Για τον αντίκτυπο της ενεργειακής πολιτικής της Ευρωπαϊκής Ένωσης στη βιομηχανία αλουμινίου, μίλησε στο Commodities Insight της S&P, ο πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της Mytilineos, Ευάγγελος Μυτιληναίος. Ειδικότερα, σχολίασε πως ο δρόμος για τον ενεργειακό μετασχηματισμό των βιομηχανιών δημιουργεί μία «υπαρξιακή» πρόκληση στον τομέα του αλουμινίου, ενώ συμπλήρωσε πως ο μηχανισμός συνοριακής προσαρμογής άνθρακα (CBAM) της ΕΕ δεν είναι κατάλληλος για να προστατεύσει τους παραγωγούς αλουμινίου της «Γηραιάς Ηπείρου» από τον διεθνή ανταγωνισμό.
«Στην Ευρώπη, η έμφαση δόθηκε αποκλειστικά στην επιθετική προώθηση της απεξάρτησης της ενέργειας από τον άνθρακα, θεωρώντας την αξιοπιστία και την οικονομική προσιτότητα δεδομένες- κάναμε οδυνηρό λάθος», δήλωσε ο κ. Μυτιληναίος. Η πανδημία, ο πόλεμος στην Ουκρανία και οι συγκρούσεις στη Μέση Ανατολή απέδειξαν ότι οι εξαρτήσεις του εφοδιασμού πρέπει να διαφοροποιηθούν και ότι τα ορυκτά καύσιμα θα λειτουργήσουν ως γέφυρα στον δρόμο προς την πράσινη μετάβαση. «Αυτός είναι ο μόνος τρόπος για να αποφύγουμε τη μαζική υπονόμευση της ίδιας της μετάβασης- αν ζητήσουμε από τις εταιρείες να επενδύσουν μόνο σε έργα με προκλητικά οικονομικά χαρακτηριστικά, αργά ή γρήγορα η πορεία θα αποτύχει», σχολίασε.
Αντιμέτωποι με τις υποτονικές αγορές τελικών χρηστών εν μέσω χαμηλής οικονομικής ανάπτυξης, ιδίως στη μεγαλύτερη αγορά της Ευρώπης, τη Γερμανία, τις υψηλές τιμές ενέργειας και την αυξανόμενη πίεση για τη μείωση των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα, οι Ευρωπαίοι παραγωγοί αλουμινίου αγωνίζονται να προσαρμοστούν, δήλωσε ο κ. Μυτιληναίος. «Η Mytilineos ήταν από τις πρώτες που κατάλαβαν ότι οι συνέργειες μεταξύ των τομέων της ενέργειας και των μετάλλων θα μπορούσαν να καταστήσουν την εταιρεία πιο ανθεκτική εν μέσω της δαπανηρής κούρσας προς την απεξάρτηση από τον άνθρακα», τόνισε. Και συμπλήρωσε πως «η εταιρεία έχει ένα από τα χαμηλότερα κόστη παραγωγής στον κλάδο, λόγω των συνεργειών της με τον τομέα της ενέργειας και της τοποθέτησής της ως ο μεγαλύτερος κάθετος παραγωγός αλουμινίου στην ΕΕ.
Κατά συνέπεια, η επιχείρηση Αλουμίνιον της Ελλάδος— αν και δεν είναι απρόσβλητη από την χαμηλή ζήτηση και τις ασταθείς τιμές — ήταν σε θέση να λειτουργήσει το διυλιστήριο αλουμίνας και το χυτήριο αλουμινίου σε πλήρη δυναμικότητα το 2023. Η εταιρεία παρήγαγε συνολικά 239.000 εκατ. τόνους αλουμινίου το 2023, αυξημένους κατά 1% σε σχέση με το 2022, συμπεριλαμβανομένων 183.000 εκατ. τόνων πρωτογενούς αλουμινίου και 56.000 εκατ. τόνων ανακυκλωμένου. Η παραγωγή αλουμίνας ήταν επίσης αυξημένη κατά 1% σε σχέση με το προηγούμενο έτος και ανήλθε σε 869.000 mt το 2023.
Και ενώ ο κλάδος παλεύει αφενός υψηλές τιμές ενέργειας και τη χλιαρή ζήτηση, η αγορά αλουμινίου με χαμηλότερες εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα δεν έχει ακόμη απογειωθεί. Σύμφωνα με τον κ. Μυτιληναίο, το κλειδί είναι η αγορά να εξετάσει πρώτα τα «υπαρξιακά» της προβλήματα.
Πάντως, η εταιρεία αναμένει μακροπρόθεσμα μια αναπτυσσόμενη αγορά που θα καθοδηγείται από τη βιομηχανία ηλεκτρικών οχημάτων και την αγορά ανανεώσιμων πηγών ενέργειας. Μέσα σε αυτό το κλίμα επιδιώκει να λειτουργεί το χυτήριο της κυρίως με ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, στοχεύοντας σε 3,4/mt εκπομπών CO2 ανά mt παραγόμενου αλουμινίου έως το 2030, από 11,3 mt CO2 το 2023.
Η ιδέα του Ευάγγελου Μυτιληναίου να «αποσχίσει» την κατασκευαστική δραστηριότητα και να επικεντρώσει την εταιρεία στην ενέργεια και τα μέταλλα ήρθε κατά τη διάρκεια της πανδημίας. «Οι Ευρωπαίοι ανταγωνιστές μας χρειάστηκαν δύο ή τρία χρόνια για να συνειδητοποιήσουν ότι το ενεργειακό τοπίο έχει αλλάξει», ανέφερε. «Οι μεγάλοι καταναλωτές, όπως τα χυτήρια αλουμινίου, χρειάζονται “ειδικές συμβουλές” για το πώς να οργανώσουν καλύτερα την ενεργειακή τους προμήθεια και δεν μπορεί αυτό καθ’ αυτό να το πράξουν όλες οι ενεργειακές εταιρείες.
Η Αλουμίνιον της Ελλάδος βγήκε από μια 60ετή σύμβαση προμήθειας ενέργειας με την ΔΕΗ στο τέλος του 2023. Η εταιρεία είχε συμβόλαιο σταθερής τιμής με τη ΔΕΗ και όταν οι τιμές εκτινάχθηκαν το 2022 ήταν αντισταθμισμένες έναντι των τιμών χονδρικής πώλησης, οι οποίες σε ορισμένα σημεία εκτινάχθηκαν πάνω από τα 400 ευρώ/MWh. Παρά τη στροφή της εταιρείας προς τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, ο Μυτιληναίος προσχωρεί σε έναν αυξανόμενο αριθμό παραγόντων του κλάδου που υποστηρίζουν μια πιο ρεαλιστική προσέγγιση για την απαλλαγή από τον άνθρακα.
