«Η Ελλάδα έχει καλύτερη θέση σήμερα από αρκετές βόρειες χώρες της ΕΕ». Με αυτή τη φράση, ο Ευάγγελος Μυτιληναίος, πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της Metlen Energy & Metals και πρόεδρος της Eurometaux περιέγραψε χθες στο πλαίσιο του 29th Annual Government Roundtable του Economist ένα σπάνιο παράθυρο ευκαιρίας για τη χώρα, εν μέσω των ανακατατάξεων στην ευρωπαϊκή ενεργειακή και βιομηχανική πολιτική.

Στο πλαίσιο της δημόσιας συζήτησης για την ευρωπαϊκή ανταγωνιστικότητα, τόσο ο ίδιος όσο και ο Μάριο Ντράγκι, πρώην πρωθυπουργός της Ιταλίας και πρώην πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας εντόπισαν την Ελλάδα ως παράδειγμα σταθερότητας, ευελιξίας και πιθανής ταχείας προσαρμογής. «Η πολιτική σταθερότητα των τελευταίων έξι ετών, που στο παρελθόν μας έλειπε, είναι καθοριστικός παράγοντας. Ελπίζω η χώρα να παραμείνει στον καλό δρόμο. Πιστεύω ότι τα επόμενα χρόνια θα είναι πολύ ενδιαφέροντα για την Ελλάδα», ανέφερε ο πρόεδρος της Metlen Energy & Metals και πρόεδρος της Eurometaux.

Μάλιστα, ο Μάριο Ντράγκι έδωσε συγχαρητήρια στον ελληνικό λαό «για την πρόοδο που έχει πετύχει». Όπως σημείωσε, χώρες που έχουν διατηρήσει σταθερή τροχιά μεταρρυθμίσεων, που ενισχύουν θεσμικά τις υποδομές τους και παραμένουν ανοικτές σε σύγχρονα επενδυτικά σχήματα, είναι αυτές που θα κερδίσουν από την ευρωπαϊκή αναδιάταξη των ισορροπιών. Το «παράθυρο ευκαιρίας» που περιέγραψε δεν είναι αφηρημένο αλλά απολύτως πραγματικό, αρκεί —όπως είπε— να διατηρηθεί η δυναμική.

Η ενέργεια στο επίκεντρο της ευρωπαϊκής μάχης

Η ενέργεια αναδείχθηκε ως το πεδίο στο οποίο θα κριθεί όχι μόνο η επιτυχία της πράσινης μετάβασης, αλλά και η ίδια η ανταγωνιστικότητα της Ευρώπης στον νέο γεωοικονομικό χάρτη. Ο Μάριο Ντράγκι, με δραματικούς τόνους, έκανε λόγο για ένα μοντέλο αγοράς που έχει ξεπεραστεί, χτισμένο σε μια εποχή όπου οι ΑΠΕ ήταν ακριβές και περιθωριακές, και που σήμερα λειτουργεί ως τροχοπέδη. «Αν δεν φροντίσουμε τις τιμές της ενέργειας, η πορεία προς την απανθρακοποίηση θα καθυστερήσει», προειδοποίησε, καλώντας την Ένωση να μεταρρυθμίσει το σύστημα τιμολόγησης που ευνοεί αδικαιολόγητα το φυσικό αέριο.

Ο πρώην πρόεδρος της ΕΚΤ υπογράμμισε ότι η αλλαγή του συστήματος δεν είναι τεχνικό αλλά «βαθύτατα πολιτικό» ζήτημα, καθώς απαιτεί «σύγκρουση με εδραιωμένα συμφέροντα» και την ανατροπή μιας λογικής που αποτυγχάνει να ενσωματώσει τις πραγματικές δυνατότητες της καθαρής τεχνολογίας. Όπως σημείωσε, η Ευρώπη δεν μπορεί να επιμείνει σε μια στρατηγική που προϋποθέτει απανθρακοποίηση και ταυτόχρονα διατηρεί κόστος ενέργειας μη βιώσιμο για τις βιομηχανίες. «Η αγορά ενέργειας πρέπει να αλλάξει. Αν δεν το κάνουμε τώρα, η μετάβαση θα αποτύχει και το τίμημα θα είναι ακόμη μεγαλύτερο», ανέφερε χαρακτηριστικά.

«Δεν είναι παιχνίδι – η Ευρώπη είναι ο μεγάλος χαμένος»

Την ίδια κριτική ματιά μοιράστηκε και ο Ευάγγελος Μυτιληναίος, μιλώντας με ωμό ρεαλισμό για το ενεργειακό αδιέξοδο της ΕΕ και τις συνέπειες της αποσπασματικής πολιτικής. «Απ’ όλο αυτό το παιχνίδι –που δεν είναι παιχνίδι– η Ευρώπη είναι ο μεγάλος χαμένος», δήλωσε. Έστρεψε δε το βλέμμα στο μακρύ ιστορικό των γεωπολιτικών κρίσεων με επίκεντρο την ενέργεια, υποστηρίζοντας ότι η αδυναμία της Ένωσης να σχεδιάσει οργανωμένα τη μετάβαση έχει αφήσει κενά σε κρίσιμες υποδομές, ενώ δεν οδήγησε ούτε σε χαμηλότερες τιμές, ούτε σε μαζικές επενδύσεις στα δίκτυα. «Προσπαθούμε να δημιουργήσουμε συνθήκες πράσινης μετάβασης πολύ γρήγορα, χωρίς πρόγραμμα», σημείωσε, επισημαίνοντας τον κίνδυνο να τεθεί η Ευρώπη εκτός ανταγωνισμού απέναντι σε χώρες όπως η Κίνα, που κινούνται πιο ευέλικτα και αποφασιστικά.

