Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή (Κομισιόν) επιθυμεί να διαθέσει μέρος του προτεινόμενου προϋπολογισμού της ΕΕ ύψους 2 τρισεκατομμυρίων ευρώ για την περίοδο 2028-2034 προς όφελος της πυρηνικής ενέργειας — μια κίνηση που αναμένεται να διχάσει τα κράτη-μέλη και την οποία η Γερμανία απέρριψε αμέσως, όπως αναφέρει το Reuters.
Σε παράρτημα της εκτενούς πρότασης προϋπολογισμού που δημοσιεύθηκε την Τετάρτη, η Κομισιόν συμπεριέλαβε την πυρηνική ενέργεια ως δραστηριότητα που μπορούν να χρηματοδοτήσουν τα κράτη μέσω του εθνικού τους μεριδίου στον προϋπολογισμό — συγκεκριμένα, «νέα ή πρόσθετη ισχύς σχάσης εγκατεστημένη σε GW». Περίπου 865 δισεκατομμύρια ευρώ κοινοτικών πόρων θα είναι διαθέσιμα μέσω αυτών των εθνικών σχεδίων δαπανών.
Η κίνηση αυτή συνιστά σημαντική αλλαγή για την ΕΕ, της οποίας ο τρέχων προϋπολογισμός δεν επιτρέπει τη χρηματοδότηση συμβατικών πυρηνικών εργοστασίων — κάτι που αντανακλά τη μακροχρόνια διαμάχη μεταξύ φιλοπυρηνικών κρατών όπως η Γαλλία και η Σουηδία, και χωρών που παραδοσιακά αντιτίθενται στην πυρηνική ενέργεια, όπως η Γερμανία και η Αυστρία. «Η Γερμανία απορρίπτει κάθε είδους επιδότηση της πυρηνικής ενέργειας από τον προϋπολογισμό της ΕΕ», δήλωσε την Πέμπτη ο υπουργός Περιβάλλοντος της χώρας, Κάρστεν Σνάιντερ, προσθέτοντας ότι το Βερολίνο σέβεται την επιλογή άλλων χωρών να κατασκευάζουν πυρηνικούς αντιδραστήρες.
«Ωστόσο, ο σεβασμός στην εθνική κυριαρχία στον τομέα της ενέργειας σημαίνει επίσης ότι δεν μπορεί να διεκδικείται κοινοτική χρηματοδότηση για αυτή την ακριβή επιλογή, το ένα τέταρτο της οποίας προέρχεται από τους Γερμανούς φορολογούμενους», πρόσθεσε ο Σνάιντερ.Το υπουργείο Ενέργειας της Γαλλίας δεν απάντησε άμεσα σε αίτημα για σχόλιο, ενώ η Σουηδή υπουργός Ενέργειας Έμπα Μπους αρνήθηκε να σχολιάσει. Η πρόταση της Κομισιόν αποτελεί την απαρχή πολυετών εντατικών διαπραγματεύσεων μεταξύ των κρατών-μελών, τα οποία πρέπει να εγκρίνουν ομόφωνα τον τελικό προϋπολογισμό.
Τα κράτη της ΕΕ διαφωνούν εδώ και καιρό για το αν θα πρέπει να προωθηθεί η πυρηνική ενέργεια ως μέσο μείωσης των εκπομπών CO₂ — μια διαμάχη που έχει καθυστερήσει τη λήψη αποφάσεων σε θέματα κλιματικής αλλαγής και ενέργειας. Φέτος, φάνηκε να διαφαίνεται μια αλλαγή, όταν ο καγκελάριος της Γερμανίας Φρίντριχ Μερτς άφησε να εννοηθεί ότι το Βερολίνο δεν θα αντιταχθεί πλέον στην εξίσωση της πυρηνικής ενέργειας με τις ανανεώσιμες πηγές στις πολιτικές της ΕΕ.
Και χώρες όπως η Δανία και η Ιταλία έδειξαν σημάδια αλλαγής στάσης, απομακρυνόμενες από την προηγούμενη αντίθεσή τους στην πυρηνική ενέργεια. Ωστόσο, σύμφωνα με διπλωμάτες της ΕΕ, αυτή η ήπια στροφή δεν έχει φτάσει στο σημείο της στήριξης χρηματοδότησης από τον προϋπολογισμό της Ένωσης. «Δεν υπάρχει καμία πιθανότητα να δοθούν κοινοτικά χρήματα για νέα πυρηνικά έργα», δήλωσε χαρακτηριστικά διπλωμάτης κράτους-μέλους της ΕΕ. Ο τρέχων προϋπολογισμός της ΕΕ απαγορεύει ρητά στα κράτη-μέλη να χρησιμοποιούν τα κεφάλαια περιφερειακής ανάπτυξης — ύψους εκατοντάδων δισεκατομμυρίων ευρώ — για την κατασκευή πυρηνικών σταθμών, αν και επιτρέπει περιορισμένη χρηματοδότηση για έρευνα στον τομέα της πυρηνικής ενέργειας και για την παύση λειτουργίας παλαιών αντιδραστήρων.
Διαβάστε ακόμη