Η Ευρωπαϊκή Ένωση θα προτείνει ενισχυμένα μέτρα για τον περιορισμό του κόστους εκπομπών ρύπων που θα προκύπτει ιαπό τη νέα αγορά άνθρακα που σχεδιάζει (EU ETS2 ή ΣΕΔΕ 2), προκειμένου να αντιμετωπίσει τις ανησυχίες ότι οι καταναλωτές θα δυσκολευτούν να ανταποκριθούν στο κόστος θέρμανσης των κατοικιών και ανεφοδιασμού των οχημάτων τους. Το σύστημα εμπορίας εκπομπών που θα καλύπτει τα κτίρια και τις οδικές μεταφορές αναμένεται να τεθεί σε ισχύ το 2027, ωστόσο έχει επικριθεί από πολλά κράτη-μέλη, τα οποία εκφράζουν φόβους ότι οι τιμές θα αυξηθούν απότομα με την εφαρμογή του. Ο Επίτροπος για το Κλίμα, Βόπκε Χούκστρα (Wopke Hoekstra), θα ανακοινώσει τα μέτρα περιορισμού αυτών των αυξήσεων στη συνάντηση των Υπουργών Περιβάλλοντος της Ε.Ε. την Τρίτη, όπως ανέφερε η Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, σε επιστολή της προς τους Ευρωπαίους ηγέτες.
«Αυτό που χρειαζόμαστε είναι μια δίκαιη και ισότιμη μετάβαση, στην οποία θα προστατεύονται και θα στηρίζονται ιδιαίτερα τα ευάλωτα νοικοκυριά, οι μικρές επιχειρήσεις και οι περιοχές που είναι περισσότερο εκτεθειμένες σε δομικές αλλαγές,» δήλωσε η φον ντερ Λάιεν.
Η ανακοίνωση έρχεται λίγο πριν από μια κρίσιμη συνάντηση των ηγετών στις Βρυξέλλες αυτή την εβδομάδα, όπου θα συζητηθεί η πρόταση για μείωση των εκπομπών κατά 90% έως το 2040. Η Ε.Ε. βρίσκεται υπό πίεση να διασφαλίσει ότι θα παρέχει επαρκή στήριξη στα κράτη-μέλη για την επιτυχή ενεργειακή μετάβαση.
Στην επιστολή της, η φον ντερ Λάιεν παρουσίασε την πορεία εργασιών της Επιτροπής σε διάφορους τομείς, δίνοντας έμφαση στην επικείμενη αναθεώρηση της απαγόρευσης κινητήρων εσωτερικής καύσης για τα νέα αυτοκίνητα μετά το 2035. Επισήμανε ότι, εκτός από τα συνθετικά καύσιμα (e-fuels), εξετάζεται και ο ρόλος των προηγμένων βιοκαυσίμων που βασίζονται σε ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και δέσμευση CO₂. Παράλληλα, ανέφερε ότι η Επιτροπή εργάζεται για ενίσχυση της χρηματοδότησης και απλοποίηση των διαδικασιών, ώστε να στηριχθεί η βιομηχανία.
Η φον ντερ Λάιεν τόνισε επίσης ότι το υφιστάμενο σύστημα εμπορίας εκπομπών της Ε.Ε. (ΣΕΔΕ) — το οποίο επιβάλλει κόστος εκπομπών σε βιομηχανίες, αεροπορικές εταιρείες και ναυτιλία — θα τροποποιηθεί μετά το 2030, επιτρέποντας τη χρήση τεχνολογιών βιομηχανικής δέσμευσης άνθρακα. Παραδέχτηκε ότι τα φυσικά «καταβόθρες» άνθρακα της Ευρώπης (όπως τα δάση) απορροφούν λιγότερο CO₂ απ’ ό,τι αναμενόταν, τονίζοντας πως αυτό δεν πρέπει να οδηγήσει σε αυστηρότερες περικοπές εκπομπών για τη βιομηχανία.
Παρά τη δέσμευσή της να συνεχίσει την πορεία προς την κλιματική ουδετερότητα, η φον ντερ Λάιεν αντιμετωπίζει αυξανόμενο σκεπτικισμό σε σχέση με πέντε χρόνια πριν, όταν η Ευρώπη υποσχέθηκε να γίνει η πρώτη κλιματικά ουδέτερη ήπειρος έως το 2050. Πολλές χώρες ζητούν περισσότερη στήριξη για πολίτες και βιομηχανίες, εξαιτίας των υψηλών τιμών ενέργειας και του εντεινόμενου διεθνούς ανταγωνισμού.
Ποια κράτη ζήτησαν αναβολή εφαρμογής του ΣΕΔΕ2
Ορισμένα κεντροανατολικά κράτη και η Κύπρος ζήτησαν να καθυστερήσει η εφαρμογή του νέου συστήματος ΣΕΔΕ2, ενώ η Γαλλία ζητά πρόσθετα μέτρα προστασίας για τη βιομηχανία της — όπως μέτρα για τον χάλυβα και ενίσχυση του μηχανισμού προσαρμογής άνθρακα στα σύνορα (CBAM).
Η φον ντερ Λάιεν ανέφερε ότι η Επιτροπή θα ενισχύσει τον ρόλο του αποθεματικού μηχανισμού αδειών ΣΕΔΕ2, γνωστού ως Market Stability Reserve, και εξετάζει τη δυνατότητα επιτάχυνσης των δημοπρασιών αδειών εκπομπών, ώστε να περιοριστούν οι αυξήσεις τιμών. Στη διαδικασία αυτή θα έχει ρόλο και η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων.
Σύμφωνα με εκτιμήσεις του BloombergNEF, το κόστος εκπομπής διοξειδίου του άνθρακα στο νέο σύστημα ενδέχεται να φτάσει τα 149 ευρώ ανά τόνο έως το 2029, δηλαδή πάνω από 80% υψηλότερο από το σημερινό κόστος εκπομπών για μονάδες ηλεκτροπαραγωγής και βιομηχανίες στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
Διαβάστε ακόμη
