Οι εξελίξεις στη Μέση Ανατολή αναδεικνύουν την ουσιαστική ανάγκη ολοκλήρωσης της ενιαίας αγοράς ενέργειας στην Ευρώπη, με στόχο την εξάλειψη των στρεβλώσεων, τόνισε ο Υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, κ. Σταύρος Παπασταύρου, κατά την προσέλευσή του στο Συμβούλιο Υπουργών Ενέργειας της Ευρωπαϊκής Ένωση που διεξάγεται σήμερα στο Λουξεμβούργο.
Αναλυτικά η δήλωση του κ. Παπασταύρου
«Οι εξελίξεις στη Μέση Ανατολή μας οδηγούν σε δύο καίρια συμπεράσματα. Καταρχάς επιβεβαιώνουν την ορθότητα της στρατηγικής της πατρίδας μας να στοχεύει σε διαφοροποιημένο ενεργειακό μείγμα, ενισχύοντας την ενεργειακή μας αυτονομία. Επιπλέον αναδεικνύουν την ουσιαστική ανάγκη ολοκλήρωσης της ενιαίας αγοράς ενέργειας στην Ευρώπη, με στόχο την εξάλειψη των στρεβλώσεων. Σήμερα η διαφορά στις τιμές ενέργειας μεταξύ της Βόρειας και της ΝΑ Ευρώπης, μεγεθύνει τις ανισότητες, επιβαρύνοντας όχι μόνο τα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις στην Ελλάδα, αλλά και την ανταγωνιστικότητα τόσο της ελληνικής οικονομίας, όσο και της ευρωπαϊκής οικονομίας, συνολικά. Αυτό πρέπει να αλλάξει. Σε έναν κόσμο που ολοένα και περισσότερο διχάζεται, η Ευρώπη πρέπει να ενώσει δυνάμεις για να γκρεμίσει το τείχος της ενεργειακής ανισότητας. Είμαστε εδώ για να κάνουμε το πρώτο βήμα για την άμεση ενεργοποίηση του task force, της ομάδας κρούσης για την ενέργεια, μιας πρότασης του Πρωθυπουργού της Ελλάδας, Κυριάκου Μητσοτάκη. Και συνεχίζουμε διεκδικώντας μια πραγματική ενιαία ευρωπαϊκή αγορά ενέργειας, με κοινή στρατηγική, με ασφάλεια, με πρόσβαση για όλους. Σας ευχαριστώ πολύ».
Σε πρωινό του δημοσίευμα το energygame.gr είχε γράψει τα εξής:
Το θέμα της ενεργοποίησης της Task Force για τη ΝΑ Ευρώπη με αντικείμενο τον συντονισμό των εμπλεκόμενων φορέων (κυβερνήσεις, διαχειριστές, ρυθμιστικές αρχές) και στόχο την αποτροπή ράλι των τιμών ρεύματος όπως αυτού που παρατηρήθηκαν το περασμένο καλοκαίρι αναμένεται να θέσει ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Σταύρος Παπασταύρου, στο Συμβούλιο των Υπουργών Ενέργειας της ΕΕ, που πραγματοποιείται σήμερα (Δευτέρα 16 Ιουνίου) στο Λουξεμβούργο, στη σκιά της κλιμακούμενης σύγκρουσης Ισραήλ-Ιράν που απειλεί να επιβαρύνει το σκηνικό των τιμών ενέργειας διεθνώς.
Σύμφωνα με πηγές του ΥΠΕΝ, δεν έχει τεθεί ακόμα συγκεκριμένη ημερομηνία για την έναρξη της λειτουργίας της Task Force, η οποία θα είναι ευρωπαϊκό όργανο και θα αποτιμά την κατάσταση που υπάρχει στην αγορά ηλεκτρισμού, τις διακυμάνσεις των τιμών ρεύματος και τις προτάσεις αντιμετώπισής τους. Καθώς όμως έχουμε φτάσει στα μέσα Ιουνίου, οι θερμοκρασίες ανεβαίνουν και οι παράγοντες που προκάλεσαν την περυσινή “μίνι” περιφερειακή κρίση τιμών εξακολουθούν να υφίστανται, επιδιώκεται στο μεσοδιάστημα να τεθεί σε λειτουργία μια μεταβατική ομάδα εργασίας. Αυτή θα συντονίζει τις ενέργειες σε περίπτωση έκρηξης των τιμών. Οι πληροφορίες αναφέρουν στην ομάδα εργασίας θα συμμετέχουν όχι μόνο οι εμπλεκόμενες χώρες, αλλά και οι διαχειριστές, που θα παρακολουθούν την λειτουργία των διασυνδέσεων. Αυτό που προέχει στην παρούσα φάση είναι να μην επαναληφθεί το περσινό μοτίβο των υψηλών τιμών ενέργειας. Υπενθυμίζεται πως τον Ιούλιο του 2024, οι τιμές έφταναν μετά τις 10 το βράδυ ακόμα και τα 300 ευρώ ανά μεγαβατώρα.
