Σαφές θεσμικό μήνυμα για τα τιμολόγια του νερού εκπέμπει η ΡΑΑΕΥ, αποσαφηνίζοντας ότι ο ρόλος της δεν αφορά την έγκριση των χρεώσεων, αλλά την αξιολόγηση του πλαισίου και των οικονομικών δεδομένων των παρόχων. Όπως αναφέρει ρητά η Αρχή, ο Κλάδος Υδάτων δεν είναι αρμόδιος να προβαίνει στην έγκριση ή μη των τιμολογίων των παρόχων υπηρεσιών ύδατος, με την επιφύλαξη των ειδικών διατάξεων που ισχύουν αποκλειστικά για την ΕΥΔΑΠ Α.Ε. και την ΕΥΑΘ Α.Ε.

Σύμφωνα με τη ΡΑΑΕΥ, η αρμοδιότητά της περιορίζεται στην αξιολόγηση των Γενικών Σχεδίων Υπηρεσιών Ύδατος (ΓΣΥΥ) που υποβάλλουν οι πάροχοι, τα οποία αποτελούν το βασικό εργαλείο ελέγχου της οικονομικής και λειτουργικής τους επάρκειας. Στα ΓΣΥΥ εντάσσεται και η προτεινόμενη τιμολογιακή πολιτική κάθε παρόχου, η οποία εξετάζεται στο πλαίσιο του συνολικού σχεδιασμού και όχι αυτοτελώς.

Η Αρχή διευκρινίζει ότι τα ΓΣΥΥ υποβάλλονται με συγκεκριμένο τρόπο και βάσει προκαθορισμένων προδιαγραφών, όπως αυτές προβλέπονται στην Κοινή Υπουργική Απόφαση του Σεπτεμβρίου 2024 και στον Οδηγό Εκπόνησης ΓΣΥΥ και Επιχειρησιακών Εκθέσεων της ΡΑΑΕΥ.  Η αξιολόγηση επικεντρώνεται στη συμβατότητα του προτεινόμενου σχεδιασμού με το ισχύον θεσμικό πλαίσιο, στη διαφάνεια των κοστολογικών στοιχείων και στη βιωσιμότητα των υπηρεσιών ύδατος.

Με τη συγκεκριμένη τοποθέτηση, η ΡΑΑΕΥ επιχειρεί να ξεκαθαρίσει το ρυθμιστικό τοπίο σε μια περίοδο όπου η συζήτηση για τα τιμολόγια του νερού εντείνεται, υπογραμμίζοντας ότι η ευθύνη για τη διαμόρφωση των χρεώσεων παραμένει στους παρόχους, ενώ ο ρόλος της Αρχής εξαντλείται στον έλεγχο και την αξιολόγηση των στοιχείων που αυτοί υποβάλλουν.

Στο πλαίσιο αυτό, το ενδιαφέρον στρέφεται πλέον στην ΕΥΔΑΠ, η οποία βρίσκεται εν αναμονή των ρυθμιστικών αποφάσεων που θα καθορίσουν το «επιτρεπόμενο έσοδο» της εταιρείας και θα οριοθετήσουν το πεδίο μέσα στο οποίο μπορεί να κινηθεί η νέα τιμολογιακή πολιτική της. Σύμφωνα με πληροφορίες, η διοίκηση της ΕΥΔΑΠ έχει καταθέσει στη ΡΑΑΕΥ πλήρη οικονομικά και τεχνικά στοιχεία, στο πλαίσιο των Γενικών Σχεδίων Υπηρεσιών Ύδατος, και αναμένει την ολοκλήρωση της αξιολόγησης από την Αρχή.

Η πρόταση της εταιρείας βασίζεται σε αναλυτική αποτύπωση του κόστους λειτουργίας και των επενδυτικών αναγκών του δικτύου, με τη διοίκηση να επισημαίνει ότι τα τιμολόγια του νερού παραμένουν αμετάβλητα εδώ και περίπου 15 χρόνια, παρά τη σταθερή αύξηση των εξόδων, με κυριότερο το ενεργειακό κόστος. Στόχος της ΕΥΔΑΠ, όπως μεταφέρεται, είναι είτε να προχωρήσει σε λελογισμένες αναπροσαρμογές είτε, εφόσον το επιτρέψουν τα οικονομικά δεδομένα και οι ρυθμιστικές αποφάσεις, να περιορίσει ή να μεταθέσει χρονικά τις αυξήσεις.

