Ξεκάθαρο σήμα ότι αφενός εξετάζει σοβαρά το ενδεχόμενο κατασκευής του δεύτερου πλωτού τέρμιναλ υγροποίησης LNG (FSRU) στο Θρακικό Πέλαγος -στο φόντο των αλλαγών της ενεργειακής αρχιτεκτονικής της Νοτιοανατολικής Ευρώπης-, αφετέρου ότι η λήψη της τελικής απόφασης «περνά» από μια σειρά προαπαιτούμενα, έστειλε ο Δημήτρης Κοπελούζος, επικεφαλής του Ομίλου Κοπελούζου και ιθύνων νους του πρώτου FSRU της Gastrade στην Αλεξανδρούπολη.
Όπως τόνισε ο κ. Κοπελούζος χθες (Δευτέρα 15 Δεκεμβρίου) κατά τη διάρκεια ειδικής ενημερωτικής εκδήλωσης, ο δρόμος για τα επόμενα FSRU στην Ελλάδα ενέχει πολλές προκλήσεις, τα δεδομένα έχουν αλλάξει δραστικά σε σχέση με το παρελθόν και το έντονο ενδιαφέρον των ΗΠΑ για τις υποδομές που διευκολύνουν την υποδοχή της «πλημμυρίδας» του αμερικανικού LNG στην Ευρώπη τα επόμενα χρόνια, δεν αρκεί από μόνο του για να εγγυηθεί τη βιωσιμότητα του project.
Εξηγώντας τις διαφορές σε σχέση με τις συνθήκες που επικρατούσαν όταν ελήφθη η απόφαση για το πρώτο τέρμιναλ -που κόστισε 489 εκατ. ευρώ, εκ των οποίων τα 210 εκατ. ευρώ ήταν κοινοτική επιδότηση (από το ΕΣΠΑ)- υπογράμμισε ότι τα κόστη έχουν ανεβεί (ο προϋπολογισμός για το δεύτερο FSRU που σχεδιάζεται με ετήσια χωρητικότητα 6 δισ. κυβικά μέτρα (bcm)/έτος έναντι 5,5 bcm έτος του πρώτου), ενώ ενδεχόμενο επιδότησης από τα ευρωπαϊκά ταμεία (αλλά και δανειοδότησης από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων) δεν υπάρχει καθώς η ΕΕ δεν χρηματοδοτεί πλέον έργα φυσικού αερίου. Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι μιλάμε για ένα σημαντικά ακριβότερο έργο που εκ των πραγμάτων θα έχει υψηλότερες ταρίφες, που «υπόσχεται» να έχει χαμηλή απόδοση. Επομένως πρόκειται για ένα εγχείρημα υψηλής δυσκολίας, κάτι που εξηγεί το ότι ενώ πέραν του δεύτερου FSRU της Gastrade υπάρχουν και άλλα project για FSRU στον «ορίζοντα» (Διώρυγα FSRU της Motor Oil, Thessaloniki FSRU της Enerwave, Argo FSRU της Mediterranean Gas) πουθενά δεν έχει ληφθεί η Τελική Επενδυτική Απόφαση. «Εμείς σε κάθε περίπτωση θα λάβουμε τις αποφάσεις μας εντός του 2026», ξεκαθάρισε ο κ, Κοπελούζος, υπονοώντας εμμέσως πλην σαφώς ότι η Gastrade -που είναι ο φορέας υλοποίησης και του δεύτερου FSRU- έχει προβάδισμα έναντι των άλλων παικτών σε αυτόν τον δύσκολο «αγώνα δρόμου», με βασικό ατού ότι είναι η μοναδική εταιρεία που έχει ήδη κατασκευάσει και λειτουργεί αντίστοιχη υποδομή (project ιδιαίτερα απαιτητικό και από τεχνικής πλευράς), επομένως διαθέτει όχι μόνο την απαραίτητη εμπειρία και τεχνογνωσία, αλλά και την πρόσβαση στους δυνητικούς πελάτες, οι οποίοι είναι ουσιαστικά οι ίδιοι με αυτοί του FSRU της Αλεξανδρούπολης.
