Έντονο σχολιασμό έχουν προκαλέσει οι ρυθμίσεις για τα αγρο-φωτοβολταϊκά που περιλαμβάνονται στο νομοσχέδιο του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας για τη δέσμευση και αποθήκευση άνθρακα. Αξίζει να σημειωθεί ότι τα σχετικά άρθρα δεν υπήρχαν στο κείμενο που τέθηκε αρχικά σε δημόσια διαβούλευση.

Το ΥΠΕΝ, πάντως, ήδη από πέρυσι βρίσκεται σε συζητήσεις με τους φορείς, εξετάζοντας τρόπους προώθησης των αγρο-φωτοβολταϊκών. Τα συγκεκριμένα συστήματα μπορούν να προσφέρουν σκίαση στις καλλιέργειες, προστατεύοντάς τες από τη θερμική καταπόνηση και συμβάλλοντας στη βελτίωση των αποδόσεων. Παράλληλα, βοηθούν στη ρύθμιση της θερμοκρασίας και της υγρασίας, δημιουργώντας ευνοϊκότερα μικροκλίματα. Η σκίαση συμβάλλει, επίσης, και στη μείωση της κατανάλωσης νερού, στοιχείο ιδιαίτερα κρίσιμο για περιοχές που αντιμετωπίζουν λειψυδρία ή ξηρασία.

Το πεδίο εφαρμογής των αγρο-φωτοβολταϊκών

Σύμφωνα με το νομοσχέδιο που κατατέθηκε στη Βουλή, «οι αγρο-φωτοβολταϊκοί σταθμοί εξαιρούνται των ανταγωνιστικών διαδικασιών υποβολής προσφορών του άρθρου 7 του ν. 4414/2016 και μπορούν να συνάπτουν Σύμβαση Λειτουργικής Ενίσχυσης Σταθερής Τιμής, κατόπιν έγκρισης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, ή να λαμβάνουν επενδυτική ενίσχυση από το Εθνικό Πρόγραμμα Ανάπτυξης ή άλλες πηγές χρηματοδότησης».

Επιπλέον, ορίζεται ότι οι σταθμοί δεν θα πρέπει να υπερβαίνουν σε συνολική ισχύ τα 130 MW, ενώ σε κάθε περιφέρεια δεν επιτρέπεται η εγκατάσταση αγρο-φωτοβολταϊκών ισχύος άνω των 10 MW.

Ως αγρο-φωτοβολταϊκοί σταθμοί θεωρούνται τα συστήματα ισχύος έως 200 kW έκαστο, με την εγκατάσταση των πάνελ να γίνεται σε βάσεις με ελάχιστη απόσταση 2,10 μέτρα. Η υποβολή αιτήσεων στον αρμόδιο Διαχειριστή ξεκινά την 1η Φεβρουαρίου 2026.

Οι ενστάσεις της αγοράς

Εκπρόσωποι του Πανελλήνιου Συνδέσμου Αγροτικών Φωτοβολταϊκών έχουν θέσει επανειλημμένα στο ΥΠΕΝ τα βασικά αιτήματα του κλάδου: άμεση χορήγηση όρων σύνδεσης, επιδότηση των έργων και αύξηση της υφιστάμενης «ταρίφας».

Πηγές της αγοράς επισημαίνουν στο Energygame ότι ένα από τα προβληματικά σημεία της ρύθμισης είναι η οριζόντια κατανομή του πλαφόν των 10 MW ανά περιφέρεια.

Την ίδια στιγμή, σημειώνουν πως ο ορισμός των αγρο-φωτοβολταϊκών παραμένει ελλιπής, ενώ το υψηλό κόστος κατασκευής καθιστά μη βιώσιμη την επένδυση με την υφιστάμενη ταρίφα των 6,5 λεπτών/kWh καθώς εκτιμούν ότι απαιτείται τιμή άνω των 10 λεπτών.

Επιπλέον, χαρακτηρίζεται αυστηρή η πρόβλεψη ότι η εγκατάσταση του φωτοβολταϊκού εξοπλισμού μπορεί να καλύπτει έως το 10% της αρχικά καλλιεργούμενης έκτασης.

Ερωτήματα δημιουργεί, επίσης, η διάταξη που απαγορεύει την εγκατάσταση αγρο-φωτοβολταϊκών σε γη υψηλής παραγωγικότητας, εκτός των περιπτώσεων εγκατάστασής τους σε οροφές θερμοκηπίων, ιδίως από τη στιγμή που με τον νόμο 5087/2024 επιτρέπεται η εγκατάσταση φωτοβολταϊκών έως 1 MW σε τέτοια γη.

Το οικονομικό «αγκάθι»

Το οικονομικό σκέλος θεωρείται καθοριστικό. Σύμφωνα με παράγοντες της αγοράς, τα έργα αυτά δεν μπορούν να καλύψουν το επενδυτικό τους κόστος χωρίς επιδότηση, ενώ η απόσβεση υπολογίζεται μετά από περίπου δέκα χρόνια.

Η συζήτηση αυτή εξελίσσεται σε μια περίοδο αγροτικών κινητοποιήσεων, ενώ φορείς των μικρομεσαίων φωτοβολταϊκών εκφράζουν έντονο προβληματισμό για την κατάσταση της αγοράς — προβληματισμός που, σύμφωνα με πληροφορίες, αναμένεται να μεταφερθεί και στην Κομισιόν με μορφή επίσημης διαμαρτυρίας.

Η εισαγωγή των αγρο-φωτοβολταϊκών στη νομοθεσία αποτελεί ένα σημαντικό βήμα για τον εκσυγχρονισμό της αγροτικής παραγωγής και την ενίσχυση της πράσινης ενέργειας. Ωστόσο, η αγορά εμφανίζει σοβαρές επιφυλάξεις, ιδίως σε σχέση με τη βιωσιμότητα των επενδύσεων. Η χαμηλή ταρίφα, το υψηλό κόστος εγκατάστασης, οι αυστηροί περιορισμοί χωροθέτησης και η καθυστέρηση στην ενεργοποίηση του πλαισίου δημιουργούν ένα περιβάλλον που δύσκολα θα προσελκύσει επενδύσεις χωρίς πρόσθετη στήριξη.

Διαβάστε ακόμη