ζήτησης, όταν σβήνουν τα φωτοβολταϊκά, κάτι που προβληματίζει την πολιτική ηγεσία του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας.

Τι έγινε στην τελευταία συνεδρίαση της Task Force της ΕΕ για τις τιμές ρεύματος

Η τελευταία συνεδρίαση της Task Force της ΕΕ για τις τιμές ενέργειας που έλαβε χώρα την εβδομάδα που πέρασε (4 Νοεμβρίου) δεν ήταν ιδιαίτερα εποικοδομητική, όπως αναφέρουν πηγές με άριστη γνώση των διεργασιών στο energygame.gr. Και τούτο διότι οι προτάσεις που παρουσιάστηκαν δεν είχαν κάποιον κοινό παρονομαστή, ούτε ήταν επικεντρωμένες στο θέμα των αποκλίσεων των τιμών εντός της ΕΕ, με τη συζήτηση να πηγαίνει στις προτεραιότητες κάθε χώρας (ποια μείωσε τους φόρους στο ρεύμα, ποια αναδιαρθρώνει το κοινωνικό τιμολόγια, ποια προκηρύσσει νέο διαγωνισμό για υπεράκτια αιολικά κλπ.)

Στο πλαίσιο αυτό, όπως αναφέρουν οι ίδιες πηγές, η Ελλάδα επικεντρώνει την προσπάθειά της να δρομολογήσει τη διαδικασία λήψης μέτρων μέσα από το «Πακέτο για τα Δίκτυα» (Grids Package), δηλαδή τις προτάσεις της Κομισιόν για τα ηλεκτρικά δίκτυα που αναμένεται να παρουσιαστεί επισήμως στις αρχές Δεκεμβρίου. Πιο συγκεκριμένα, η χώρα μας έχει καταθέσει τρεις συγκεκριμένες προτάσεις που ευελπιστεί να ενσωματωθούν -εν όλω ή εν μέρει- στο τελικό κείμενο, εκτιμώντας ότι μπορούν να συνεισφέρουν στον στόχο της πραγματικής ενοποίησης της αγοράς ενέργειας της ΕΕ και κατ’ επέκταση της διαμόρφωσης διαρθρωτικά χαμηλότερων χονδρεμπορικών  στη Νοτιοανατολική Ευρώπη. Όπως έχει παραδεχθεί ο αρμόδιος Επίτροπος Ενέργειας Νταν Γιόργκενσεν, παρά τη μείωση των τιμών φυσικού αερίου και ηλεκτρισμού στην ΕΕ -σε σχέση με τα επίπεδα που είχαν καταγραφεί την περίοδο της ενεργειακής κρίσης-, πολλά νοικοκυριά και επιχειρήσεις βρίσκονται ακόμα αντιμέτωπα με «φουσκωμένους» λογαριασμούς ενέργειας.

Οι προτάσεις της Ελλάδας με το βλέμμα στο Grids Package

Η Ελλάδα εκτιμά ότι το Πακέτο για τα Δίκτυα προσφέρει μια καλή ευκαιρία για την ενδυνάμωση της ενιαίας αγοράς ηλεκτρισμού και του περιορισμού των μεγάλων αποκλίσεων στις χονδρικές τιμές ρεύματος που αποτυπώνονται σχεδόν σε καθημερινή βάση. Για σήμερα π.χ. η μέση τιμή στο Χρηματιστήριο Ενέργειας της Ελλάδας διαμορφώνεται στα 122,23 ευρώ/MWh (με τη μέγιστη τιμή να είναι σχεδόν διπλάσια), ενώ στη Γαλλία διαμορφώνεται στα 49,13 ευρώ/MWh και στην Ισπανία -που είναι διασυνδεδεμένη με τη Γαλλία- στα 81,69 ευρώ/MWh. Θεωρεί ειδικότερα ότι η εν λόγω πρωτοβουλία της Επιτροπής θα μπορούσε να επωφεληθεί αν δινόταν έμφαση σε τρεις στόχους:

