Η Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, ανακοίνωσε σήμερα ένα πακέτο ύψους 618 εκατομμυρίων ευρώ από την πρωτοβουλία Team Europe, με στόχο την επιτάχυνση της πράσινης ενεργειακής μετάβασης στην Αφρική. Η ανακοίνωση έγινε στις εργασίες του Φόρουμ Global Gateway στις Βρυξέλλες και αποτελεί σημαντικό ορόσημο της εκστρατείας «Scaling Up Renewables in Africa», η οποία συνδιοργανώνεται με τον Πρόεδρο της Νότιας Αφρικής, Σίριλ Ραμαφόσα, και συντονίζεται με την παγκόσμια οργάνωση Global Citizen.

Η εκστρατεία αυτή στοχεύει στην ευαισθητοποίηση της διεθνούς κοινότητας και στην κινητοποίηση δημόσιων και ιδιωτικών επενδύσεων για την παραγωγή και πρόσβαση σε καθαρή ενέργεια σε ολόκληρη την Αφρική.

Οι δηλώσεις της Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν και οι προοπτικές της Αφρικής στην πράσινη ενέργεια

Η Πρόεδρος φον ντερ Λάιεν δήλωσε: «Η Αφρική διαθέτει όλα όσα χρειάζεται για να γίνει παγκόσμιος ηγέτης στην καθαρή ενέργεια — όραμα, ταλέντο και άφθονους φυσικούς πόρους. Με αυτό το πακέτο των 618 εκατομμυρίων ευρώ, συνεργαζόμαστε με τους Αφρικανούς εταίρους μας για να προσφέρουμε στην ήπειρο ένα καθαρό και βιώσιμο ενεργειακό μέλλον.»

Η Αφρική διαθέτει τεράστιο δυναμικό ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, καθώς φιλοξενεί το 60% των παγκόσμιων ηλιακών πόρων υψηλής απόδοσης. Η ενίσχυση των επενδύσεων στις ανανεώσιμες πηγές αποτελεί στρατηγική ευκαιρία για την προώθηση της πράσινης βιομηχανικής ανάπτυξης, τη δημιουργία θέσεων εργασίας και την ενίσχυση της ανθεκτικότητας απέναντι στην κλιματική κρίση.

Μέσω της στρατηγικής Global Gateway, η Ευρωπαϊκή Ένωση συνεργάζεται με τους Αφρικανούς εταίρους της για να αξιοποιήσει αυτές τις δυνατότητες. Η ΕΕ επενδύει σε παραγωγή, μετάδοση και διασυνοριακό εμπόριο ηλεκτρικής ενέργειας, προωθώντας μακροπρόθεσμες, αξιόπιστες συνεργασίες για τη στήριξη της καθαρής ενεργειακής ανάπτυξης της Αφρικής.

Επιτάχυνση καθαρών ενεργειακών έργων σε όλη την Αφρική

Το πακέτο των 618 εκατομμυρίων ευρώ θα χρηματοδοτήσει έργα ηλεκτροδότησης, εκσυγχρονισμού δικτύων και διεύρυνσης της πρόσβασης σε ανανεώσιμες πηγές ενέργειας.

