Ο υφυπουργός Οικονομικών Υποθέσεων των ΗΠΑ Τζέικομπ Χέλμπεργκ, που υπέγραψε την προηγούμενη εβδομάδα «Διακήρυξη Οικονομικής Ασφάλειας» με το Έλληνα υφυπουργό Εξωτερικών Χάρη Θεοχάρη και την Αμερικανίδα πρέσβειρα, Κίμπερλι Γκίλφοϊλ, είναι από αυτούς που υποστηρίζουν τη σκληρή στάση απέναντι στους Κινέζους. Όταν ο Τζ. Χέλμπεργκ υπέγραφε τη Διακήρυξη, που «αποτελεί ένα σαφές μήνυμα απέναντι στις αθέμιτες εμπορικές πρακτικές και τις κρατικά επιδοτούμενες στρεβλώσεις» πιθανώς δε γνώριζε πως πέντε – έξι κινεζικοί όμιλοι ελέγχουν πλέον σχεδόν το 90% των μετασχηματιστών και των υποσταθμών «κλειστού τύπου» (GIS) του ΑΔΜΗΕ, σχεδόν το 80% των μετασχηματιστών που εγκαθιστούν ιδιώτες επενδυτές Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΑΠΕ) ώστε να συνδεθούν οι μονάδες παραγωγής ρεύματος με το δίκτυο και σχεδόν το 35% των μετασχηματιστών του ΔΕΔΔΗΕ!
Ο Χέλμπεργκ έγραψε το 2021 το βιβλίο «The Wires of War: Technology and the Global Struggle for Power» με το οποίο καλούσε τις ΗΠΑ να σκληρύνουν τη στάση τους απέναντι στις τεχνολογικές φιλοδοξίες του Πεκίνου. Σίγουρα ούτε αυτός μπορεί να εξηγήσει πώς ένας μετασχηματιστής που κατασκευάζεται σε χώρα της Ευρώπης και έχει κόστος μεταφοράς στην Ελλάδα περί τα 50.000 ευρώ είναι τελικά ακριβότερος από έναν που κατασκευάζεται στην Κίνα με κόστος μεταφοράς 100.000 ή και 200.000 ευρώ στη χώρα μας.
Λόγω και των εξαιρετικά χαμηλών τελικών τιμών, από τότε που η κινεζική State Grid πήρε το 24% του ΑΔΜΗΕ, με αυξημένα δικαιώματα συνδιοίκησης του φορέα που διαχειρίζεται το δίκτυο υψηλής τάσης στη χώρα μας, οι Κινέζοι κατασκευαστές εξοπλισμού (όχι μόνο μετασχηματιστών) πήραν το πάνω χέρι στις δουλειές του οργανισμού. Κυριαρχούν, όμως, και στα ιδιωτικά ενεργειακά έργα, ενώ προς το παρόν αντιστέκονται στον ΔΕΔΔΗΕ.
Οι κινεζικές εταιρείες κυριαρχούν σε κρίσιμα συστήματα για τα ηλεκτρικά δίκτυα της Ελλάδας (αλλά και της Ιταλίας και της Πορτογαλίας όπου έχουν επενδύσει σε διαχειριστές δικτύων όπως ο ΑΔΜΗΕ) την ίδια στιγμή που στις Βρυξέλλες ανακοινώνουν διάφορα βαρύγδουπα για την ενίσχυση της ευρωπαϊκής παραγωγής, για τους φόβους κυβερνοεπιθέσεων με βάση τεχνολογικό εξοπλισμό από τρίτες χώρες, κ.α. Το ενδιαφέρον είναι πως οι κινεζικές εταιρείες κερδίζουν έργα που χρηματοδοτούνται από τα κοινοτικά ταμεία και αξιοποιούν τις συμβάσεις που υπογράφουν στην Ελλάδα ως εισιτήριο για την είσοδο σε άλλες αγορές της Ευρώπης.