Δ. Κοπελούζος: Τι απαιτείται για να αποφασιστεί η επένδυση των 650 εκατ. ευρώ στο δεύτερο FSRU στη Θράκη
Περιγράφοντας τις ευκαιρίες (απεξάρτηση της ΝΑ Ευρώπης από το ρωσικό αέριο και σχεδιασμός για αντικατάστασή του από αμερικανικό LNG το οποίο πλέον είναι και φθηνότερο σύμφωνα με στοιχεία που παρουσιάστηκαν, αύξηση των αναγκών της περιοχής για φυσικό αέριο τα επόμενα χρόνια , αλλά και τι προκλήσεις στο «δρόμο» του δεύτερου FSRU, o κ, Κοπελούζος ανέδειξε και τρεις ακόμα παραμέτρους πέραν της αύξησης του κόστους και την απουσία κοινοτικών επιδοτήσεων, υπογραμμίζοντας πάντως ότι «τίθεται θέμα επιδότησης και όχι χρηματοδότησης», δίνοντας τη διάσταση του ενδιαφέροντος για χρηματοδότηση του έργου από την αμερικανική Development Finance Corporation ή DFC που αποτελεί τον βραχίονα της Ουάσιγκτον για τη χρηματοδότηση έργων αμερικανικού ενδιαφέροντος του εξωτερικού και όχι μόνο.
Πρώτον, τις υψηλές ακόμα χρεώσεις διαμετακόμισης του Κάθετου Διαδρόμου Φυσικού Αερίου, δηλαδή της βασικής όδευσης για την μεταφορά του LNG που φτάνει στην Ελλάδα προς Βουλγαρία, Ρουμανία, Μολδαβία, Ουκρανία, αλλά και προς Σλοβακία και Ουγγαρία, σε σχέση με εναλλακτικές οδεύσεις. Θέμα που συναρτάται και με τα ρυθμιστικά ζητήματα που θέτουν οι Βρυξέλλες για τη εν λόγω διαδρομή, κάτι που ανέδειξε και ο Υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας Σταύρος Παπασταύρου κατά τη χθεσινή παρέμβασή του στο Συμβούλιο των Υπουργών Ενέργειας της ΕΕ.
Δεύτερον, τον υψηλό ανταγωνισμό από άλλα τερματικά LNG όχι μόνο εντός ΕΕ (Πολωνία, Λιθουανία, Κροατία) αλλά και από την Τουρκία.
Τρίτον, την ανάγκη για μεγαλύτερης διάρκειας συμβόλαια (15-20 ετών έναντι 5-10 έτη σήμερα) με τους πελάτες από τις χώρες της περιοχής ώστε να εξασφαλιστεί η η βιωσιμότητα και η απόσβεση του project.
Tέταρτον, να δεχθούν οι πελάτες να πληρώσουν περισσότερες εγγυήσεις (σε σύγκριση με αυτές για το εν λειτουργία FSRU στην Αλεξανδρούπολη) αντανακλώντας το αυξημένο κόστος της επένδυσης
Πέμπτον, οι επενδυτές να συνηθίσουν στην ιδέα των χαμηλότερων αποδόσεων
«Το ενδιαφέρον είναι δεδομένο, όπως και η ευκαιρία από το τέλος του ρωσικού αερίου (για το οποίο ο κ. Κοπελούζος προέβλεψε ότι δεν θα επανέλθει στην Ευρώπη), το θέμα είναι πώς θα βγαίνει το πακέτο από πλευράς οικονομικής βιωσιμότητας», σημείωσε χαρακτηριστικά, προσθέτοντας ότι σε περίπτωση που η επενδυτική απόφαση για το FSRU στην Θράκη που θα ληφθεί του χρόνου είναι θετική, το έργο θα πρέπει να κατασκευαστεί σε ορίζοντα διετίας και να τεθεί σε εμπορική λειτουργία εντός του 2028.
