*Κωσταδήμα Ιωάννα, Τσίρμπα Μαρία
Σε μια κρίσιμη συγκυρία για την ευρωπαϊκή ενεργειακή στρατηγική, με τις αγορές να μετασχηματίζονται υπό την πίεση γεωπολιτικών εξελίξεων και τις κυβερνήσεις να αναζητούν νέες ισορροπίες ανάμεσα στην πράσινη μετάβαση και την ασφάλεια εφοδιασμού, πραγματοποιήθηκε στην Αθήνα το 29ο Ετήσιο Κυβερνητικό Συνέδριο του Economist. Με τη συμμετοχή κορυφαίων υπουργών και αξιωματούχων από την Ελλάδα, την Κύπρο, τη Μολδαβία, το Αζερμπαϊτζάν, τη Βουλγαρία και τις ΗΠΑ, το συνέδριο ανέδειξε τις κοινές προκλήσεις της περιοχής, τον ρόλο των διασυνδέσεων και των ΑΠΕ, αλλά και τα πολιτικά διακυβεύματα που συνδέονται πλέον άρρηκτα με την ενέργεια. Η Ελλάδα, η Ανατολική Μεσόγειος και η ΝΑ Ευρώπη βρέθηκαν στο επίκεντρο των παρεμβάσεων, με έμφαση στην ενίσχυση της περιφερειακής συνεργασίας, στη γεωπολιτική σημασία των αγωγών και στην ανάγκη για ένα πιο δίκαιο ευρωπαϊκό ενεργειακό πλαίσιο.
Παπασταύρου: Πάνω από το 56% της ηλεκτροπαραγωγής μας προέρχεται από αιολικά και φωτοβολταϊκά
«Το 2024 ήταν μια χρονιά επιτυχιών για την Ελλάδα» δήλωσε ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Σταύρος Παπασταύρου, ανοίγοντας τις εργασίες του Συνεδρίου του Economist. Ως πρώτος ομιλητής του συνεδρίου, ο υπουργός έδωσε τον τόνο για τη νέα φάση της ελληνικής πράσινης στρατηγικής, προχωρώντας σε έναν συνολικό απολογισμό της πορείας της χώρας το 2024 – με επίκεντρο την ενέργεια, την κλιματική πολιτική και την οικονομική σταθερότητα. Στον πυρήνα της τοποθέτησής του βρέθηκαν τα επιτεύγματα των τελευταίων μηνών, αλλά και οι νέες προτεραιότητες που διαμορφώνονται στο μεταβαλλόμενο ενεργειακό τοπίο της Ευρώπης.
Η οικονομία εμφάνισε ισχυρό πλεόνασμα, κάτι που –όπως ο ίδιος σημείωσε– δεν θα ήταν εφικτό χωρίς τις «θυσίες του ελληνικού λαού και την πειθαρχία που ζήτησε από όλους μας ο Μάριο Ντράγκι». Ο υπουργός δεν παρέλειψε να σταθεί στα θετικά αποτελέσματα που κατέγραψε ο ενεργειακός τομέας, δίνοντας έμφαση στην εντυπωσιακή άνοδο των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας. «Σήμερα, πάνω από το 56% της ηλεκτροπαραγωγής μας προέρχεται από αιολικά και φωτοβολταϊκά. Αυτό είναι ένα επίτευγμα για το οποίο η χώρα μας μπορεί να είναι περήφανη», δήλωσε χαρακτηριστικά. Παράλληλα, τόνισε τη δραστική μείωση των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα, που αγγίζει το 40% σε σύγκριση με τα προηγούμενα έτη, καθώς και τη συρρίκνωση της χρήσης λιγνίτη – μια σταθερή στρατηγική επιλογή που, όπως υποστήριξε, ενισχύει τη διεθνή αξιοπιστία της χώρας στον αγώνα κατά της κλιματικής αλλαγής.