Στην κυβέρνηση υποστηρίζουν πως «η προστασία των κρίσιμων τεχνολογιών, των υποδομών και των επενδύσεων από παρεμβάσεις τρίτων χωρών αποτελεί επίσης κομβικό σημείο της διακήρυξης που υπέγραψαν οι Χέλμπεργκ – Θεοχάρης – Γκίλφοϊλ». Με δεδομένο πως σε κανένα άλλο κράτος – μέλος της Ε.Ε. δεν υπάρχει τέτοιο ποσοστό διείσδυσης των Κινέζων στο ηλεκτρικό δίκτυο, κάποιοι αναμένουν πρωτοβουλίες από ελληνικής πλευράς. Σε διαφορετική περίπτωση, μέχρι το 2030 το ελληνικό σύστημα παραγωγής και μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας από ΑΠΕ καθώς και το διασυνδεδεμένο με την υπόλοιπη Ευρώπη σύστημα μεταφοράς θα έχει κρίσιμο εξοπλισμό που θα είναι 90% – 100% κατασκευασμένος στην Κίνα.
Στην αγορά ενέργειας κυκλοφορεί πως οι ευρωπαϊκοί, καθώς και άλλοι διεθνείς όμιλοι, που στην αρχή κατέβαιναν σε διαγωνισμούς στην Ελλάδα κόντρα σε Κινέζους, πλέον έχουν αλλάξει στάση. Με το που μαθαίνουν πως σε έναν διαγωνισμό συμμετέχουν κινεζικοί όμιλοι δηλώνουν στους Έλληνες συνεργάτες τους πως ούτε καν θα ασχοληθούν! Αφού ξέρουν πως ό,τι και να κάνουν οι Κινέζοι θα είναι πολύ φθηνότεροι και στο τέλος θα χάσουν.
Αρκετές χώρες της Ευρώπης βάζουν πλέον εμπόδια στην ανάληψη έργων που συνδέονται με κρίσιμες υποδομές όπως τα ηλεκτρικά δίκτυα από κινεζικούς ομίλους. Στη Γερμανία ακυρώθηκε μεγάλη συμφωνία προμήθειας ανεμογεννητριών από κινεζικό όμιλο. Η εταιρεία που κατασκεύαζε υπεράκτιο αιολικό πάρκο προτίμησε τελικά ανεμογεννήτριες της γερμανικής Siemens Gamesa. Η αλλαγή προμηθευτή έγινε για λόγους κυβερνοασφάλειας. Αντίστοιχα ζητήματα έχουν εγερθεί και σε άλλες χώρες όπως η Ολλανδία, η Βρετανία ενώ η Λιθουανία πέρασε νομοθεσία που μπλοκάρει την εξ’ αποστάσεως πρόσβαση κινεζικών εταιρειών σε φωτοβολταϊκά πάρκα και άλλες ηλεκτρικές υποδομές.
Υπενθυμίζεται πως οι ΗΠΑ είχαν δώσει μεγάλη μάχη και είχαν καταφέρει να μπλοκάρουν την είσοδο Κινέζων προμηθευτών όπως η Huawei στις υποδομές των δικτύων κινητής τηλεφωνίας πέμπτης γενιάς (5G). Και υπήρξαν περιπτώσεις χωρών που ξήλωσαν ή ξηλώνουν αυτόν τον καιρό κινεζικές υποδομές από τα δίκτυα κινητής. Στην ενέργεια, όπου υπήρξε έφοδος των Κινέζων με αγορά (μειοψηφική ή πλειοψηφική συμμετοχή) διαχειριστών δικτύων όπως ο ΑΔΜΗΕ, η αντίδραση των ΗΠΑ έρχεται αργά. Αλλά στις Βρυξέλλες έχουν αυξηθεί οι ζυμώσεις για τον τρόπο με τον οποίο θα περιοριστεί η επιρροή του Πεκίνου στα δίκτυα ηλεκτρικής ενέργειας και άλλες ενεργειακές υποδομές.
Διαβάστε ακόμη