Πρώτον, την καλύτερη χρήση των υφιστάμενων διασυνοριακών διασυνδέσεων, πρόβλημα το οποίο έχουν αναδείξει τόσο ο Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης όσο και οι κ.κ. Παπασταύρου και Τσάφος στο ΥΠΕΝ. Έχει αναδειχθεί άλλωστε και από τον Σύνδεσμο των Ρυθμιστικών Αρχών Ενέργειας της ΕΕ (ACER) που παρέθεσε στοιχεία που έδειξαν ότι οι αποκλίσεις των τιμών ρεύματος εντείνονται από το ότι οι Διαχειριστές των δικτύων ηλεκτρισμού πολλών χωρών δεν τηρούν τον κανόνα του 70% για τη χρήση δυναμικότητας στις διασυνοριακές διασυνδέσεις, κάτι που ισχύει ιδιαίτερα στη Νοτιοανατολική Ευρώπη εξαιτίας της περιορισμένης χρήσης των διασυνδέσεων Αυστρίας-Ουγγαρίας και το «ντόμινο» που προκαλείται -λόγω της μικρότερης διαθεσιμότητας ηλεκτρισμού από αυτή που θα υπήρχε εάν τηρούνταν ο κανόνας- στις υπόλοιπες χώρες του άξονα. Προκειμένου να επιτευχθεί αυτό, η Ελλάδα προτείνει την άμεση υιοθέτηση των προτάσεων του ACER προς την κατεύθυνση αυτή, όπως την εισαγωγή τεχνολογιών που διευρύνουν τη δυναμικότητα του δικτύου, όπως το Dynamic Line Rating, τον καλύτερο συντονισμό των χωρών για τα προγράμματα συντήρησης των Γραμμών Μεταφοράς και των κρίσιμων συμβατικών μονάδων, προσωρινές μειώσεις στα περιθώρια ασφαλείας για τη διεύρυνση του διασυνοριακού εμπορίου (χωρίς να τίθεται εν κινδύνω η ευστάθεια των δικτύων) και η λήψη έκτακτων διορθωτικών μέτρων σε περιπτώσεις επεισοδίων υψηλών τιμών.

Η δεύτερη πρόταση που ρίχνει η Ελλάδα στο τραπέζι είναι η επιβράβευση των χωρών που λειτουργούν ως κρίσιμοι διάδρομοι για τη μεταφορά ηλεκτρισμού στην ΕΕ και οι οποίες θα επενδύσουν στα δίκτυά τους (κάτι που ενέχει κόστος για τους εγχώριους καταναλωτές) για να ενισχύσουν τις διασυνοριακές ροές, επ’ ωφελεία άλλων χωρών. Η Ελλάδα προτείνει Κομισιόν και  ACER να αναπτύξουν συγκεκριμένη μεθοδολογία αφενός για να εντοπίσουν αυτές τις χώρες που παρέχουν υπηρεσία σε ολόκληρο το σύστημα της ΕΕ (εξετάζοντας π.χ. τις διασυνοριακές ροές ηλεκτρισμού σε σχέση με τη ζήτηση), αφετέρου για την επιβράβευσή τους.

Τέλος, η τρίτη εισήγηση  της Ελλάδας αφορά στον σχεδιασμό για το δίκτυο ηλεκτρισμού της ΕΕ σε χρονικό ορίζοντα  πολύ μεγαλύτερο από τα δέκα χρόνια που προβλέπουν τα Προγράμματα Ανάπτυξης των Διαχειριστών Συστημάτων Μεταφοράς.  Στο πλαίσιο αυτό, προτείνεται Κομισιόν και ACER να «τρέξουν» μια πανευρωπαϊκή ανάλυση για το πώς θα πρέπει να είναι το ηλεκτρικό δίκτυο της Ευρώπης έως το 2050, με εκτίμηση των βέλτιστων ροών ηλεκτρικής ενέργειας με βάση τους διαθέσιμους πόρους και τη μελλοντική ζήτηση, Η ανάλυση αυτή θα εντοπίσει βασικούς διαδρόμους όπου μπορεί να απαιτούνται πρόσθετες επενδύσεις ώστε να εξυπηρετηθεί αποτελεσματικά το ευρωπαϊκό σύστημα συνολικά. Τελικός στόχος είναι να υιοθετηθεί μια συστημική, πανευρωπαϊκή προσέγγιση, αναγνωρίζοντας και δίνοντας προτεραιότητα στους πόρους που μπορούν να διαδραματίσουν καθοριστικό ρόλο στη σταθερότητα και την εξισορρόπηση του ηλεκτρικού δικτύου της ΕΕ.

Διαβάστε ακόμη