Αναφερόμενος στα επόμενα βήματα, ο κ. Παπασταύρου στάθηκε στη δημιουργία ενός νέου, ολοκληρωμένου πλαισίου για την ανάπτυξη της αγοράς βιομεθανίου στην Ελλάδα. «Είναι ώρα να ανοίξουμε τον φάκελο του βιομεθανίου. Θέλουμε να δημιουργήσουμε ένα λειτουργικό, ευέλικτο και διαφανές θεσμικό πλαίσιο για να αξιοποιήσουμε το δυναμικό αυτής της αναδυόμενης τεχνολογίας, η οποία μπορεί να παίξει σημαντικό ρόλο στην απανθρακοποίηση και την ενίσχυση της ενεργειακής αυτάρκειας», επισήμανε.
Ιδιαίτερη αναφορά έκανε επίσης στις ηλεκτρικές διασυνδέσεις, τις οποίες χαρακτήρισε «κρίσιμες για την ενεργειακή ασφάλεια της χώρας και την περιφερειακή συνεργασία». Υπογράμμισε τη σημασία των έργων που βρίσκονται σε εξέλιξη τόσο στο εσωτερικό, όσο και με γειτονικές χώρες, επισημαίνοντας ότι «οι διασυνδέσεις ενισχύουν τον ρόλο της Ελλάδας ως ενεργειακού κόμβου στη Νοτιοανατολική Ευρώπη».
Τέλος ο υπουργός γνωστοποίησε ότι το επόμενο διάστημα έχουν προγραμματιστεί δύο σημαντικές διεθνείς συναντήσεις, που ενισχύουν την περιφερειακή συνεργασία της Ελλάδας στον τομέα της ενέργειας: στις 17 Ιουλίου θα πραγματοποιηθεί στην Αθήνα εκδήλωση σε συνεργασία με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, με αφορμή τη συμπλήρωση 20 ετών από την ένταξη της χώρας στο ευρωπαϊκό ενεργειακό πλαίσιο, ενώ στις αρχές Νοεμβρίου αναμένεται να επισκεφθεί την Ελλάδα ο υπουργός Ενέργειας των ΗΠΑ, Chris Wright, στο πλαίσιο διατλαντικής συνάντησης υψηλού επιπέδου.
«Το ενεργειακό χάσμα στην Ευρώπη απειλεί την κοινωνική νομιμοποίηση της Πράσινης Συμφωνίας»
Στην ανάγκη αντιμετώπισης των ενδοευρωπαϊκών ανισοτήτων στην ενέργεια στάθηκε εκ νέου ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας Σταύρος Παπασταύρου, κατά τη δεύτερη παρέμβασή του. Απαντώντας σε ερώτηση για το ενεργειακό χάσμα στην Ευρώπη, ο υπουργός υπογράμμισε ότι πρόκειται για ένα υπαρκτό και διαρκές πρόβλημα που πλήττει ιδιαίτερα τη νοτιοανατολική Ευρώπη, με ευρύτερες κοινωνικές και πολιτικές προεκτάσεις.
«Δεν αφορά μόνο την Ελλάδα – αφορά και τη Βουλγαρία, τη Ρουμανία, την Ουγγαρία, την Κύπρο. Όλη τη νοτιοανατολική Ευρώπη, που αντιμετωπίζει σταθερά υψηλότερες τιμές ενέργειας σε σχέση με άλλες περιοχές της ΕΕ», επισήμανε. Σύμφωνα με τον ίδιο, οι αποκλίσεις αυτές δεν είναι συγκυριακές, αλλά σταθερές στο χρόνο, και συνδέονται με τις υποδομές, αν και υπάρχει σημαντικό περιθώριο βελτίωσης.
