Την ανάληψη πρωτοβουλιών για να γίνει πραγματικά ενιαία η αγορά ηλεκτρισμού της Ευρωπαϊκής Ένωσης και να αρθούν οι «πολλαπλές ταχύτητες» όσον αφορά τις τιμές ρεύματος  -με την Ελλάδα και τις χώρες της Νοτιοανατολικής Ευρώπης να βρίσκονται σταθερά στη «λωρίδα» με τις υψηλές ταχύτητες, δηλαδή τιμές και τις ακραίες ενδοημερήσιες διακυμάνσεις (ενδεικτικά σήμερα η ελάχιστη τιμή στο Χρηματιστήριο Ενέργειας είναι τα 6 ευρώ/ΜWh ενώ η μέγιστη προσεγγίζει τα 250 ευρώ/MWh) προσδοκά η Ελλάδα από την πολυσυζητημένη Task Force που έλαβε επισήμως «σάρκα και οστά» χθες και θα συνεδριάσει στα τέλη Ιουνίου. Η αίσθηση του επείγοντος είναι έντονη, καθώς είναι ορατός ο κίνδυνος να επαναληφθεί η περιφερειακή κρίση τιμών του περασμένου καλοκαιριού (που προκάλεσε την κινητοποίηση που οδήγησε στη σύσταση της Task Force) και προτεραιότητα της Ελλάδας είναι, σύμφωνα με πληροφορίες, η Ομάδα να πιάσει αμέσως δουλειά και να αναλάβει συντονιστικό ρόλο μεταξύ των κρατών-μελών για την ταχεία λήψη πολιτικών αποφάσεων όποτε κρίνεται απαραίτητο ώστε να αντιμετωπίζονται άμεσα τυχόν αστοχίες και «αρρυθμίες» στον ενεργειακό σχεδιασμό και να περιορίζονται οι πιθανότητες εκδήλωσης νέων «επεισοδίων» υψηλών τιμών.

Μεταξύ των βασικών αποστολών της Task Force είναι η βελτίωση της χρήσης των υφιστάμενων ενεργειακών υποδομών και η επιτάχυνση των νέων διασυνδέσεων και των σχετικών επενδύσεων στην ΕΕ, με προτεραιότητα στις περιοχές με μεγάλες αποκλίσεις τιμών, μια διατύπωση που «φωτογραφίζει» τη βαλκανική γειτονιά της Ελλάδας. Την ίδια στιγμή, εκτιμάται ότι στο «μικροσκόπιό» της αναμένεται να βρεθεί και το μοντέλο που καθορίζει τις ροές ηλεκτρισμού στον «άξονα» Αυστρίας-Ουγγαρίας-Ρουμανίας-Βουλγαρίας-Ελλάδας. Και τούτο διότι το τελευταίο διάστημα έχουν παρατηρηθεί σημαντικές διαφορές τιμών μεταξύ των γειτονικών αγορών της Αυστρίας και της Ουγγαρίας με την δυναμικότητα των μεταξύ τους διασυνδέσεων να μην αξιοποιείται πλήρως, κάτι που προκαλεί παρενέργειες, δηλαδή υψηλές τιμές ηλεκτρισμού στα Χρηματιστήρια Ενέργειας Ρουμανίας, Βουλγαρίας και Ελλάδας, τη στιγμή που στις αγορές της Κεντρικής και Βόρειας Ευρώπης, οι τιμές διαμορφώνονται σε σημαντικά χαμηλότερα επίπεδα.

