Η υπερφορτωμένη ντουλάπα είναι ένα θέαμα που ερχόμαστε αντιμέτωποι οι περισσότεροι από εμάς σε κάποια φάση της ζωής μας. Μπλούζες που δεν φορέθηκαν ποτέ, παπούτσια που «ίσως χρειαστούν», τζιν που έμειναν στο πίσω μέρος του ραφιού, μια εικόνα τόσο οικεία, που δύσκολα τη σκεφτόμαστε ως αφετηρία μιας επιχειρηματικής ιστορίας. Κι όμως, από ακριβώς αυτή την καθημερινή εικόνα γεννήθηκε η Vinted, μια πλατφόρμα που σήμερα επηρεάζει όχι μόνο τη μόδα, αλλά και τον τρόπο που συζητάμε για ενέργεια, πόρους και βιώσιμη κατανάλωση.
Τα πρώτα βήματα της Vinted
Σύμφωνα με το BBC, όλα ξεκίνησαν το 2008 στη Λιθουανία, όταν η Milda Mitkutė αναγκάστηκε να μετακομίσει σε μικρότερο διαμέρισμα. Μετρώντας τα κομμάτια που είχε στην γκαρνταρόμπα της, διαπίστωσε ότι διέθετε περίπου 300 αντικείμενα, ενώ ο νέος χώρος χωρούσε μόλις τα μισά. Για πολλούς, αυτό θα αποτελούσε άλλη μια αιτία άγχους, για τη Milda, όμως, ήταν μια στιγμή «αναλαμπής»: γιατί να πεταχτούν ή να ξεχαστούν τόσα ρούχα που διατηρούσαν ακόμη την αξία τους;
Η ιδέα της online πώλησης προέκυψε σχεδόν αυθόρμητα, σε μια χαλαρή κοινωνική συγκέντρωση, όταν η Milda μοιράστηκε τον προβληματισμό της με τον φίλο της Justas Janauskas. Εκείνος αρχικά αμφέβαλε αν οι άνθρωποι διαθέτουν πράγματι αρκετά αντικείμενα ώστε να στηριχθεί μια τέτοια πλατφόρμα. Ωστόσο, μια σύντομη συζήτηση με τους υπόλοιπους παρευρισκόμενους αρκούσε για να αποδειχθεί το αντίθετο. Μέσα σε λίγα λεπτά έγινε σαφές ότι η υπερκατανάλωση δεν ήταν μεμονωμένο φαινόμενο, αλλά μια κοινή εμπειρία. Από αυτή τη διαπίστωση γεννήθηκαν τα θεμέλια μιας ιδέας με πολύ μεγαλύτερες προοπτικές από όσες είχε αρχικά προβλέψει η Mitkutė.
Το πρώτο site δημιουργήθηκε γρήγορα, σχεδόν πρόχειρα, με βασικό στόχο απλά να «βγει στον αέρα». Ο σχεδιασμός και η εμπειρία χρήστη πέρασαν σε δεύτερη μοίρα, καθώς η προτεραιότητα ήταν να διαπιστωθεί αν η ιδέα μπορούσε όντως να λειτουργήσει στην πράξη. Όπως έχει παραδεχθεί αργότερα η ίδια η ιδρύτρια, η ομάδα ήταν τόσο απορροφημένη από το λανσάρισμα, που ξέχασε ακόμη και να ενσωματώσει το κουμπί αγοράς, ένα λάθος που διορθώθηκε γρήγορα, αλλά αποτυπώνει σωστά το πνεύμα που κυριαρχούσε εκείνη την εποχή: λιγότερη στρατηγική, περισσότερη ανάγκη για άμεση δράση.
Η ανταπόκριση ήρθε σχεδόν αμέσως. Μέσα στην πρώτη κιόλας εβδομάδα, η Milda κατάφερε να πουλήσει δεκάδες προσωπικά της αντικείμενα, επιβεβαιώνοντας ότι υπήρχε πραγματική ζήτηση. Σύντομα, η φήμη της πλατφόρμας άρχισε να διαδίδεται από στόμα σε στόμα, ενώ και τα τοπικά μέσα έδειξαν ενδιαφέρον και βοήθησαν στο να ακούσουν όλο και περισσότεροι για αυτήν. Έτσι, χωρίς μεγάλες καμπάνιες ή σημαντικές επενδύσεις, η αρχική ιδέα άρχισε σταδιακά να αποκτά μορφή.