Ο κ. Παπασταύρου υπενθύμισε ότι το ζήτημα είχε τεθεί με έμφαση από τον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη τόσο τον Ιούλιο του 2023 όσο και τον Ιανουάριο του 2024, οδηγώντας –όπως είπε– σε ανταπόκριση από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή. «Η Επιτροπή αντέδρασε στις ανησυχίες μας, οι οποίες έχουν μακροπρόθεσμες συνέπειες. Όταν δεν αντιμετωπίζονται, πλήττουν την κοινωνική νομιμοποίηση της ΕΕ και δίνουν έδαφος σε λαϊκιστικές φωνές», σημείωσε με έμφαση.
Για την αντιμετώπιση του προβλήματος, έχει συσταθεί ειδική ομάδα εργασίας (Task Force), η οποία –όπως ανέφερε ο υπουργός– θα εξετάσει πώς μπορεί να βελτιωθεί ο τρόπος λειτουργίας του αλγορίθμου που χρησιμοποιείται ως βάση για την τιμολόγηση της ενέργειας στην ΕΕ. «Είναι ένα τεχνικό αλλά και βαθιά πολιτικό ζήτημα. Η Ευρώπη έκανε το πρώτο βήμα: αναγνώρισε ότι υπάρχει πρόβλημα. Και όπως σε όλα τα ζητήματα στη ζωή, το πρώτο βήμα για τη λύση είναι η παραδοχή του προβλήματος», ανέφερε χαρακτηριστικά.
Καταλήγοντας, ο κ. Παπασταύρου σημείωσε πως το θέμα έχει ήδη τεθεί «πολύ εύγλωττα» στις Βρυξέλλες, ενισχύοντας την πεποίθηση ότι η συζήτηση για τη δίκαιη ενεργειακή μετάβαση στην Ευρώπη εισέρχεται σε πιο ώριμη φάση.
Παπαναστασίου: Η Ανατολική Μεσόγειος βρίθει προκλήσεων – η Κύπρος μπορεί να δώσει λύσεις μέσω διασυνδέσεων
Ανοίγοντας τη βεντάλια και στρέφοντας την προσοχή ευρύτερα στην περιοχή της Μεσογείου, ο Υπουργός Ενέργειας, Εμπορίου και Βιομηχανίας της Κυπριακής Δημοκρατίας «η Ανατολική Μεσόγειος βρίθει προκλήσεων και εν μέσω αλλαγών και αναταράξεων πρέπει να διαχειριστούμε το κρίσιμο ζήτημα της ενέργειας». Αναφερόμενος στη γενικότερη εικόνα, ο Κύπριος υπουργός υπογράμμισε ότι η ενέργεια σήμερα βρίσκεται στο επίκεντρο της γεωπολιτικής, αντικαθιστώντας σταδιακά την κλασική ατζέντα περί «ύδατος και εξουσίας». Όπως σημείωσε, η περιοχή καλείται να διαχειριστεί παράλληλα τον πόλεμο στα βόρεια της Ευρώπης και τις εντάσεις στην Ανατολή, τη στιγμή που οι χώρες της Μεσογείου προσπαθούν να προχωρήσουν στην ενεργειακή μετάβαση.
«Η Ευρώπη μας πίεσε να γίνουμε πράσινοι και το κάναμε – αλλά το κάναμε πολύ γρήγορα», ανέφερε χαρακτηριστικά, εκφράζοντας την προσωπική του άποψη πως ο ρυθμός υιοθέτησης της Πράσινης Συμφωνίας (Green Deal) υπήρξε υπερβολικά ταχύς, χωρίς να υποστηρίζεται επαρκώς από την τεχνολογία. Ειδικά σε μια συγκυρία όπου η Ευρώπη αντιμετωπίζει ακόμα προκλήσεις ενεργειακής εξάρτησης, ο υπουργός τόνισε την ανάγκη διαφοροποίησης των πηγών ενέργειας, αναγνωρίζοντας ταυτόχρονα τον ρόλο του LNG ως μεταβατικού καυσίμου.