Στη σκιά της σύγκρουσης Ισραήλ-Ιράν η σύνοδος των Υπουργών Ενέργειας της ΕΕ
Στη σημερινή συνεδρίαση, οι υπουργοί θα κληθούν να μοιραστούν τις απόψεις τους σχετικά με το επικαιροποιημένο REPowerEU που παρουσιάστηκε από την Κομισιόν τον περασμένο Μάιο και προβλέπει συγκεκριμένες δράσεις με στόχο την πλήρη απεξάρτηση της ΕΕ από τα ρωσικά ενεργειακά προϊόντα (και ιδίως από το φυσικό αέριο) έως το 2027. Ο εν λόγω οδικός χάρτης περιγράφει εννέα βασικές δράσεις προς την κατεύθυνση αυτή, ενώ προβλέπει επίσης και τουλάχιστον πέντε νομοθετικές προτάσεις, τις οποίες η Επιτροπή σχεδιάζει να εγκρίνει εντός του Ιουνίου. Η επίσημη ατζέντα περιλαμβάνει επίσης τις ενεργειακές προτεραιότητες της δανέζικης προεδρίας (καθώς η Δανία παίρνει την σκυτάλη από την Πολωνία για το β’ εξάμηνο του έτους), το σχέδιο της Κομισιόν για τις επενδύσεις στην πυρηνική ενέργεια (PINC) και την αξιολόγηση των Εθνικών Σχεδίων για την Ενέργεια και το Κλίμα των “27”. Οι συζητήσεις των Υπουργών πάντως θα διεξαχθούν στο “διακεκαυμένο” φόντο της σύγκρουσης Ισραήλ-Ιράν και των φόβων για θερινή ανάφλεξη των τιμών πετρελαίου και φυσικού αερίου, ιδίως μετά τα εκατέρωθεν χτυπήματα από Τεχεράνη και Τελ Αβίβ σε ενεργειακές υποδομές κατά το Σαββατοκύριακο, δηλαδή εγκαταστάσεις φυσικού αερίου και το μεγάλο κοίτασμα South Pars στον Περσικό Κόλπο, καθώς επίσης διυλιστήριο και αγωγούς πετρελαίου στη Χάιφα του Ισραήλ.
Η κλιμάκωση της έντασης στο Ισραήλ συνιστά έναν πρόσθετο λόγο εγρήγορσης αναφορικά με τη διαμόρφωση των τιμών ρεύματος στη Νοτιοανατολική Ευρώπη το αμέσως επόμενο διάστημα, ιδίως εάν τροφοδοτήσει σπιράλ αύξησης των τιμών του φυσικού αερίου εν μέσω θέρους και δούμε πάλι καιρικές συνθήκες (παρατεταμένος καύσωνας στην περιοχή) όπως αυτές που παρατηρήθηκαν κατά το περυσινό καλοκαίρι. Παράγοντες της αγοράς τονίζουν πως σημαντικό ρόλο για τη διαμόρφωση των τιμών θα διαδραματίσουν τα χαμηλότερα αποθέματα νερού στις υδροηλεκτρικές μονάδες και τα τεχνικά προβλήματα που μπορεί να εμφανιστούν στις διασυνδέσεις, τα οποία μπορεί να δημιουργήσουν αστάθεια.
Από τις αρχές του μήνα, τα συμβόλαια μελλοντικής εκπλήρωσης φυσικού αερίου TTF ήταν χαμηλότερα τις πρώτες ημέρες του Ιουνίου σε σύγκριση με τα τέλη Μάϊου, παραμένοντας καθ’ όλη τη διάρκεια της εβδομάδας γύρω στα 37 ευρώ ανά μεγαβατώρα. Οι υψηλότερες θερμοκρασίες αύξησαν τη ζήτηση ενώ οι συνεχιζόμενες εργασίες συντήρησης στα κοιτάσματα φυσικού αερίου της Νορβηγίας περιόρισαν την προσφορά. Εκτιμάται πως η αύξηση των τιμών υποστηρίχθηκε από την κλιμάκωση των γεωπολιτικών εντάσεων μετά την έναρξη μιας μεγάλης κλίμακας επίθεσης με μη επανδρωμένα αεροσκάφη από την Ουκρανία σε αεροπορικές βάσεις στη Ρωσία. Με άλλα λόγια, η αγορά προεξοφλεί πως το ενδεχόμενο τόσο εκεχειρίας όσο και συμφωνίας κατάπαυσης του πυρός στο “μέτωπο” Ουκρανίας-Ρωσίας στο ορατό μέλλον έχουν απομακρυνθεί.
