Βρυξέλλες, Λαλέλα Χρυσανθοπούλου
Η ανεπάρκεια επενδύσεων στα ενεργειακά δίκτυα εξακολουθεί να αποτελεί τη μεγαλύτερη απειλή για την πράσινη μετάβαση και την ενεργειακή ασφάλεια της Ευρώπης, προειδοποίησε η Eurelectric, ο θεσμικός φορέας των ευρωπαϊκών εταιρειών ηλεκτρισμού, από το βήμα του Power Summit στις Βρυξέλλες. Ένα χρόνο μετά το Power Summit 2024 στο Λαγονήσι (με οικοδεσπότη τον αντιπρόεδρο του συνδέσμου και επικεφαλής της ΔΕΗ Γιώργο Στάσση που μόλις ξεκίνησε τη δεύτερη θητεία του στη Eurelectric) και την παρουσίαση μελέτης που έδειχνε ότι απαιτείται αύξηση των επενδύσεων στα δίκτυα κατά 85% (ή 65 δις. ευρώ ετησίως) για τα επόμενα χρόνια, η διαπίστωση ήταν ότι δεν έχουν αναληφθεί πρωτοβουλίες προς την κατεύθυνση αυτή. Ως αποτέλεσμα τα δίκτυα παραμένουν ο «αδύναμος κρίκος» τη στιγμή που ο εξηλεκτρισμός της ευρωπαϊκής οικονομίας προβάλλεται ως αναγκαία συνθήκη για τη διατήρηση της ανταγωνιστικότητάς της, η περαιτέρω διείσδυση των ΑΠΕ εμφανίζεται ως μονόδρομος για την μείωση των τιμών ενέργειας και οι ενεργειακές υποδομές της Ευρώπης καλούνται να γίνουν ψηφιακές και «έξυπνες» για να αντιμετωπίσουν όχι μόνο την αυξημένη ζήτηση που προδιαγράφει η ανάπτυξη των data centers αλλά και τις προκλήσεις από τον πολλαπλασιασμό των κυβερνοεπιθέσεων.
Στο πλαίσιο αυτό, ξεκάθαρο ήταν το μήνυμα που έστειλε ο κ. Στάσσης, τονίζοντας πως απαιτείται εκσυγχρονισμός των δικτύων, επενδύσεις σε νέα ισχύ -με έμφαση στους ευέλικτους πόρους- και καλύτερος σχεδιασμός, ώστε να μπορεί η Ευρώπη να κερδίσει το δύσκολο στοίχημα της πράσινης μετάβασης με ανταγωνιστικούς όρους. Δεν είναι άλλωστε τυχαίο ότι η ανταγωνιστικότητα της ευρωπαϊκής βιομηχανίας παρουσιάστηκε ως μια από τις τρεις προτεραιότητες του νέου προεδρείου της Eurelectric, με τις άλλες δυο να είναι η ενεργειακή ασφάλεια και η τρίτη -που βρίσκεται στο «χαρτοφυλάκιο» του κ. Στάσση- η ψηφιοποίηση και η Τεχνητή Νοημοσύνη.
Γιόργκενσεν: «Όλες οι χώρες πρέπει να κάνουν σχέδια απεξάρτησης από το ρωσικό αέριο»
Ανοίγοντας τις εργασίες του Power Summit 2025, o Επίτροπος Ενέργειας Νταν Γιόργκενσεν επανέλαβε την αποφασιστικότητα της ΕΕ να απαλλαγεί πλήρως το ταχύτερο δυνατό από το ρωσικό φυσικό αέριο, το οποίο ωστόσο καλύπτει ακόμα σημαντικό μείγμα των εισαγωγών των χωρών της Νοτιοανατολικής Ευρώπης, συμπεριλαμβανομένης και της Ελλάδας.