Η Κύπρος, σύμφωνα με τον ίδιο, μπορεί να αποτελέσει μέρος της λύσης. «Η Κύπρος είναι στο κέντρο της Ανατολικής Μεσογείου και αποτελεί στρατηγική τοποθεσία – βρίσκεται κοντά στη Βόρεια Αφρική, την Ευρώπη και τη Μέση Ανατολή. Είναι πύλη εισόδου για την ΕΕ και μπορεί να παρέχει λύσεις, δηλαδή τις διασυνδέσεις», υπογράμμισε. Σε αυτό το πλαίσιο, αναφέρθηκε συγκεκριμένα στο έργο ηλεκτρικής διασύνδεσης Greece–Cyprus–Israel Interconnector (GSI), που υλοποιείται σε συνεργασία με τον ΑΔΜΗΕ.
Κλείνοντας, ο κ. Παπαναστασίου ανέδειξε τη σημασία της συμμετοχής του ιδιωτικού τομέα στην ενεργειακή μετάβαση, λέγοντας πως «οι λύσεις δεν βρίσκονται στον δημόσιο τομέα ούτε στην απομόνωση από τον ιδιωτικό – η συνεργασία των δύο είναι απολύτως αναγκαία». Με αυτόν τον τρόπο έδωσε σαφές στίγμα υπέρ των συμπράξεων δημόσιου και ιδιωτικού τομέα (ΣΔΙΤ) στον σχεδιασμό και την υλοποίηση έργων κρίσιμων για την ενεργειακή ασφάλεια της περιοχής.
Γιουνγκιέτου: Στόχος η σύζευξη αγορών ηλεκτρισμού με την ΕE έως το 2027
Ο υπουργός ενέργειας της Μολδαβίας, Ντορίν Γιουνγκιέτου (Dorin Junghietu), χαρακτήρισε τη Μολδαβία ως «τον καλύτερο μαθητή της τάξης» στον ενεργειακό τομέα. Το 2025, όπως σημείωσε, υπήρξε μια χρονιά «τολμηρών μεταρρυθμίσεων». Την προηγούμενη εβδομάδα, στις 26 Ιουνίου, το κοινοβούλιο της χώρας υιοθέτησε νέο νομοσχέδιο για τον ηλεκτρισμό, το οποίο, όπως ανέφερε, «υποστηρίζει τόσο τους καταναλωτές όσο και τους παραγωγούς».
Έθεσε ως στόχο τη σύζευξη αγορών ηλεκτρισμού με την Ευρωπαϊκή Ένωση έως το 2027. Οι τροποποιήσεις στη νομοθεσία για το φυσικό αέριο, καθώς και άλλες διατάξεις, επιτρέπουν ευκολότερη και χωρίς διακρίσεις πρόσβαση των συμμετεχόντων στην αγορά ενέργειας, σύμφωνα με τον ίδιο.
Η χώρα, όπως υπογράμμισε, έχει ξεκινήσει από το 2023 τον διαχωρισμό των τριών βασικών λειτουργιών στον τομέα του φυσικού αερίου (παραγωγή, μεταφορά, προμήθεια), ευθυγραμμιζόμενη πλήρως με το Τρίτο Ενεργειακό Πακέτο της ΕΕ.
Αναφερόμενος στον Νότιο Διάδρομο, τόνισε ότι «μαζί με όλες τις χώρες που συμμετέχουν, έχουμε καταφέρει εδώ και έναν μήνα να παρέχουμε unbundling προϊόντα, οικονομικά αποδοτικά για όλους».
Στις ευκαιρίες, σημείωσε ότι η χώρα ολοκλήρωσε την πρώτη επιτυχημένη δημοπρασία για Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας (ΑΠΕ) ισχύος 165 MW, που προσέλκυσε σημαντικό ιδιωτικό ενδιαφέρον. Η δεύτερη δημοπρασία θα διεξαχθεί τον Σεπτέμβριο και θα αφορά 170 MW αιολικής ενέργειας με ενσωματωμένη αποθήκευση μέσω μπαταριών.