Κυβερνητικά στελέχη επιμένουν ότι ακόμη και σε περίπτωση αναπροσαρμογής των τιμολογίων, το νερό της Αθήνας θα παραμείνει από τα φθηνότερα στην Ευρώπη, επισημαίνοντας ότι το σημερινό τιμολόγιο της ΕΥΔΑΠ κατατάσσεται στα χαμηλότερα διεθνώς, ενώ η ποιότητα του παρεχόμενου νερού συγκαταλέγεται στις υψηλότερες στην Ευρώπη. Στο ίδιο πλαίσιο, ο διευθύνων σύμβουλος της εταιρείας, Χάρης Σαχίνης, έχει επανειλημμένως τονίσει ότι η τελευταία αύξηση στην τιμή του νερού έχει πραγματοποιηθεί πριν από σχεδόν δύο δεκαετίες.

Η ανάγκη αναπροσαρμογής των τιμολογίων συνδέεται άμεσα με το επενδυτικό πρόγραμμα της ΕΥΔΑΠ, το οποίο περιλαμβάνει εκτεταμένες παρεμβάσεις στο δίκτυο ύδρευσης και αποχέτευσης, καθώς και έργα που αφορούν την ανθεκτικότητα του συστήματος απέναντι στη λειψυδρία. Παράγοντες με γνώση του φακέλου επισημαίνουν ότι η διατήρηση των τιμολογίων σε χαμηλά επίπεδα για τόσο μεγάλο χρονικό διάστημα έχει οδηγήσει σε οριακά οικονομικά αποτελέσματα, γεγονός που καθιστά κρίσιμη τη διασφάλιση σταθερών εσόδων για τη χρηματοδότηση των αναγκαίων επενδύσεων.

Παράλληλα, το τιμολογιακό ζήτημα εξελίσσεται ταυτόχρονα με μια ευρύτερη θεσμική αναδιάρθρωση στον τομέα των υδάτων. Πριν από την οριστικοποίηση των νέων τιμολογίων αναμένεται να έχει ψηφιστεί ο νόμος που προβλέπει την επέκταση της ΕΥΔΑΠ εκτός Αττικής, στους νομούς Κορινθίας και Φωκίδας, μέσω της απορρόφησης των τοπικών ΔΕΥΑ. Στον ίδιο νόμο εντάσσεται και η επέκταση της ΕΥΑΘ πέραν της Θεσσαλονίκης, στον νομό Χαλκιδικής, στο πλαίσιο του νέου μοντέλου «δύο πυλώνων» με κορμό τους δύο μεγάλους παρόχους.

Το νέο σχήμα, που τίθεται σταδιακά σε εφαρμογή, μετατρέπει την ΕΥΔΑΠ και την ΕΥΑΘ σε κεντρικούς διαχειριστές του υδροδοτικού και αρδευτικού συστήματος της ηπειρωτικής Ελλάδας, σηματοδοτώντας τη μετάβαση σε ένα μοντέλο ενιαίας διαχείρισης ύδρευσης και άρδευσης. «Προχωρούμε σε μία σημαντική μεταρρύθμιση: την επέκταση της αρμοδιότητας ΕΥΔΑΠ και ΕΥΑΘ στην άρδευση στη γεωγραφική περιοχή της αρμοδιότητάς τους», έχει δηλώσει ο υπουργός Σταύρος Παπασταύρου, επισημαίνοντας ότι για πρώτη φορά οι δύο λειτουργίες περνούν κάτω από κοινό οργανισμό διαχείρισης.

Στο πλαίσιο της ίδιας μεταρρύθμισης, το Υπουργείο Εσωτερικών προχωρά στην εξυγίανση και αναδιοργάνωση 110 Δημοτικών Επιχειρήσεων Ύδρευσης και Αποχέτευσης της χώρας. Η διαδικασία περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων, την κωδικοποίηση και απλούστευση του θεσμικού πλαισίου, την υπαγωγή των ΔΕΥΑ στον έλεγχο του Παρατηρητηρίου Οικονομικής Αυτοτέλειας των ΟΤΑ και την απλοποίηση των διαδικασιών για τη δημιουργία διαδημοτικών σχημάτων.

Το βάρος της εφαρμογής περνά πλέον στο Υπουργείο Εσωτερικών. Σε κάθε περίπτωση, το τοπίο για τα τιμολόγια του νερού εισέρχεται σε φάση τελικών αποφάσεων, με τις αυξήσεις να θεωρούνται πλέον δεδομένες, αλλά τον ακριβή χρόνο και τον τρόπο εφαρμογής τους να απομένει να «κλειδώσουν» μέσα από τις επικείμενες ρυθμιστικές αποφάσεις.

Διαβάστε ακόμη