«Η νέα Task Force θα συμβάλει το να παραδώσουμε αυτό που ζητούν οι πολίτες και οι επιχειρήσεις της Ευρώπης, δηλαδή ένα ασφαλές, καθαρό και με προσιτές τιμές ενεργειακό σύστημα», είπε ο Επίτροπος Ενέργειας και Στέγασης Νταν Γιόργκενσεν δίνοντας το στίγμα της νέας πρωτοβουλίας, στην υλοποίηση της οποίας κομβικό ρόλο διαδραμάτισε ο Υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας Σταύρος Παπασταύρου που δήλωσε ότι «Σήμερα η διαφορά στις τιμές ενέργειας μεταξύ της Βόρειας και της ΝΑ Ευρώπης, μεγεθύνει τις ανισότητες, επιβαρύνοντας όχι μόνο τα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις στην Ελλάδα, αλλά και την ανταγωνιστικότητα τόσο της ελληνικής οικονομίας, όσο και της ευρωπαϊκής οικονομίας, συνολικά. Αυτό πρέπει να αλλάξει. Σε έναν κόσμο που ολοένα και περισσότερο διχάζεται, η Ευρώπη πρέπει να ενώσει δυνάμεις για να γκρεμίσει το τείχος της ενεργειακής ανισότητας».

Θετικό σήμα από τους «27» για την ηλεκτρική διασύνδεση Ελλάδας-Κύπρου

Σε κάθε περίπτωση, η «συγκομιδή» του Συμβουλίου των Υπουργών Ενέργειας της ΕΕ που πραγματοποιήθηκε χθες (Δευτέρα 16 Ιουνίου) στη σκιά της ανάφλεξης στο «μέτωπο» Ιράν-Ισραήλ ήταν θετική για την Ελλάδα. Και τούτο διότι εκτός από την Task Force, στο κείμενο συμπερασμάτων συμπεριλήφθηκαν και δυο ακόμα θέματα που βρίσκονται ψηλά στην ατζέντα της κυβέρνησης:

Πρώτον, δόθηκε ένα ευρωπαϊκό «μήνυμα» στήριξης της ηλεκτρικής διασύνδεσης Ελλάδας-Κύπρου που βρίσκεται σε κρίσιμη καμπή, καθώς στο κείμενο γίνεται ρητή αναφορά στην ανάγκη προστασίας της κατασκευής Έργων Κοινού Ενδιαφέροντος της ΕΕ (PCI) και γενικότερα έργων ενεργειακών υποδομών όπως τα υποθαλάσσια καλώδια, από εμπόδια που θέτουν τρίτες χώρες, μια διατύπωση που φαίνεται να παραπέμπει στον Great Sea Interconnector. Μάλιστα, στα συμπεράσματα τονίζεται ότι «Οι χώρες-μέλη της ΕΕ έχουν κυριαρχικό δικαίωμα έρευνας και εκμετάλλευσης των φυσικών τους πόρων, σύμφωνα με το Ενωσιακό και Διεθνές Δίκαιο περιλαμβανομένης και της Σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας (UNCLOS) η οποία θέτει το νομικό πλαίσιο για δραστηριότητες σε θάλασσες και ωκεανούς, όπως αυτές που σχετίζονται με υποθαλάσσια καλώδια και αγωγούς».

Επί τάπητος η στήριξη των μονάδων φυσικού αερίου

Δεύτερον, οι «27» έστειλαν σήμα για την ανάγκη στήριξης των μονάδων φυσικού αερίου, καθώς ενώ προδιαγράφεται η μείωση των ωρών λειτουργίας τους, λόγω της ταχείας διείσδυσης των ΑΠΕ στο μείγμα της ηλεκτροπαραγωγής, εντούτοις η σημασία τους για την εξισορρόπηση των ενεργειακών συστημάτων καθίσταται αυξάνεται λόγω της στοχαστικής φύσης της πράσινης ενέργειας.