Η κυβέρνηση εργάζεται για την έναρξη δημοπρασίας που αφορά το σύστημα εξισορρόπησης και τη λειτουργία της αγοράς.
Τέλος, αναφέρθηκε στις διασυνδέσεις, σημειώνοντας πως η Μολδαβία εργάζεται προς την ολοκλήρωση του βασικού αγωγού με τη Ρουμανία, «προκειμένου να αρθεί η συμφόρηση στα δυτικά σύνορα της χώρας» και να διασφαλιστεί η ενεργειακή ασφάλεια και ομαλή τροφοδοσία.
Ζεϊνάλοφ: Απαιτούνται ρυθμιστικές και οικονομικές ρυθμίσεις από πλευράς ΕΕ
Ο υφυπουργός ενέργεια του Αζερμπαϊτζάν, Ορχάν Ζεϊνάλοφ (Orkhan Zeynalov) τόνισε ότι το Αζερμπαϊτζάν αποτελεί σταθερό και αξιόπιστο εταίρο για την ΕΕ, παρέχοντας «αδιάκοπη ροή φυσικού αερίου προς την Ευρώπη τα τελευταία χρόνια». Πέρσι, η χώρα παρείχε 50 bcm φυσικού αερίου, και έως το 2030 σχεδιάζεται η διάθεση επιπλέον 8 bcm από νέα κοιτάσματα, καθώς και άλλα 1,6 bcm από νέα «πράσινα» έργα.
Υπογράμμισε ότι «ο Νότιος Διάδρομος βρίσκεται στο απόγειο της τρέχουσας υποδομής του» και χρειάζεται πλήρη αναβάθμιση, με επενδύσεις 8-9 δισ. ευρώ. Τόνισε την ανάγκη για μακροπρόθεσμες συμφωνίες προμήθειας: «Κανείς δεν θα επενδύσει εάν δεν υπάρχουν μακροπρόθεσμες δεσμεύσεις». Παράλληλα, απαιτούνται ρυθμιστικές και οικονομικές ρυθμίσεις από πλευράς ΕΕ.
Κατά τις πρόσφατες συζητήσεις στις Βρυξέλλες, όπως ανέφερε, τέθηκαν όλα αυτά τα ζητήματα στο τραπέζι. Υπάρχουν τεράστιες δυνατότητες, καθώς η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει αυξημένες ανάγκες φυσικού αερίου για ηλεκτροπαραγωγή. «Το φυσικό αέριο παραμένει κρίσιμο μεταβατικό καύσιμο», δήλωσε.
Υπάρχει ήδη επιπλέον ζήτηση 14 bcm από διάφορες χώρες. Το Αζερμπαϊτζάν προμηθεύει φυσικό αέριο σε 12 χώρες, εκ των οποίων οι 10 βρίσκονται στην Ευρώπη. Παράλληλα, σχεδιάζεται η ανάπτυξη 6,5 GW πράσινης ενέργειας στα επόμενα χρόνια.
Ο Ζεϊνάλοφ αναφέρθηκε σε προσδοκώμενες επενδύσεις από την Κίνα και τη Μέση Ανατολή και παρουσίασε τέσσερις διαδρόμους που εξετάζονται σε συνεργασία με τους εταίρους της χώρας:
1. Ο Πράσινος Διάδρομος Κασπίας – Μαύρης Θάλασσας – Ευρώπης, με στόχο παραγωγή 3,4 έως 9 GW μέχρι την ολοκλήρωση του έργου.
2. Ο Κεντροασιατικός Διάδρομος, με έμφαση στις δυνατότητες χρήσης ηλιακής ενέργειας και πιθανή σύνδεση με τον πρώτο.
3. Ο Διάδρομος Αζερμπαϊτζάν – Τουρκία, ο οποίος αναμένεται να μεταφέρει 0,5 έως 3 GW.
4. Ο Διάδρομος Ανατολής – Δύσης, πρόταση της Βουλγαρίας στο COP29, ο οποίος θα διασχίζει Αζερμπαϊτζάν, Τουρκία, Βουλγαρία και Γεωργία.