Ο πρόεδρος της χαρακτήρισε την ενέργεια «βαθύτατα πολιτικό ζήτημα» και όχι απλώς θέμα τεχνικών ρυθμίσεων ή δασμών. «Ορισμένοι πιστεύουν ότι οι δασμοί είναι τεχνικής φύσεως. Δεν είναι. Είναι όπως οι κυρώσεις. Είναι βαθιά πολιτικά εργαλεία. Θυμίζω πως όταν η Ισπανία αρνήθηκε να συμφωνήσει με τους δασμούς, ο Τραμπ αντέδρασε έντονα», σημείωσε. Την ίδια στιγμή, στηλίτευσε τη στάση της Ευρώπης απέναντι στις ΗΠΑ και τη Ρωσία: «Ήμασταν συγκαταβατικοί. «Ήμασταν συγκαταβατικοί. Οι ΗΠΑ μας παρείχαν δωρεάν ασφάλεια, η Ρωσία ενέργεια. Πάρτε τώρα τον λογαριασμό», είπε με νόημα, επισημαίνοντας πως η ευρωπαϊκή στρατηγική πρέπει να πάψει να εξαρτάται από τρίτους.

Το παράθυρο ευκαιρίας και η ανάγκη για ισχύ

Σύμφωνα με τον Ευάγγελο Μυτιληναίο, μέσα σε όλη αυτή την κρίση υπάρχει ένα παράθυρο ευκαιρίας για την Ευρώπη σήμερα: είναι η δυνατότητα να ενοποιήσει την αμυντική της βιομηχανία, δημιουργώντας μεγαλύτερες και ισχυρότερες οντότητες – κατά τα πρότυπα των Ηνωμένων Πολιτειών. Όπως εξήγησε, αυτή είναι μια «μοναδική ευκαιρία» για την Ένωση να προχωρήσει σε συγχωνεύσεις και στρατηγικές συνέργειες στον χώρο της άμυνας, ώστε να αποφευχθεί η περαιτέρω αποδυνάμωση και να ενισχυθεί η συνοχή του ευρωπαϊκού εγχειρήματος.

Για να γίνει αυτό πράξη, τόνισε ότι απαιτούνται ισχυρά κίνητρα που να ενθαρρύνουν ή ακόμα και να αναγκάζουν τις μεγάλες ευρωπαϊκές αμυντικές εταιρείες να συνεργαστούν με μικρότερες, να δώσουν έργο μέσω υπεργολαβιών σε μικρότερες χώρες και να αποφευχθεί η συγκέντρωση όλης της παραγωγής σε τρεις ή τέσσερις χώρες. Αν δεν υπάρξει αυτή η πολιτική εξισορρόπησης, είπε, το τίμημα θα είναι η απώλεια της κοινωνικής συναίνεσης, καθώς οι πολίτες δεν θα αποδεχτούν επενδύσεις σε εξοπλιστικά προγράμματα αν αυτές συνοδεύονται από περικοπές στην υγεία ή την παιδεία.

Ο Μάριο Ντράγκι τόνισε πως υπάρχουν χώρες που «κατάλαβαν ποιος είναι ο εχθρός και κινήθηκαν γρήγορα να οργανωθούν και να δώσουν απάντηση στο πρόβλημα». Αυτό θεωρεί κρίσιμο και για την Ευρώπη, υποστηρίζοντας ότι στο μέλλον θα χρειαστεί να έχει ξανά μαζί της το Ηνωμένο Βασίλειο, είτε ως κράτος-μέλος είτε ως στρατηγικό εταίρο. «Το Brexit ήταν μια μεγάλη απώλεια για αμφότερες τις πλευρές», σημείωσε, προσθέτοντας ότι κάθε πρωτοβουλία για την αποκατάσταση της σχέσης θα είναι ευπρόσδεκτη.

Ο κ. Μυτιληναίος συμφώνησε ότι «το Ηνωμένο Βασίλειο λείπει από την Ευρώπη», όχι μόνο σε επίπεδο πολιτικής συνοχής αλλά και στο πεδίο της αμυντικής ισχύος. «Ήταν πάντα ηγέτιδα δύναμη στην άμυνα», είπε, φέρνοντας ως παράδειγμα και τη νέα πορεία της Metlen, που πρόσφατα ανακοίνωσε την πρόθεσή της να εισαχθεί στο χρηματιστήριο του Λονδίνου. Υπενθύμισε δε τις παλαιότερες συγκρούσεις του με την ευρωπαϊκή γραφειοκρατία στις Βρυξέλλες, όπου –όπως κατήγγειλε– η Κομισιόν έδινε την εντύπωση πως στόχος της ήταν να φύγει η βαριά βιομηχανία από την Ευρώπη.

«Δέκα χρόνια μετά, πληρώνουμε τον λογαριασμό. Ως πρόεδρος της Eurometaux μπορώ να σας πω ότι τα μισά εργοστάσια της μεταλλουργίας έχουν ήδη κλείσει», ανέφερε με έμφαση. «Τώρα τίθεται το ερώτημα πώς θα στηριχθεί η ευρωπαϊκή αμυντική ικανότητα χωρίς παραγωγή μετάλλων – με εισαγωγές από την Κίνα;» διερωτήθηκε, καταλήγοντας: «Ο πλανήτης κινδυνεύει, αλλά πρέπει να υπάρχει σχέδιο – και κάναμε μεγάλα λάθη. Τώρα πληρώνουμε τον λογαριασμό, ας ελπίσουμε ότι τουλάχιστον μάθαμε».

Διαβάστε ακόμη