Η ελληνική κυβέρνηση αρνείται να εγκρίνει το επίσημο έγγραφο θέσης της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τη φετινή ετήσια διάσκεψη του ΟΗΕ για το κλίμα (COP30), που θα πραγματοποιηθεί στη Βραζιλία, εξαιτίας των προσπαθειών της ΕΕ να επιβάλει αυστηρότερες πολιτικές για την απεξάρτηση της ναυτιλίας από τον άνθρακα. Κάθε χρόνο, τα 27 κράτη μέλη της ΕΕ πρέπει να εγκρίνουν ομόφωνα την κοινή θέση της Ένωσης ενόψει της ετήσιας συνόδου για το κλίμα. Φέτος, η υιοθέτηση του σχετικού κειμένου αναμενόταν να γίνει χωρίς προβλήματα, καθώς είχαν ήδη αντιμετωπιστεί οι ενστάσεις της Ισπανίας και της Γερμανίας πριν από τη συνεδρίαση των υπουργών στο Λουξεμβούργο την Τρίτη.

Ωστόσο, η Ελλάδα απείλησε αιφνιδιαστικά να μπλοκάρει την έγκριση του εγγράφου, επειδή το κείμενο —που είχε περιέλθει νωρίτερα στην κατοχή του Euractiv— «καλωσορίζει» τη διεθνή συμφωνία-πλαίσιο μηδενικών εκπομπών στη ναυτιλία (Net Zero Framework), η οποία εγκρίθηκε τον Απρίλιο αλλά την οποία η Αθήνα αρνήθηκε να υπογράψει.

Η Ελλάδα κρατά «όμηρο» τη συμφωνία εντός ΕΕ ενόψει COP30

Τρεις Ευρωπαίοι διπλωμάτες επιβεβαίωσαν στο Euractiv το ελληνικό «μπλόκο», με έναν εξ αυτών να δηλώνει ότι η Αθήνα «κρατά τη συμφωνία όμηρο». Στην Ελλάδα, όπου η ναυτιλία αποτελεί κομβικό τομέα της οικονομίας και της εθνικής επιρροής, η αντίσταση απέναντι στο νέο πλαίσιο έχει εξελιχθεί σε ζήτημα στρατηγικής σημασίας που, σύμφωνα με διπλωματικές πηγές, βρίσκεται πλέον υπό τον άμεσο χειρισμό του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη. Η συμφωνία για το Net Zero Framework εγκρίθηκε τον περασμένο Απρίλιο, ωστόσο δεν υιοθετήθηκε επίσημα από τα μέλη του Διεθνούς Ναυτιλιακού Οργανισμού (IMO), ύστερα από παρέμβαση των Ηνωμένων Πολιτειών.

Πηγή στην Αθήνα δήλωσε στο Euractiv ότι η αναφορά της συμφωνίας στο έγγραφο θέσης της ΕΕ είναι «άσχετη» με το υπό διαμόρφωση ευρωπαϊκό πλαίσιο, καθώς η ίδια η συμφωνία πάγωσε την προηγούμενη εβδομάδα και, επομένως, «το κείμενο θα πρέπει να επανεξεταστεί». Ένας ανώτερος Ευρωπαίος διπλωμάτης εξήγησε ότι δεν έχει ακόμη βρεθεί συμβιβασμός στο ζήτημα και πως οποιαδήποτε αλλαγή στο κείμενο απαιτεί την έγκριση της Αθήνας.

Τι περιλαμβάνει η συμφωνία για το Net Zero Framework

Η συμφωνία για το Net Zero Framework προωθούσε τη μετάβαση σε καύσιμα μηδενικών εκπομπών, δίνοντας προτεραιότητα στα καύσιμα που παράγονται από πράσινο υδρογόνο, όπως η πράσινη αμμωνία και η μεθανόλη, έναντι του υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG). Ωστόσο, η Ουάσιγκτον άσκησε πίεση ώστε να καθυστερήσει η υιοθέτηση του πλαισίου, θεωρώντας ότι το χρονοδιάγραμμα ήταν υπερβολικά φιλόδοξο.

Η Ευρωπαϊκή Ένωση τάχθηκε κατά της αναβολής της συμφωνίας, γεγονός που την έφερε σε αντιπαράθεση με τις Ηνωμένες Πολιτείες. Αντίθετα, η Ελλάδα και η Κύπρος —δύο χώρες με ισχυρούς ναυτιλιακούς στόλους— απείχαν από την ψηφοφορία, αποφεύγοντας να ευθυγραμμιστούν πλήρως ούτε με τις ΗΠΑ ούτε με τις Βρυξέλλες.

Η κίνηση της Αθήνας να «παγώσει» τη θέση της ΕΕ για το COP30 έχει προκαλέσει έντονη δυσφορία σε πολλές ευρωπαϊκές πρωτεύουσες, καθώς έρχεται σε μια κρίσιμη στιγμή για τη διαμόρφωση κοινής ευρωπαϊκής στρατηγικής ενόψει των διαπραγματεύσεων στη Βραζιλία. Αν δεν βρεθεί λύση τις επόμενες εβδομάδες, η Ευρωπαϊκή Ένωση κινδυνεύει να προσέλθει στη φετινή διάσκεψη χωρίς ενιαία θέση, κάτι που θα αποδυνάμωνε σημαντικά τη φωνή της στο παγκόσμιο τραπέζι για το κλίμα.

Διαβάστε ακόμη