Ολοκλήρωσε τονίζοντας την ανάγκη «τα τεχνικά προαπαιτούμενα να ευθυγραμμιστούν με τα επιχειρηματικά μοντέλα», ώστε να διασφαλιστεί η επιτυχία των έργων.
Ίβα Πέτροβα: «Η ενεργειακή ασφάλεια είναι συλλογική υπόθεση»
«Είναι επείγον να διασφαλίσουμε φθηνή και ασφαλή ενέργεια για τις επιχειρήσεις και τους πολίτες μας». Με αυτό το μήνυμα ξεκίνησε την τοποθέτησή της η Ίβα Πέτροβα, αναπληρώτρια υπουργός Ενέργειας της Βουλγαρίας. Η κ. Πέτροβα μίλησε για τον στρατηγικό ρόλο της Βουλγαρίας στην περιοχή, τονίζοντας ότι η ενεργειακή ασφάλεια απαιτεί συλλογική προσπάθεια, διεθνή συνεργασία και δέσμευση από όλα τα κράτη της ευρύτερης περιφέρειας.
Αναφερόμενη στο ενεργειακό όραμα της Βουλγαρίας, υπογράμμισε πως η διαφοροποίηση των πηγών ενέργειας παραμένει βασική προτεραιότητα, ενώ ήδη εφαρμόζεται στρατηγικό μοντέλο πρόβλεψης και κοινής δράσης, με χαρακτηριστικό παράδειγμα τον Νότιο Διάδρομο Φυσικού Αερίου. Όπως είπε, ο διάδρομος αυτός λειτουργεί πλέον ως μοντέλο περιφερειακής συνεργασίας, εξυπηρετώντας τόσο την ασφάλεια εφοδιασμού όσο και τη μετάβαση προς καθαρότερες μορφές ενέργειας.
Η Βουλγαρία, σύμφωνα με την ίδια, είναι αποφασισμένη να συνεχίσει την ανάπτυξη όλων των δυτικών ενεργειακών διαδρόμων και να διασφαλίσει τη διαθεσιμότητα αξιόπιστων ενεργειακών προμηθευτών για την Ευρώπη. Η κ. Πέτροβα επισήμανε ότι η χώρα της διαθέτει ένα από τα καλύτερα διασυνδεδεμένα δίκτυα μεταφοράς ενέργειας στην περιοχή, ενώ βρίσκεται σε στενή συνεργασία με τις γειτονικές χώρες για την αύξηση της διασυνοριακής χωρητικότητας.
Ιδιαίτερη αναφορά έκανε στις τρέχουσες πρωτοβουλίες πράσινων ζωνών και διαδρόμων, με στόχο τη μεταφορά πράσινης ενέργειας από την Κασπία και τη Βόρεια Αφρική προς την Ευρώπη. Στην κατεύθυνση αυτή, η Βουλγαρία επενδύει και στα υδροηλεκτρικά έργα, με στόχο να προσφέρει πάνω από 7 GWh ισχύος, ενώ ενισχύει και τις υποδομές αποθήκευσης ενέργειας.
Η Βουλγαρία, τόνισε η κ. Πέτροβα, δεν περιορίζεται μόνο στην τεχνική διάσταση των έργων. Δίνει έμφαση στη δημιουργία νέων μοντέλων συνεργασίας και χρηματοδότησης με εταίρους της περιοχής, ενώ προΐσταται περιφερειακής πρωτοβουλίας για τη διασύνδεση ενεργειακών δικτύων μεταξύ διαφορετικών περιοχών. Ήδη, όπως είπε, υπάρχουν non-papers με διάφορες χώρες για την ενίσχυση αυτής της συνεργασίας.