Η ανακοίνωση του ΥΠΕΝ
Ο Υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, κ. Σταύρος Παπασταύρου συμμετείχε χθες στην εναρκτήρια τελετή του Green Transition Forum 5.0 με θέμα «Ενίσχυση της Ανταγωνιστικότητας και της Καινοτομίας στην περιοχή της Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης» που διοργανώθηκε στη Σόφια της Βουλγαρίας, παρουσία της Αντιπροέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, κ. Ροξάνα Μίνζατου, του Υπουργού Ενέργειας της Βουλγαρίας, κ. Ζέκο Στάνκοφ και του πρ. Πρωθυπουργού της Ιταλίας και εισηγητής της Έκθεσης για το Μέλλον της Ενιαίας Αγοράς.
Ο κ. Παπασταύρου, κατά τη διάρκεια της έναρξης του συνεδρίου, είχε την ευκαιρία να απευθύνει ομιλία όπου μεταξύ άλλων τόνισε ότι η ενεργειακή διαχωριστική γραμμή της Ευρωπαϊκής Ένωσης αποτελεί εμπόδιο για την ανταγωνιστικότητα τόσο της ελληνικής οικονομίας, των επιχειρήσεων και των νοικοκυριών, όσο και για την ίδια την Ευρώπη, ενώ επισήμανε την ανάγκη άμεσης ενεργοποίησης της ομάδας κρούσης που πρότεινε τον Ιανουάριο του 2025 ο Πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης, προκειμένου να καμφθούν οι ανισότητες στις τιμές ρεύματος των χωρών του ευρωπαϊκού βορρά με τις χώρες της ΝΑ Ευρώπης.
Εστιάζοντας σε θέματα ενεργειακής πολιτικής, ο κ. Παπασταύρου ανέφερε ότι στον τομέα αυτόν η Ε.Ε απέδειξε ότι δεν υπάρχει ακόμη μια πραγματική ένωση, αφού η αγορά παραμένει κατακερματισμένη και η περιοχή δεν είναι ουσιαστικά διασυνδεδεμένη. Παράλληλα αναφέρθηκε στην πρόσφατη έκθεση του κ. Ενρίκο Λέτα, σύμφωνα με την οποία η ενιαία αγορά είναι απαραίτητη για την αντιμετώπιση των μεγάλων προκλήσεων της εποχής. «Πρέπει να κινητοποιήσουμε επενδύσεις για να ανταποκριθούμε στις τεράστιες ανάγκες της Ευρώπης μέσω μιας πιο ολοκληρωμένης και ισχυρής ευρωπαϊκής χρηματοπιστωτικής αγοράς ικανής να διοχετεύσει τις αποταμιεύσεις προς τις επενδυτικές ανάγκες. Πρέπει να οικοδομήσουμε μια νέα συμμαχία μεταξύ των κρατών-μελών για την επίτευξη της απανθρακοποίησης», ανέφερε ο κ. Παπασταύρου.
«Η Νοτιοανατολική Ευρώπη αντιμετωπίζει συστηματικά υψηλότερες τιμές. Οι αποκλίσεις στις τιμές ενέργειας μεταξύ των περιοχών της Ε.Ε. απειλούν την εσωτερική αγορά και υπονομεύουν την ανταγωνιστικότητα. Σε αυτό το πεδίο, η Ελλάδα πέτυχε να αναδείξει την ατζέντα των δικτύων σε στρατηγικό ζήτημα υψηλής πολιτικής σημασίας, δίνοντάς της επείγοντα χαρακτήρα και ζητώντας άμεσα αποτελέσματα. Με πρωτοβουλία της Ελλάδας, η Επιτροπή συμφώνησε στη σύσταση μιας ειδικής ομάδας κρούσης που πρέπει, ωστόσο, να λειτουργήσει άμεσα και συστηματικά», υπογράμμισε ο κ. Παπασταύρου.
Τέλος, κατέληξε ότι «ο κοινός μας στόχος είναι ένα ασφαλέστερο, διασυνδεδεμένο και κλιματικά ουδέτερο ευρωπαϊκό ενεργειακό σύστημα που θα ωφελεί όλα τα κράτη-μέλη. Και η Ελλάδα είναι έτοιμη να αναλάβει τον ρόλο της. Ήρθε η ώρα η Ευρώπη να κάνει το επόμενο βήμα».
Ο Υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, κ. Σταύρος Παπασταύρου, μαζί με τον Υφυπουργό, αρμόδιο για θέματα ενέργειας, κ. Νίκο Τσάφο μεταβαίνουν, σήμερα στο Λουξεμβούργο, όπου και θα συμμετάσχουν στο Συμβούλιο Υπουργών Ενέργειας της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Διαβάστε ακόμη