Στο πλαίσιο αυτό εντάσσεται η σύσταση των εθνικών κυβερνήσεων προς την Κομισιόν -στο κείμενο συμπερασμάτων-  «να στηρίξει τα κράτη  – μέλη στην έγκαιρη αντιμετώπιση των αναγκών τους σε επάρκεια πόρων, ιδίως με τον εξορθολογισμό των διαδικασιών έγκρισης των capacity mechanisms (που είναι η επίσημη ονομασία των μηχανισμών αποζημίωσης ισχύος των μονάδων φυσικού αερίου) σεβόμενη τη δυνατότητα των κρατών μελών να διαχειρίζονται την ασφάλεια εφοδιασμού τους». Εάν η αναφορά αυτή συνδυαστεί με το ότι στην ατζέντα της χθεσινής Συνόδου προβλεπόταν κατά το γεύμα εργασίας η ανταλλαγή απόψεων μεταξύ των Υπουργών για τη μεγαλύτερη εμβάθυνση της αγοράς ηλεκτρισμού της ΕΕ, στη λογική μιας περιφερειακής προσέγγισης των μηχανισμών αποζημίωσης, προκύπτει ότι το θέμα ανεβαίνει στην ατζέντα για την ευάλωτη περιοχή της Νοτιοανατολικής Ευρώπης που δεν διαθέτει τέτοιους μηχανισμούς. Και «κουμπώνει» με τη συζήτηση που έχει ανοίξει στην Ελλάδα για την ανάγκη στήριξης των μονάδων φυσικού αερίου της χώρας, υπό το πρίσμα των μεγάλων επενδύσεων που βρίσκονται αυτή τη στιγμή σε εξέλιξη στον κλάδο (με τις νέες μονάδες των Metlen, ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ-Motor Oil, ΔΕΗ-ΔΕΠΑ Εμπορίας και το προσφάτως εξαγγελθέν σχέδιο για τη μονάδα στη Λάρισα των Ισραηλινών της Clavenia Limited, της ΔΕΠΑ, της Volton και της Sirec Energy) και τον ρόλο που προδιαγράφεται για τον ελληνικό «στόλο» των μονάδων φυσικού αερίου για την εξισορρόπηση του συστήματος ολόκληρης της περιοχής, όπως έχουν επισημάνει ανώτερες πηγές του ΥΠΕΝ.

Το μήνυμα Στάσση

Στο ίδιο κάδρο μπαίνει και η ανάρτηση του Προέδρου και Διευθύνοντος Συμβούλου της ΔΕΗ Γιώργου Στάσση στο LinkedIn, δια της οποίας αποκάλυψε ότι συμμετείχε στο γεύμα εργασίας των ΥΠΕΝ με την ιδιότητα του αντιπροέδρου της Eurelectric, του συνδέσμου που εκπροσωπεί τις εταιρείες ηλεκτρισμού της Ευρώπης. Όπως έγραψε, «μαζί με τον Γενικό Γραμματέα της Eurelectric Kristian Ruby μοιραστήκαμε το όραμα του κλάδου ηλεκτρισμού για ένα ανθεκτικό και συνεκτικό ηλεκτρικό σύστημα. Νωρίτερα φέτος δημοσιεύσαμε την έκθεσή μας για τον Επαναπροσδιορισμό της Ενεργειακής Ασφάλειας (𝗥𝗲𝗱𝗲𝗳𝗶𝗻𝗶𝗻𝗴 𝗘𝗻𝗲𝗿𝗴𝘆𝗦𝗲𝗰𝘂𝗿𝗶𝘁𝘆), που αναγνωρίζει την αυξανόμενη ανάγκη για ευελιξία προκειμένου να διατηρηθεί η ασφάλεια εφοδιασμού. Εργαλεία όπως οι Μηχανισμοί Διαθεσιμότητας Ισχύος μπορούν να βοηθήσουν στη διασφάλιση της επάρκειας και να προωθήσουν μια πιο αποτελεσματική χρήση των πόρων, ενισχύοντας την ευελιξία και ενδυναμώνοντας τη διασυνοριακή συνεργασία», ανέφερε χαρακτηριστικά ο κ. Στάσσης, ενισχύοντας την αίσθηση ότι ωριμάζει η συζήτηση σε επίπεδο ΕΕ για την επέκταση στη Νοτιοανατολική Ευρώπη των αγορών/μηχανισμών διαθέσιμης ισχύος που έχουν ήδη τεθεί σε ισχύ σε άλλες χώρες όπως στο Βέλγιο, την Πολωνία, την Ιταλία, τη Μ. Βρετανία και τη Γερμανία.

Διαβάστε ακόμη