Τζέφρι Πάιατ: Σημαντική η συνεργασία μεταξύ δημόσιου και ιδιωτικού τομέα
Για την ανάγκη συνεργασίας με τον ιδιωτικό τομέα μίλησε και ο Τζέφρι Πάιατ, κορυφαίος Αμερικανός διπλωμάτης και γνωστός στην Ελλάδα από το πέρασμα που είχε ως επικεφαλής της αμερικανικής πρεσβείας στη χώρα μας την περίοδο 2016-2022, αναφέρθηκε στην εντυπωσιακή πρόοδο που έχει σημειωθεί στην Ελλάδα και την ευρύτερη περιοχή όσον αφορά την ενεργειακή υποδομή. Επισήμανε πως η ανάπτυξη του αγωγού IGB, ο Νότιος Διάδρομος, η Ρεβυθούσα και ο νέος τερματικός σταθμός στην Αλεξανδρούπολη, αποτελούν βασικά στοιχεία αυτής της εξέλιξης. Εξήρε επίσης την πρόοδο στις σχέσεις με τη Βόρεια Μακεδονία, μέσω του αγωγού φυσικού αερίου.
Όπως υπογράμμισε, «το 2020 η Ελλάδα εισήγαγε περίπου 6-7 bcm φυσικού αερίου, ενώ σήμερα εισάγει 17 bcm». Από αυτόν τον αυξημένο όγκο, «τα επιπλέον 11 bcm δεν καταναλώνονται εγχωρίως, αλλά εξάγονται προς γειτονικές χώρες», γεγονός που καθιστά την Ελλάδα σημαντικό ενεργειακό κόμβο στην περιοχή.
Τόνισε τον ρόλο της Ελλάδας στη στήριξη της Ευρώπης, ειδικά στην προσπάθεια της Ευρωπαϊκής Επιτροπής να τερματίσει κάθε εξάρτηση από το ρωσικό αέριο τα επόμενα χρόνια. Όπως σημείωσε, αυτό δεν θα ήταν εφικτό χωρίς τη βελτίωση των υποδομών και γι’ αυτό «αξίζουν συγχαρητήρια στην ελληνική κυβέρνηση για όσα έχει πετύχει».
Αναφέρθηκε ακόμη στο γεγονός ότι «τα 11 επιπλέον bcm προέρχονται κυρίως από Αμερικανούς παραγωγούς LNG», οι οποίοι είναι οι μεγαλύτεροι προμηθευτές LNG. Μέχρι τουλάχιστον το 2030, θα διπλασιάσουμε την παραγωγή μας στις ΗΠΑ, τόνισε. «Πολλές από τις νέες πρωτοβουλίες που άγονται είναι από τις ΗΠΑ», είπε, προσθέτοντας ότι «το 70% της αμερικανικής παραγωγής LNG κατευθύνεται πλέον προς την Ευρώπη».
Ο Πάιατ μίλησε και για δύο σημαντικές τάσεις που παρατηρούνται διεθνώς:
-
Την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας από ΑΠΕ στη Μέση Ανατολή, όπως στα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, όπου η ενέργεια παράγεται φθηνότερα απ’ ό,τι στην Ευρώπη.
-
Τη διεύρυνση της παραγωγής και διακίνησης ηλεκτρικής ενέργειας, η οποία σχετίζεται άμεσα με τη διασύνδεση των δικτύων. Όπως είπε χαρακτηριστικά, «η ηλεκτροδότηση, είτε για ψύξη είτε για θέρμανση, βασίζεται πλέον στην ανάπτυξη διασυνδεδεμένων υποδομών».
Τόνισε επίσης ότι μέσω αγωγών και άλλων δικτύων διαμορφώνεται μια βαθύτερη συνεργασία στον τομέα της ενέργειας, η οποία είναι κρίσιμη για την ασφάλεια και την ανταγωνιστικότητα.