Οι προοπτικές της ζήτησης για LNG στη ΝΑ Ευρώπη
Σε κάθε περίπτωση, η έντονη κινητικότητα που καταγράφεται εσχάτως γύρω από το θέμα των νέων FSRU αντανακλά τις προσδοκίες των ελληνικών ενεργειακών ομίλων να μπουν στο παιχνίδι της υποκατάστασης με (αμερικανικό κυρίως) LNG του ρωσικού αερίου που διακινείται ακόμα στη ΝΑ Ευρώπη και θα εκλείψουν από το 2028 και μετά, όπως προβλέπει το σχέδιο των Βρυξελλών (Repower EU). Είναι ενδεικτικό ότι το περασμένο έτος, οι χώρες του Κάθετου Διαδρόμου (Ελλάδα, Βουλγαρία, Ρουμανία, Μολδαβία, Ουκρανία) κατανάλωσαν όλες μαζί περί τα 51 bcm φυσικού αερίου, εκ των οποίων τα 17 bcm ήταν ρωσικής προέλευσης. Έως το 2030, προβλέπεται (από τους Διαχειριστές Συστημάτων Μεταφοράς της ) ότι η συνολική κατανάλωση θα έχει αυξηθεί στα επίπεδα των 68 bcm, αφενός λόγω αύξησης της οργανικής ζήτησης, αφετέρου επειδή τα επόμενα χρόνια προβλέπεται απόσυρση μεγάλου μέρους των γηρασμένων ανθρακικών μονάδων στα Βαλκάνια με αντικατάστασή τους από μονάδες φυσικού αερίου. Αν βγει από την εικόνα το ρωσικό αέριο, προκύπτει μια επιπλέον ζήτηση της τάξης των 30 bcm στην περιοχή, εκ των οποίων η Ελλάδα θα μπορούσε να καλύψει ένα σημαντικό μέρος, αυξάνοντας την εξαγωγική «δύναμη πυρός» της, πολλώ δε μάλλον αν συνυπολογιστούν στην εξίσωση οι προοπτικές που ανοίγει η δρομολογηθείσα αύξηση της δυναμικότητας του ελληνοβουλγαρικού αγωγού IGB (βασική πηγή τροφοδοσίας του οποίου είναι το FSRU της Αλεξανδρούπολης) αλλά και ο υπό κατασκευή αγωγός φυσικού αερίου Ελλάδας-Βόρειας Μακεδονίας που σε συνάρτηση με τον αγωγό Βόρειας Μακεδονίας-Σερβίας «ξεκλειδώνει» νέες αγορές για τροφοδοσία LNG με πύλη εισόδου την Ελλάδα.
Σημειώνεται τέλος ότι ο κ. Κοπελούζος έκανε λόγο για περαιτέρω πτώση των τιμών του LNG στο μέλλον, όταν μπουν στο παιχνίδι οι μεγάλοι όγκοι από τα νέα τερματικά που κατασκευάζονται σε ΗΠΑ Και Κατάρ, ενώ ο Εκτελεστικός Διευθυντής της Gastrade Κωστής Σιφναίος από την πλευρά του τόνισε ότι υπάρχουν μικρές δυνατότητες για δέσμευση δυναμικότητας στο FSRU της Αλεξανδρούπολης για την επόμενη τριετία (καθώς η μερίδα του λέοντος του capacity είναι «κλεισμένη»), ενώ μετά το 2030, το ποσοστό της δυναμικότητας που είναι δεσμευμένη ανέρχεται στο 60-65%. Αναφέρθηκε επίσης και το ενδεχόμενο αναβάθμισης του υφιστάμενου FSRU ώστε να μπορεί να υποδέχεται περισσότερα φορτία (κάτι που εξετάζεται ανεξάρτητα από το project του δεύτερου τερματικού), κάτι που πάντως θα προϋπέθετε να τεθεί εκτός λειτουργίας η υποδομή έως ότου γίνουν οι απαραίτητες εργασίες.
Διαβάστε ακόμη
