Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή (Κομισιόν) έκανε ένα ακόμη βήμα προς τη βιομηχανία μηδενικών εκπομπών, δημοσιεύοντας στις 10 Οκτωβρίου 2025 τους τελικούς όρους και προϋποθέσεις (Terms & Conditions) για την πρώτη πανευρωπαϊκή δημοπρασία απανθρακοποίησης της βιομηχανικής θερμότητας (IF25 Heat Auction). Όπως αναφέρεται σε σχετική ανακοίνωση, πρόκειται για μια πρωτοβουλία-ορόσημο στο πλαίσιο του Innovation Fund, που ανακοινώθηκε μέσω του Clean Industrial Deal, με στόχο την ενίσχυση της χρήσης εξηλεκτρισμένων και ανανεώσιμων τεχνολογιών θερμότητας στις βιομηχανικές διεργασίες υψηλής θερμοκρασίας.

Η νέα αυτή δημοπρασία, με προϋπολογισμό 1 δισ. ευρώ, χρηματοδοτείται από τα έσοδα του Συστήματος Εμπορίας Δικαιωμάτων Εκπομπών (EU ETS) και στοχεύει στη στήριξη καινοτόμων έργων που αντικαθιστούν τα ορυκτά καύσιμα με ηλεκτρική ή άμεσα ανανεώσιμη θερμότητα. Οι τεχνολογίες που μπορούν να χρηματοδοτηθούν περιλαμβάνουν αντλίες θερμότητας, ηλεκτρικούς λέβητες, πλάσμα, επαγωγική θέρμανση, καθώς και έργα ηλιακής θερμικής ή γεωθερμικής ενέργειας. Παράλληλα, θα ενισχυθούν και υβριδικά συστήματα που συνδυάζουν διάφορες μορφές καθαρής θερμότητας.

Η Κομισιόν στηρίχθηκε στην εμπειρία των προηγούμενων δημοπρασιών του Innovation Fund για την παραγωγή ανανεώσιμου υδρογόνου, στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Υδρογόνου, προκειμένου να διαμορφώσει τους τελικούς όρους της νέας δράσης. Οι όροι αυτοί προέκυψαν ύστερα από δημόσιες διαβουλεύσεις με τη βιομηχανία και τους ενδιαφερόμενους φορείς, ενώ υπάρχει η δυνατότητα ενίσχυσης του προϋπολογισμού μέσω εθνικών συνεισφορών, με το επιτυχημένο μοντέλο Auction-as-a-Service. Η δημοπρασία αναμένεται να ανοίξει για υποβολή προσφορών στις αρχές Δεκεμβρίου 2025, δίνοντας χρόνο στους ενδιαφερόμενους να μελετήσουν τις προϋποθέσεις και να προετοιμάσουν τις προτάσεις τους.

Τι προβλέπει η δημοπρασία της Κομισιόν

Σύμφωνα με τα τελικά T&Cs, οι βασικές αρχές της δημοπρασίας περιλαμβάνουν:

  • Σταθερή επιδότηση ανά τόνο CO₂ που αποφεύγεται, για διάστημα έως πέντε ετών, ώστε να παρέχεται οικονομική προβλεψιμότητα στους επενδυτές.
  • Διευρυμένο πεδίο συμμετοχής, που καλύπτει έργα κάθε μεγέθους και κλάδου σε ολόκληρο τον Ευρωπαϊκό Οικονομικό Χώρο.
  • Κίνητρα για ενεργειακή ευελιξία, ώστε να αποφεύγεται η κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας σε ώρες αιχμής.

Τι είναι η βιομηχανική θερμότητα

Η βιομηχανική θερμότητα (industrial heat) είναι η θερμότητα που χρησιμοποιείται στις βιομηχανικές διεργασίες για την παραγωγή ή μεταποίηση προϊόντων, όπως η τήξη μετάλλων, η κατεργασία πρώτων υλών, η ξήρανση, η παστερίωση ή οι χημικές αντιδράσεις. Αποτελεί αναπόσπαστο στοιχείο της βιομηχανικής παραγωγής, καθώς παρέχει την ενέργεια που απαιτείται για να επιτευχθούν υψηλές θερμοκρασίες και να μετατραπούν οι πρώτες ύλες σε τελικά προϊόντα. Η βιομηχανική θερμότητα διεργασιών αποτελεί σήμερα έναν από τους μεγαλύτερους τομείς εκπομπών CO₂ στην Ευρώπη, αφού προέρχεται από την καύση ορυκτών καυσίμων. Μέσω της IF25 Heat Auction, η Κομισιόν στοχεύει να γεφυρώσει το κόστος μεταξύ καθαρών και ρυπογόνων τεχνολογιών, μειώνοντας τα ρίσκα για τις επιχειρήσεις που επενδύουν στην απανθρακοποίηση.

Όπως δήλωσε ο Kurt Vandenberghe, Γενικός Διευθυντής της Γενικής Διεύθυνσης Δράσης για το Κλίμα (DG CLIMA) της Κομισιόν: «Η δημοπρασία αυτή αποτελεί ένα καθοριστικό βήμα προς τη δημιουργία της Τράπεζας Απανθρακοποίησης της Βιομηχανίας. Ανοίγει τον δρόμο για την ανάπτυξη τεχνολογιών εξηλεκτρισμού στη βιομηχανία και για ουσιαστικές, αποδοτικές μειώσεις εκπομπών».

Σημειώνεται πως το Innovation Fund, ένα από τα μεγαλύτερα χρηματοδοτικά εργαλεία παγκοσμίως για καθαρές τεχνολογίες, έχει ήδη διαθέσει περισσότερα από 12 δισ. ευρώ σε περίπου 200 έργα σε όλη την Ευρώπη. Η νέα αυτή δημοπρασία εντάσσεται στην ευρύτερη στρατηγική της Επιτροπής για την προώθηση καινοτόμων λύσεων χαμηλών εκπομπών, ενίσχυση της ενεργειακής ασφάλειας και προώθηση της κλιματικής ουδετερότητας έως το 2050.

ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΕΣ ΔΙΕΡΓΑΣΙΕΣ

Βιομηχανικές διεργασίες © Freepik

Διαβάστε ακόμη