Η διασυνδεσιμότητα με την Ουκρανία, αλλά και με άλλους εταίρους, χαρακτηρίστηκε «ιδιαίτερα σημαντική», ενώ υπογράμμισε τον κεντρικό ρόλο που έχει η Ελλάδα στην ευρωπαϊκή ενεργειακή στρατηγική. Τέλος, υπογράμμισε τη σημασία της συνεργασίας μεταξύ δημόσιου και ιδιωτικού τομέα, λέγοντας πως αυτή αποτελεί βασική προϋπόθεση για την επιτυχία όλων αυτών των πρωτοβουλιών.
Μομπαρέζ: Η Ελλάδα κόμβος φυσικού αερίου στη ΝΑ Μεσόγειο
«Αν θέλουμε πραγματικά να υπερβούμε την αβεβαιότητα και τις γεωπολιτικές εξελίξεις, ο δρόμος είναι ένας: η συνεργασία». Με αυτή τη φράση ο Γενικός Γραμματέας του East Mediterranean Gas Forum (EMGF), Οσάμα Μομπαρέζ, έδωσε το στίγμα της παρέμβασής του στο πλαίσιο του 29ου Ετήσιου Κυβερνητικού Συνεδρίου του Economist, περιγράφοντας τον ρόλο του Φόρουμ Φυσικού Αερίου της Ανατολικής Μεσογείου ως ένα μοντέλο ενοποίησης και συντονισμένης δράσης απέναντι στις διεθνείς αναταράξεις.
Όπως υπογράμμισε, στόχος του EMGF είναι να φέρει στο ίδιο τραπέζι όλα τα εμπλεκόμενα μέρη της περιοχής — κυβερνήσεις, μεγάλες ιδιωτικές εταιρείες και ρυθμιστικές αρχές — προκειμένου να αναπτύσσονται ολοκληρωμένα έργα κοινού συμφέροντος, ικανά να ενισχύσουν τη σταθερότητα και την ενεργειακή ασφάλεια στην ευρύτερη περιοχή.
Στο πλαίσιο αυτό, ο κ. Μομπαρέζ αναφέρθηκε ιδιαίτερα στη συμφωνία μεταξύ Αιγύπτου και Κύπρου που υπογράφηκε τον Φεβρουάριο του 2024, χαρακτηρίζοντάς την ως παράδειγμα επιτυχημένης περιφερειακής συνεργασίας. Όπως εξήγησε, η συμφωνία επιτρέπει την αξιοποίηση σημαντικών κοιτασμάτων φυσικού αερίου που έχει εντοπίσει η Κύπρος, ενώ ταυτόχρονα διασφαλίζει τη δυνατότητα των επενδυτών να ανακτήσουν τοποθετημένα κεφάλαια με απόδοση, δημιουργώντας ένα περιβάλλον εμπιστοσύνης για τον ιδιωτικό τομέα.
Το φυσικό αέριο που θα παραχθεί, σύμφωνα με τον ίδιο, θα εξυπηρετήσει πολλαπλές ανάγκες: ένα μέρος θα καλύψει την εγχώρια κατανάλωση, ένα άλλο θα χρησιμοποιηθεί για ηλεκτροπαραγωγή, ενώ σημαντικό μέρος θα διοχετευθεί μέσω των αξιόπιστων υποδομών της Ελλάδας για επαναεριοποίηση και διανομή στις αγορές της Νοτιοανατολικής Μεσογείου. «Η Ελλάδα, χάρη στους αγωγούς διασύνδεσης με γειτονικές χώρες, καθίσταται κρίσιμος ενεργειακός κόμβος για τη ΝΑ Μεσόγειο», σημείωσε ο Γενικός Γραμματέας του Φόρουμ.
Ο κ. Μομπαρέζ κατέληξε λέγοντας ότι το μοντέλο που εφαρμόζεται ήδη με επιτυχία μπορεί να αναπαραχθεί και σε άλλες περιοχές της Ανατολικής Μεσογείου, προσφέροντας ένα θετικό και σταθεροποιητικό αποτέλεσμα για όλα τα εμπλεκόμενα μέρη.
Διαβάστε ακόμη