Περιγράφοντας την πορεία της αποσύνδεσης από το ενεργειακό «άρμα» της Ρωσίας ο κ. Γιόργκενσεν σημείωσε ότι προ της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία οι εισαγωγές ρωσικού πετρελαίου ήταν 27% και τώρα έχουν περιοριστεί στο 3%, οι εισαγωγές ρωσικού άνθρακα ήταν 51% και τώρα έχουν μηδενιστεί, ενώ οι εισαγωγές ρωσικού αερίου –που αποδεικνύεται το πιο δύσκολο κομμάτι της «εξίσωσης», ιδίως για την γειτονιά της Ελλάδας- έχουν περιοριστεί στο 13% από πάνω από 40% που ήταν προ της ενεργειακής κρίσης. «Όλες οι χώρες πρέπει να κάνουν σχέδια για την απεξάρτηση από το ρωσικό αέριο» είπε με νόημα ο κ. Γιόργκενσεν, φωτογραφίζοντας την αντικατάστασή του με εισαγωγές ακριβότερου σε πολλές περιπτώσεις αμερικανικού LNG. Την ίδια στιγμή, υπέδειξε την περαιτέρω διείσδυση των ΑΠΕ ως την λύση για την υποχώρηση του κόστους ενέργειας (που είναι 2-3 φορές υψηλότερο στην Ευρώπη σε σχέση με τις ΗΠΑ και την Κίνα) μια θέση πάντως που δεν συμμερίζονται οι εκπρόσωποι της ενεργοβόρου βιομηχανίας.
Αδειοδοτήσεις έργων ΑΠΕ σε έξι μήνες
Σύμφωνα με τον Δανό Επίτροπο, η Κομισιόν έχει ήδη καταθέσει πρόταση για ριζική επιτάχυνση των αδειοδοτήσεων νέων έργων ΑΠΕ, θέτοντας τον στόχο οι διαδικασίες να διαρκούν το πολύ έξι μήνες για τα πιο απλά έργα και δυο χρόνια για τα πιο σύνθετα. Ο κ. Γιόργκενσεν σημείωσε επίσης ότι η μείωση των φόρων στον ηλεκτρισμό αποτελεί ένα βραχυπρόθεσμο εργαλείο που έχουν στα χέρια τους οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις για να μειώσουν το κόστος του ρεύματος, η χρήση του οποίου βεβαίως συναρτάται με τα δημοσιονομικά περιθώρια κάθε χώρας. Ο ίδιος κάλεσε επίσης τις ευρωπαϊκές κυβερνήσεις να αφαιρέσουν από τους λογαριασμούς κάθε επιβάρυνση που δεν σχετίζεται άμεσα με την ενέργεια, κάτι που αποτελεί ζητούμενο για τις εταιρείες προμήθειες, αλλά στην Ελλάδα προσκρούει σε σειρά προσκομμάτων.
Ανησυχία για νέα θερινή κρίση τιμών ηλεκτρισμού στη ΝΑ Ευρώπη
Στο πλαίσιο των συζητήσεων στο συνέδριο της Eurelectric διατυπώθηκαν ανησυχίες για comeback των υψηλών χονδρεμπορικών τιμών ρεύματος (και των ακραίων ενδοημερήσιων διακυμάνσεων) κατά τους καλοκαιρινούς μήνες, όπως είχε συμβεί και την περίοδο Ιουλίου-Αυγούστου 2024. Ο Γιώργος Στάσσης προειδοποίησε για τον κίνδυνο επανάληψης της περιφερειακής «μίνι» κρίσης τιμών, καθώς εξακολουθούν να υφίστανται οι διαρθρωτικές αδυναμίες που προκάλεσαν την πρώτη κρίση, ενώ οι υδροηλεκτρικές «εφεδρείες» στην περιοχή είναι ακόμα λιγότερες από ότι πέρυσι. «Έχει συσταθεί Task Force σε επίπεδο ΕΕ για την οποία δεν ξέρουμε πώς θα κινηθεί. Αν έχουμε και φέτος καύσωνες, τότε θα βρεθούμε ενώπιον παρόμοιων καταστάσεων», είπε. Η ενεργοποίηση της ευρωπαϊκής Task Force, πάντως, αποτελεί προτεραιότητα της πολιτικής ηγεσίας του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας
ΥΠΕΝ Ρουμανίας: Δεν έχουμε ενιαία αγορά ενέργειας στην ΕΕ
Αίσθηση προκάλεσε η παρέμβαση του Υπουργού Ενέργειας της Ρουμανίας, Sebastian Burduja, ο οποίος στηλίτευσε τις δομικές ανισορροπίες στην αγορά ενέργειας της ΕΕ, υπενθυμίζοντας πως λειτουργεί περισσότερο ως σύνολο εθνικών αγορών και όχι ως ενιαία αγορά, δίνοντας ως χαρακτηριστικό παράδειγμα τη μεγάλη διαφορά στις τιμές ρεύματος μεταξύ Δυτικής και Νοτιοανατολικής Ευρώπης.
