Η Ευρώπη δεν βιώνει έναν ιδιαίτερα βαρύ χειμώνα, γεγονός που συμβάλλει στη διατήρηση των τιμών φυσικού αερίου σε χαμηλά επίπεδα. Παρότι ο πόλεμος στην Ουκρανία συνεχίζει να απασχολεί την ευρωπαϊκή ατζέντα, τρία χρόνια μετά η γεωπολιτική διάσταση δεν θεωρείται πλέον ο κυρίαρχος παράγοντας που θα μπορούσε να εκτοξεύσει τις τιμές. Σήμερα, ο καθοριστικός παράγοντας είναι οι ΗΠΑ και οι μεγάλοι όγκοι LNG που διοχετεύουν στην ευρωπαϊκή αγορά. Είναι χαρακτηριστικό ότι ο δείκτης TTF, που αντανακλά τις ευρωπαϊκές τιμές φυσικού αερίου, υποχώρησε κάτω από το μακροπρόθεσμο οριακό κόστος του αμερικανικού LNG την περασμένη εβδομάδα, για πρώτη φορά από τον Μάρτιο του 2021.
Στην ευρωπαϊκή αγορά, οι εισροές υγροποιημένου φυσικού αερίου έχουν αυξηθεί κατά περίπου 30%, διατηρώντας τις τιμές υπό πίεση. Ταυτόχρονα, η μειωμένη γεωπολιτική ένταση περιορίζει την ανοδική μεταβλητότητα, ενώ ο ηπιότερος καιρός σε συνδυασμό με την υψηλή παραγωγή αιολικής ενέργειας ενισχύουν την καθοδική τάση στις spot τιμές.
Αυξάνονται οι τιμές φυσικού αερίου στις ΗΠΑ, ο ρόλος των εξαγωγών LNG
Αντίθετα, στις ΗΠΑ οι τιμές φυσικού αερίου έχουν σημειώσει απότομη άνοδο. Από τα μέσα Οκτωβρίου, η τιμή του Henry Hub έχει αυξηθεί κατά 80%, αγγίζοντας το υψηλότερο επίπεδο από τον Δεκέμβριο του 2022. Όπως προειδοποιούν αναλυτές, η συνεχής αύξηση των εξαγωγών LNG ενδέχεται να ωθήσει τις ΗΠΑ να περιορίσουν προσωρινά τις εξαγωγές για λόγους προστασίας της εγχώριας αγοράς, ειδικά ενόψει των ενδιάμεσων εκλογών. Ένα τέτοιο σενάριο θα μπορούσε να ανατρέψει την ισορροπία στην Ευρώπη και να επηρεάσει έντονα τις τιμές τα επόμενα χρόνια, καθώς η διαθεσιμότητα αμερικανικού LNG αποτελεί κρίσιμο παράγοντα για την ενεργειακή ασφάλεια της ηπείρου.
Την ίδια στιγμή, η Ε.Ε. επιμένει στη στρατηγική απεξάρτησής της από το ρωσικό φυσικό αέριο. Το σχέδιο προβλέπει ότι οι μακροπρόθεσμες συμβάσεις LNG από τη Ρωσία θα απαγορευτούν μέχρι την 1η Ιανουαρίου 2027. Για μακροπρόθεσμες συμβάσεις φυσικού αερίου μέσω αγωγών, η απαγόρευση θα εφαρμοστεί στις 30 Σεπτεμβρίου 2027, υπό την προϋπόθεση ότι οι στόχοι πλήρωσης αποθεμάτων φυσικού αερίου τηρούνται, και το αργότερο έως την 1η Νοεμβρίου 2027. Ωστόσο, η πραγματικότητα της αγοράς δείχνει ότι η Ένωση βρίσκεται σε τροχιά εισαγωγής περίπου 20 bcm ρωσικού LNG το 2025.
Όσον αφορά την Ελλάδα, οι εξελίξεις στην ευρωπαϊκή αγορά έχουν άμεσο αντίκτυπο. Η αυξημένη διαθεσιμότητα LNG διαμορφώνει πιέσεις προς τα κάτω στην οριακή τιμή συστήματος. Είναι ενδεικτικό ότι τις τελευταίες ημέρες η τιμή στη χονδρεμπορική αγορά παραμένει κάτω από τα 100 ευρώ/MWh, εν μέρει λόγω των εισαγωγών LNG, αλλά και λόγω της ισχυρής συμμετοχής των ΑΠΕ στο ενεργειακό μείγμα. Επιπλέον, ο Κάθετος Διάδρομος (Vertical Corridor) αποκτά αυξανόμενη γεωπολιτική και ενεργειακή σημασία, με την Ελλάδα να διαδραματίζει κομβικό ρόλο. Οι διαχειριστές συστημάτων φυσικού αερίου Ελλάδας, Βουλγαρίας, Ρουμανίας, Μολδαβίας και Ουκρανίας έχουν ήδη υπογράψει επιστολή για την έναρξη των διασυνοριακών προϊόντων Route 2 και Route 3, με τις διαδικασίες να βρίσκονται στο τελικό στάδιο έγκρισης από τις αρμόδιες ρυθμιστικές αρχές.
Παραμένει ευάλωτη η ευρωπαϊκή αγορά
Παρά τη σημερινή πίεση στις τιμές, η ευρωπαϊκή αγορά παραμένει ευάλωτη. Απρόβλεπες καιρικές συνθήκες, περιορισμοί στις αμερικανικές εξαγωγές, ή νέες γεωπολιτικές αναταράξεις μπορούν εύκολα να αντιστρέψουν την τρέχουσα εικόνα. Το μόνο βέβαιο είναι ότι η ενεργειακή ισορροπία της Ευρώπης εξακολουθεί να εξαρτάται από ένα περίπλοκο μωσαϊκό παραγόντων – με το LNG να παραμένει στο επίκεντρο.
Διαβάστε ακόμη
