Τα τελευταία χρόνια, όλο και περισσότεροι σπεύδουν να στολίσουν το Χριστουγεννιάτικο δέντρο ήδη από τον Νοέμβριο. Ίσως γιατί θέλουν λίγη περισσότερη λάμψη μέσα στη ρουτίνα, ίσως γιατί οι μέρες μικραίνουν και χρειάζονται αυτή τη γιορτινή ζεστασιά νωρίτερα. Κάποιους τους δελεάζουν και οι προσφορές της Black Friday -ποιος δεν έχει μπει στον πειρασμό να αγοράσει «ένα ακόμη σετάκι φωτάκια» όταν τα βλέπει σε έκπτωση; Παρ’ όλα αυτά, όσο όμορφο κι αν είναι το πρόωρο στόλισμα, κρύβει κι ένα μικρό κόστος που συνήθως δεν υπολογίζουμε. Από τα νέα στολίδια μέχρι την κατανάλωση ρεύματος, η χαρά των Χριστουγέννων μπορεί εύκολα να γίνει πιο ακριβή απ’ όσο φανταζόμαστε.
Χριστουγεννιάτικο δέντρο: φυσικό ή τεχνητό;
Η πρώτη και μεγαλύτερη δαπάνη αφορά το ίδιο το δέντρο. Τα φυσικά δέντρα, που θεωρούνται πιο παραδοσιακά και επιβλητικά, κυμαίνονται συνήθως από 30 έως 100 ευρώ, ανάλογα με το μέγεθος και την ποιότητα. Επειδή όμως είναι ευπαθή, αν στολιστούν από νωρίς μπορεί να ξεραθούν πριν τις γιορτές, οδηγώντας σε επαναγορά. Αυτό σημαίνει ότι όσοι θέλουν στολισμένο σπίτι από τα μέσα Νοεμβρίου καταλήγουν συχνά σε τεχνητό δέντρο, το οποίο έχει μεγαλύτερη διάρκεια ζωής αλλά και υψηλότερη τιμή εκκίνησης – από 50 έως 250 ευρώ για πιο ποιοτικές επιλογές.
Η επένδυση σε ένα τεχνητό δέντρο υψηλής αντοχής μπορεί να αποσβεστεί σε λίγα χρόνια, όμως η άμεση δαπάνη δεν είναι αμελητέα. Παράλληλα, η μόδα των premium δέντρων, με lifelike εμφάνιση και προεγκατεστημένα λαμπάκια LED, ανεβάζει το κόστος ακόμη περισσότερο.
Στολίδια, φωτάκια και διακόσμηση: μια «ήσυχη» αλλά σημαντική σπατάλη
Ένα μέσο νοικοκυριό δαπανά από 30 έως 80 ευρώ για στολίδια, κορυφές και γιρλάντες. Όσοι όμως στολίζουν από νωρίς, συχνά νιώθουν μεγαλύτερη ανάγκη για ανανέωση και προσθήκες, ειδικά αν ακολουθούν τις τάσεις της κάθε σεζόν. Αυτό μπορεί εύκολα να διπλασιάσει το κόστος, ιδιαίτερα σε περιόδους προσφορών όπου ο καταναλωτής παρασύρεται από «ευκαιρίες» της Black Friday ή των εορταστικών bazaar.
Τα φωτάκια αποτελούν μια επιπλέον δαπάνη. Η επιλογή LED έχει χαμηλή κατανάλωση και μεγάλη διάρκεια ζωής, αλλά δεν παύει να αποτελεί επενδυτικό έξοδο, από 10 έως 40 ευρώ ανά σετ.
Το πραγματικό κόστος: η κατανάλωση ρεύματος
Το πιο «αόρατο» αλλά συνεχώς αυξανόμενο κόστος αφορά την ενέργεια. Ένα σετ LED φωτισμού καταναλώνει περίπου 5–10 Watt την ώρα. Αν υπολογίσουμε ότι λειτουργεί 6 ώρες την ημέρα, επί 45 ημέρες (από τα μέσα Νοεμβρίου έως τα Φώτα), το κόστος παραμένει σχετικά χαμηλό, συνήθως κάτω από 5 ευρώ.
Ωστόσο, τα παλαιότερα φωτάκια πυρακτώσεως μπορούν να καταναλώσουν έως και 10 φορές περισσότερη ενέργεια. Έτσι, η πρόωρη χρήση τους μπορεί να αυξήσει τον λογαριασμό ρεύματος κατά 15–20 ευρώ. Για σπίτια που βάζουν πολλαπλές γιρλάντες, εξωτερικό φωτισμό ή μεγάλα δέντρα με εκατοντάδες λαμπάκια, η επιβάρυνση γίνεται ακόμη μεγαλύτερη.
Ψυχολογία και κατανάλωση: ο Νοέμβριος ως παγίδα
Πέρα από τα πρακτικά κόστη, υπάρχει και το ψυχολογικό βάρος της «εορταστικής κατανάλωσης». Σύμφωνα με έρευνες της συμπεριφορικής οικονομίας, τα φωτάκια και η γιορτινή διακόσμηση μας κάνουν πιο πρόθυμους να ξοδέψουμε, καθώς ενισχύουν τη διάθεση, την αίσθηση άνεσης και την ανάγκη για δώρα, πολλές φορές περισσότερο από όσο θα ξοδεύαμε τον Δεκέμβριο.
Έτσι, ο μήνας της προσμονής μετατρέπεται σε μήνα αυξημένων αγορών: από κεριά μέχρι ριχτάρια, και από έξτρα διακοσμητικά μέχρι ηλεκτρικά gadget. Το τελικό ποσό μπορεί να ξεπεράσει τα 200 ευρώ σε ένα τυπικό νοικοκυριό.
Τελικά, αξίζει;
Το να στολίσει κανείς από νωρίς δεν είναι κατ’ ανάγκη οικονομική παγίδα, αρκεί να υπάρχει μέτρο. Η χρήση LED μειώνει την ενεργειακή κατανάλωση, ενώ η επένδυση σε ένα καλό τεχνητό δέντρο γλιτώνει επαναλαμβανόμενα έξοδα. Ωστόσο, ο πρόωρος στολισμός αυξάνει την πιθανότητα παρορμητικών αγορών, ειδικά μέσα σε μια περίοδο έντονων προωθήσεων.
Το κόστος, με λίγα λόγια, δεν είναι μόνο οικονομικό αλλά και ψυχολογικό. Για όσους όμως θεωρούν ότι ο μήνας παραπάνω γιορτινής διάθεσης “αξίζει κάθε ευρώ”, το στόλισμα τον Νοέμβριο παραμένει μια συνειδητή πολυτέλεια.
Διαβάστε ακόμη
