Τον κομβικό ρόλο του ενεργειακού κόστους στην ανάπτυξη και την ανταγωνιστικότητα της ελληνικής βιομηχανίας, αναδεικνύει η κοινή μελέτη που εκπόνησαν η EY και ο Σύνδεσμος Επιχειρήσεων και Βιομηχανιών (ΣΕΒ) με τίτλο «Χτίζοντας το μέλλον της ελληνικής βιομηχανίας – 12+1 προϋποθέσεις για ακόμα πιο ισχυρή και ανταγωνιστική βιομηχανία».

Μεταξύ των προτάσεων που αναφέρονται στη μελέτη ξεχωρίζει η χρήση των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας σε όλο το φάσμα της αλυσίδας αξίας, ενώ τονίζεται η ανάγκη μιας πιο εντατικής προσπάθειας για την ανάπτυξη των διμερών συμβάσεων πώλησης ηλεκτρικής ενέργειας (PPAs). Ως κύριο πρόβλημα στην περαιτέρω διείσδυση των PPAs στην ελληνική αγορά, ιδιαίτερα των μακρόχρονων, εκτιμάται ότι είναι η χωρητικότητα των δικτύων ηλεκτρικής ενέργειας.

Είναι ενδεικτικό ότι το 72% των επιχειρήσεων που συμμετείχαν στην έρευνα, ανέφερε ότι το κόστος ενέργειας και καυσίμων ήταν η σημαντικότερη εξωτερική πρόκληση της τελευταίας τριετίας. Για την επόμενη τριετία το σχετικό ποσοστό ανέρχεται στο 38%.

Επίσης, στη μελέτη επισημαίνεται ότι μία από τις προϋποθέσεις για μια πιο ισχυρή βιομηχανία είναι η επένδυση σε περιβαλλοντικά φιλικότερες μορφές ενέργειας και λύσεις ενεργειακής αποδοτικότητας, με σκοπό τη μείωση του λειτουργικού κόστους, ενώ αξίζει να σημειωθεί ότι ως σημαντικότεροι στόχοι που έχουν επιτευχθεί από τις πρωτοβουλίες βιώσιμης ανάπτυξης, είναι η μείωση του περιβαλλοντικού αποτυπώματος (68%), η ενεργειακή αποδοτικότητα (60%) και η συμμόρφωση με τους υφιστάμενους και επερχόμενους κανονισμούς ESG και τις αναφορές βιωσιμότητας (57%).

Σε ό,τι αφορά ειδικότερα την επένδυση σε περιβαλλοντικά φιλικότερες μορφές ενέργειας και λύσεις ενεργειακής αποδοτικότητας, στη μελέτη αναφέρεται ότι η η ενεργειακή αποδοτικότητα και οι Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας αναμένεται να πρωτοστατήσουν στις πρωτοβουλίες της ελληνικής βιομηχανίας για τα επόμενα χρόνια, καθώς συνδέονται άμεσα με μία από τις σημαντικότερες σημερινές προκλήσεις, που δεν είναι άλλη από τη μείωση του ενεργειακού κόστους..

Στη μελέτη επισημαίνεται ότι λόγω των υψηλών επενδύσεων που συνήθως απαιτούνται για τη βελτίωση της ενεργειακής αποδοτικότητας, είναι σημαντικό να προηγείται μια μεθοδική καταγραφή της υφιστάμενης κατάστασης, καθώς και ανάλυση των διαθέσιμων τεχνολογικών και λειτουργικών εργαλείων. Η χαρτογράφηση των αναγκών και των εναλλακτικών σεναρίων εξοικονόμησης ενέργειας, προϋποθέτει, με τη σειρά της την αξιοποίηση ενός μεγάλου όγκου δεδομένων και τη μετατροπή τους σε αξιόπιστα στοιχεία, ώστε να επιλεγούν οι βέλτιστες δράσεις μέσα από την «έξυπνη» διασύνδεση διαδικασιών και πληροφοριών.

Τα PPAs, τα δίκτυα και η εξοικονόμηση ενέργειας

Στη μελέτη υπογραμμίζεται ότι οι στοχευμένες δράσεις πρέπει να ακουμπούν όλα τα τμήματα της αλυσίδας αξίας, αρχής γενομένης από τα περισσότερο ενεργοβόρα. Για παράδειγμα, στη μελέτη αναφέρονται τα εξής:

1. Εφαρμογή πρακτικών κυκλικής οικονομίας και ανάλυση κύκλου ζωής (Life cycle assessment) προϊόντων και των υλικών τους, από τον σχεδιασμό και την προμήθειά τους, έως την τελική τους χρήση.

2. Μελέτη οικονομικής βιωσιμότητας και ανάλυση ρίσκου για την εφαρμογή πρακτικών απανθρακοποίησης, είτε για τις βασικές ενεργειακές ανάγκες, είτε για τη μεταφορά υλών και προϊόντων, π.χ. με την υιοθέτηση ηλεκτρικών μέσων μετακίνησης, αυτοματισμών, τη χρήση υδρογόνου, βιομάζας, τεχνολογιών δέσμευσης και αποθήκευσης εκπομπών άνθρακα (βλ. Carbon Capture and Storage), κλπ.

3. Χρήση Ανανεώσιμων Πηγών ενέργειας σε όλη την αλυσίδα αξίας. Εδώ υπάρχει και ανάγκη εντατικότερης προσπάθειας για την ανάπτυξη των PPAs (Power Purchase Agreements – Διμερών Συμβάσεων Πώλησης Ηλεκτρικής Ενέργειας), που είναι ένα πολύ σημαντικό εργαλείο για το «πρασίνισμα» της ηλεκτρικής ενέργειας που καταναλώνεται από ενεργοβόρες βιομηχανίες.

Σύμφωνα με τον δείκτη Renewable Energy Country Attractiveness Index (RECAI) της EY, που αξιολογεί τις 40 κορυφαίες αγορές του κόσμου ως προς την ελκυστικότητα σε επενδύσεις Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας, για το Νοέμβριο του 2023 η Ελλάδα βρίσκεται στην 26η θέση ανάμεσα σε 30 χώρες όσον αφορά τα PPAs. Κύριο πρόβλημα στην περαιτέρω διείσδυση των PPAs στην ελληνική αγορά, ιδιαίτερα των μακρόχρονων, εκτιμάται ότι είναι η χωρητικότητα των δικτύων ηλεκτρικής ενέργειας

4. Ενεργειακή εξοικονόμηση. Υπάρχουν μία σειρά από διαθέσιμες τεχνολογίες και συστήματα εξοικονόμησης που επιτρέπουν στις επιχειρήσεις την παρακολούθηση, τη χρήση και την κατανάλωση ενέργειας. Ο οδηγός ενεργειακής εξοικονόμησης του ΣΕΒ, σημειώνεται στη μελέτη, παρέχει μια χρήσιμη σύνοψη διαθέσιμων ψηφιακών τεχνολογιών και έξυπνων συστημάτων εξοικονόμησης στα οποία μπορούν να επενδύσουν οι επιχειρήσεις