Όπως ανέφερε, την ώρα που στη Γαλλία η χονδρεμπορική τιμή ρεύματος κυμαινόταν στα 17 ευρώ/MWh, στην Ελλάδα και τη Ρουμανία είχε φτάσει τα 93 ευρώ/MWh. «Αυτό δεν είναι ενιαία αγορά», σημείωσε με έμφαση. «Η Δυτική Ευρώπη επωφελείται από ένα πυκνό δίκτυο διασυνδέσεων. Αφήστε μας να συμμετέχουμε ισότιμα στην αγορά. Δώστε κίνητρα στις λιγότερο διασυνδεδεμένες χώρες ώστε να καλύψουν το κενό. Θα ωφεληθούμε όλοι», δήλωσε χαρακτηριστικά.
Στάσσης: Καταλύτες της ενεργειακής μετάβασης ΑΙ και ψηφιοποίηση
Σε συνέντευξη τύπου που παραχώρησε με τον νέο πρόεδρο της Eurelectric Markus Rauramo, CEO της φιλανδικής Fortum και την νέα αντιπρόεδρο Catherine mc Gregor, CEO της γαλλικής Engie, o κ. Στάσσης σημείωσε ότι οι ευρωπαϊκές εταιρείες ηλεκτρισμού αντιμετωπίζουν πλέον την τεχνητή νοημοσύνη (ΑΙ) και την ψηφιοποίηση ως βασικά εργαλεία για τη βιώσιμη ενεργειακή μετάβαση. Πρόσθεσε δε ότι οι εφαρμογές AI είναι ήδη κρίσιμες για τη βελτιστοποίηση των δικτύων, την πρόβλεψη παραγωγής από ΑΠΕ, τον εντοπισμό βλαβών και την παροχή εξατομικευμένων υπηρεσιών στους καταναλωτές.
«Και είμαστε ακόμα στην αρχή», συνέχισε ο κ. Στάσσης, επισημαίνοντας ότι όσο τα ενεργειακά συστήματα εξηλεκτρίζονται, αποκεντρώνονται και απεξαρτώνται από τον άνθρακα, η πολυπλοκότητά τους αυξάνεται και η ανάγκη για ψηφιακή διαχείριση γίνεται πιο επιτακτική από ποτέ. Ο ίδιος τόνισε την ανάγκη να σχεδιάζονται από κοινού οι ενεργειακές και ψηφιακές υποδομές. «Ένα data center δεν είναι απλώς εγκατάσταση πληροφορικής – είναι ενεργειακός κόμβος», ανέφερε χαρακτηριστικά, προσθέτοντας ότι καθώς τα δίκτυα γίνονται πιο «έξυπνα», ταυτόχρονα γίνονται και πιο εκτεθειμένα σε κυβερνοεπιθέσεις. Η διασύνδεση φωτοβολταϊκών, ηλεκτρικών οχημάτων, cloud και AI συστημάτων τα καθιστούν πιο αποδοτικά αλλά και πιο ευάλωτα. Οι κυβερνοεπιθέσεις δεν είναι πια θεωρητικές – έχουν ήδη συμβεί.
Ο κ. Στάσσης σημείωσε ότι ο ψηφιακός μετασχηματισμός της ενέργειας πρέπει να είναι
- Αποτελεσματικός, ώστε να ανταποκρίνεται στην αυξανόμενη ζήτηση
- Ασφαλής, ώστε να αντιμετωπίζει κυβερνοαπειλές
- Δίκαιος, ώστε το κόστος της πολυπλοκότητας να μην μετακυλίεται στους πολίτες
«Στη Eurelectric είμαστε έτοιμοι να συνεργαστούμε στενά με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και όλους τους εμπλεκόμενους φορείς, για να διασφαλιστεί ότι οι νέες ψηφιακές υποδομές θα είναι διασυνδεδεμένες, ασφαλείς και βιώσιμες», κατέληξε.
Η ηγεσία της Eurelectric © Eurelectric
Διαβάστε ακόμη