  • Κένυα (55 εκατ. ευρώ) – Ανάπτυξη πράσινου ηλεκτρικού συστήματος για ενίσχυση της παραγωγής και του δικτύου μεταφοράς ενέργειας.
  • Ουγκάντα (60 εκατ. ευρώ) – Έργο ηλεκτροδότησης αγροτικών περιοχών, με οφέλη για πάνω από 250.000 κατοίκους.
  • Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό (90,14 εκατ. ευρώ) – Ηλεκτροδότηση της Κισανγκάνι και των γύρω περιοχών, ενίσχυση της τοπικής οικονομικής δραστηριότητας.
  • Μαυριτανία (125 εκατ. ευρώ) – Δημιουργία περιφερειακού διαδρόμου μεταφοράς ενέργειας για την κάλυψη των αναγκών ταχέως αναπτυσσόμενων πληθυσμών.
  • Νιγηρία (20 εκατ. ευρώ) – Τεχνική βοήθεια για την ενίσχυση ανανεώσιμων λύσεων προς όφελος αγροτών και μικρών επιχειρήσεων.
  • Πράσινο Ακρωτήριο (39 εκατ. ευρώ) – Έργο αιολικής ενέργειας και αποθήκευσης Cabeolica, με στόχο την αύξηση της παραγωγής και της χωρητικότητας μπαταριών.
  • Ζάμπια–Τανζανία (30 εκατ. ευρώ) – Διασύνδεση δικτύων ηλεκτρισμού μεταξύ Νότιας και Ανατολικής Αφρικής, για μεγαλύτερη ανθεκτικότητα στην ξηρασία.
  • Τόγκο (199 εκατ. ευρώ) – Έργο ανανεώσιμης ενέργειας και αποθήκευσης στην πόλη Kpalimé, για αύξηση της αξιοπιστίας και της ενεργειακής επάρκειας.

Παράλληλα, ανακοινώθηκαν νέες δεσμεύσεις της ΕΕ στο πλαίσιο της Συνεργασίας για Δίκαιη Ενεργειακή Μετάβαση (JETP) με τη Νότια Αφρική, επιβεβαιώνοντας τη στενή συνεργασία των δύο πλευρών. Οι σημερινές ανακοινώσεις βασίζονται στο πακέτο των 545 εκατομμυρίων ευρώ που παρουσιάστηκε πρόσφατα στη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ, αποδεικνύοντας ότι η ΕΕ τηρεί τις δεσμεύσεις της. Όλα αυτά εντάσσονται στην Πρωτοβουλία Πράσινης Ενέργειας Αφρικής–ΕΕ (AEGEI), που εγκαινιάστηκε στη Σύνοδο Κορυφής ΕΕ–Αφρικανικής Ένωσης το 2022, με στόχο να προσφέρει ηλεκτρική πρόσβαση σε τουλάχιστον 100 εκατομμύρια ανθρώπους έως το 2030.

Ιστορικό και προοπτικές

Η εκστρατεία «Scaling Up Renewables in Africa» εγκαινιάστηκε από τη φον ντερ Λάιεν και τον Ραμαφόσα στη Σύνοδο G20 στη Βραζιλία το 2024, σε συνεργασία με το Global Citizen. Στόχος της είναι να κινητοποιήσει διεθνείς δεσμεύσεις από κυβερνήσεις, αναπτυξιακές τράπεζες και τον ιδιωτικό τομέα για την ενίσχυση της πρόσβασης σε καθαρή ενέργεια στην Αφρική. Η δυναμική της πρωτοβουλίας θα συνεχιστεί στη Σύνοδο G20 στο Γιοχάνεσμπουργκ (22–23 Νοεμβρίου 2025), όπου αναμένεται να ανακοινωθούν νέες επενδυτικές δεσμεύσεις.

Το Φόρουμ Global Gateway συγκεντρώνει εκπροσώπους κυβερνήσεων, διεθνών οργανισμών, ιδιωτικού τομέα, κοινωνίας των πολιτών και χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων για την προώθηση παγκόσμιων επενδύσεων σε βιώσιμες υποδομές που συμβάλλουν στους Στόχους Βιώσιμης Ανάπτυξης (SDGs).

Η στρατηγική Global Gateway αποτελεί την θετική απάντηση της ΕΕ στο παγκόσμιο επενδυτικό κενό, προωθώντας έξυπνες, καθαρές και ασφαλείς συνδέσεις στους τομείς της ενέργειας, των μεταφορών και της ψηφιακής τεχνολογίας, καθώς και την ενίσχυση των συστημάτων υγείας, εκπαίδευσης και έρευνας. Μέσω αυτής, η ΕΕ και τα κράτη μέλη της στοχεύουν να κινητοποιήσουν έως 300 δισεκατομμύρια ευρώ σε δημόσιες και ιδιωτικές επενδύσεις την περίοδο 2021–2027, προωθώντας σχέσεις συνεργασίας και όχι εξάρτησης.

Διαβάστε ακόμη