Πώς λειτουργεί η Vinted σήμερα
Στην καρδιά της, η Vinted παραμένει μια απλή και άμεσα κατανοητή πλατφόρμα. Ο χρήστης φωτογραφίζει ένα αντικείμενο, το ανεβάζει online, ορίζει την τιμή του και περιμένει να βρεθεί ο κατάλληλος αγοραστής. Η επικοινωνία γίνεται απευθείας, χωρίς μεσάζοντες, και η συνολική εμπειρία είναι σχεδιασμένη έτσι ώστε να θυμίζει περισσότερο μια ανταλλαγή μέσα σε μια κοινότητα παρά μια τυπική εμπορική συναλλαγή, ενώ πλέον οι αποστολές μπορούν να πραγματοποιούνται και μέσω θυρίδων αυτόματης παραλαβής, όπως τα Box Now, διευκολύνοντας ακόμη περισσότερο τη διαδικασία για αγοραστές και πωλητές. Επιπλέον, μετά την ολοκλήρωση της αγοράς, οι χρήστες έχουν τη δυνατότητα να αφήνουν σχόλια και αξιολογήσεις για την ποιότητα του αντικειμένου και τη συνολική εμπειρία της συναλλαγής, ενισχύοντας τη διαφάνεια και την εμπιστοσύνη μέσα στην κοινότητα της πλατφόρμας.
Αυτό το μοντέλο, που στηρίζεται κυρίως σε ιδιώτες πωλητές, είναι και ο λόγος που η Vinted διαφοροποιήθηκε από παλαιότερες αγορές μεταχειρισμένων. Δεν πρόκειται για στοκ, αλλά για προσωπικά αντικείμενα με ιστορία. Με τα χρόνια, η πλατφόρμα επεκτάθηκε πέρα από τα ρούχα, ενσωματώνοντας νέες κατηγορίες και υπηρεσίες, καθώς και λύσεις logistics που διευκολύνουν τις διασυνοριακές συναλλαγές. Η δυναμική αυτή αποτυπώνεται και στα οικονομικά της μεγέθη: το 2024, η Vinted ενίσχυσε περαιτέρω τη θέση της στην ευρωπαϊκή αγορά, συγκεντρώνοντας 340 εκατομμύρια ευρώ σε νέο χρηματοδοτικό γύρο, γεγονός που εκτόξευσε την αποτίμησή της στα 5 δισ.ευρώ, από 3,5 δισ. το 2021.
Το περιβαλλοντικό αποτύπωμα
Αξίζει σε αυτό το σημείο να σημειωθεί ότι η σημασία της Vinted δεν περιορίζεται μόνο στην επιτυχία της ως startup. Η βιομηχανία της μόδας είναι από τις πιο ενεργοβόρες παγκοσμίως, με τεράστια κατανάλωση νερού, ενέργειας και πρώτων υλών. Ενδεικτικά, κατά μέσο όρο, κάθε χρόνο στην ΕΕ παράγονται περίπου 12,6 εκατομμύρια τόνοι απορριμμάτων κλωστοϋφαντουργικών προϊόντων. Γίνεται, λοιπόν, κατανοητό, ότι κάθε ρούχο που δεν παράγεται εκ νέου σημαίνει λιγότερες εκπομπές, λιγότερη κατανάλωση πόρων και μικρότερο περιβαλλοντικό αποτύπωμα.
Η επαναχρησιμοποίηση, που προωθείται μέσα από πλατφόρμες όπως η Vinted, μετατρέπει τη βιωσιμότητα από θεωρία σε καθημερινή πράξη. Δεν πρόκειται για ακτιβισμό, αλλά για ήπια αλλαγή συμπεριφοράς: να πουλήσεις, να αγοράσεις, να ξαναχρησιμοποιήσεις. Σε μαζική κλίμακα, αυτή η αλλαγή μεταφράζεται σε πραγματική εξοικονόμηση ενέργειας και περιορισμό των αποβλήτων. Από μια γεμάτη ντουλάπα μέχρι μια ευρωπαϊκή πλατφόρμα με εκατομμύρια χρήστες, η ιστορία της Vinted δείχνει έμπρακτα πώς οι μικρές, ανθρώπινες ανάγκες μπορούν να οδηγήσουν σε λύσεις με ευρύτερο κοινωνικό και περιβαλλοντικό αντίκτυπο. Και ίσως, τελικά, η ενεργειακή μετάβαση να ξεκινά πιο συχνά απ’ όσο νομίζουμε, από το ίδιο μας το σπίτι.
Διαβάστε ακόμη
