Η εγκατεστημένη ισχύς από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας (ΑΠΕ) αναμένεται να υπερδιπλασιαστεί έως το 2030, παρά τις προκλήσεις στις αλυσίδες εφοδιασμού, την ενσωμάτωση στο δίκτυο και τη χρηματοδότηση, σύμφωνα με την τελευταία πρόβλεψη του Διεθνούς Οργανισμού Ενέργειας (IEA). Η ανάπτυξη αυτή καθοδηγείται κυρίως από την ταχεία εξάπλωση των φωτοβολταϊκών (PV), ενώ λαμβάνει χώρα σε ένα πλαίσιο πιέσεων στις αλυσίδες εφοδιασμού, προβλημάτων ενσωμάτωσης στο δίκτυο, οικονομικών περιορισμών και αλλαγών στις πολιτικές.
Η ετήσια έκθεση του IEA, Renewables 2025, προβλέπει ότι η παγκόσμια εγκατεστημένη ισχύς από ανανεώσιμες πηγές θα αυξηθεί κατά 4.600 γιγαβάτ έως το 2030 – περίπου ισοδύναμη με την συνολική παραγωγική ισχύ της Κίνας, της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της Ιαπωνίας μαζί.
IEA: Τα φωτοβολταϊκά οδηγούν την πράσινη ανάπτυξη
Τα φωτοβολταϊκά θα αντιπροσωπεύουν περίπου το 80% της παγκόσμιας αύξησης στην ισχύ ανανεώσιμης ενέργειας την επόμενη πενταετία, λόγω χαμηλού κόστους και ταχύτερων διαδικασιών αδειοδότησης, ακολουθούμενα από την αιολική ενέργεια (χερσαία και υπεράκτια), την υδροηλεκτρική ενέργεια, τη βιοενέργεια και τη γεωθερμία. Οι εγκαταστάσεις γεωθερμικής ενέργειας αναμένεται να φτάσουν σε ιστορικά υψηλά σε βασικές αγορές, όπως οι ΗΠΑ, η Ιαπωνία, η Ινδονησία και πολλές αναδυόμενες χώρες. Οι αυξανόμενες προκλήσεις ενσωμάτωσης στο δίκτυο αναζωπυρώνουν το ενδιαφέρον για την υδροηλεκτρική ενέργεια, της οποίας η ανάπτυξη αναμένεται να είναι σχεδόν 80% ταχύτερη την επόμενη πενταετία σε σύγκριση με την προηγούμενη.
Στις αναδυόμενες οικονομίες της Ασίας, της Μέσης Ανατολής και της Αφρικής, η ανταγωνιστικότητα κόστους και η ενίσχυση των πολιτικών προωθούν ταχύτερη ανάπτυξη των ΑΠΕ, με πολλές κυβερνήσεις να εισάγουν νέα προγράμματα δημοπρασιών και να αυξάνουν τους στόχους τους. Η Ινδία προβλέπεται να γίνει η δεύτερη μεγαλύτερη αγορά ανάπτυξης ΑΠΕ παγκοσμίως, μετά την Κίνα, και αναμένεται να πετύχει άνετα τους φιλόδοξους στόχους της έως το 2030.
Σε επίπεδο εταιρειών, η εμπιστοσύνη στις ΑΠΕ παραμένει ισχυρή. Οι περισσότερες μεγάλες εταιρείες ανάπτυξης είτε διατήρησαν είτε αύξησαν τους στόχους εγκατάστασης έως το 2030 σε σύγκριση με πέρυσι, αντανακλώντας την ανθεκτικότητα και την αισιοδοξία που διέπει τον τομέα. Η υπεράκτια αιολική ενέργεια παρουσιάζει ωστόσο πιο αδύναμη προοπτική ανάπτυξης – περίπου 25% χαμηλότερη σε σχέση με την περσινή έκθεση – λόγω αλλαγών πολιτικής, προβλημάτων στην εφοδιαστική αλυσίδα και αυξημένων κόστους.
Ο Διευθύνων Σύμβουλος του IEA, Φατίχ Μπιρόλ σημειώνει: «Η ανάπτυξη της παγκόσμιας ανανεώσιμης ισχύος τα επόμενα χρόνια θα κυριαρχηθεί από τα φωτοβολταϊκά, αλλά η αιολική, η υδροηλεκτρική, η βιοενέργεια και η γεωθερμία θα συμβάλλουν επίσης. Η προσοχή των πολιτικών πρέπει να επικεντρωθεί στην ασφάλεια των αλυσίδων εφοδιασμού και στην ενσωμάτωση στο δίκτυο».
Η παγκόσμια πρόβλεψη ανάπτυξης των ΑΠΕ έχει αναθεωρηθεί ελαφρώς προς τα κάτω σε σχέση με πέρυσι, κυρίως λόγω αλλαγών πολιτικής στις ΗΠΑ και στην Κίνα. Η πρόωρη κατάργηση ομοσπονδιακών φορολογικών κινήτρων στις ΗΠΑ μείωσε τις προσδοκίες ανάπτυξης σχεδόν κατά 50%. Στην Κίνα, η μετάβαση από σταθερές τιμές σε δημοπρασίες επηρεάζει την οικονομία των έργων, περιορίζοντας την ανάπτυξη των ΑΠΕ.
Παραμένει αυξημένο το ενδιαφέρον για ΑΠΕ στην Ευρώπη
Αντίβαρο σε αυτό αποτελούν περιοχές όπως η Ινδία, η Ευρώπη και οι περισσότερες αναδυόμενες οικονομίες, όπου η ανάπτυξη έχει αναθεωρηθεί προς τα πάνω λόγω νέων φιλόδοξων πολιτικών, αυξημένου όγκου δημοπρασιών, ταχύτερης αδειοδότησης και διάδοσης φωτοβολταϊκών σε στέγες. Οι εταιρικές συμφωνίες αγοράς ενέργειας, τα συμβόλαια επιχειρήσεων κοινής ωφέλειας και οι εμπορικές μονάδες συμβάλλουν επίσης σημαντικά, καλύπτοντας το 30% της παγκόσμιας επέκτασης έως το 2030 – διπλασιάζοντας το μερίδιό τους σε σύγκριση με πέρυσι.
Τα φωτοβολταϊκά αναμένεται να παραμείνουν η πιο φθηνή επιλογή για νέα παραγωγή στην πλειονότητα των χωρών, ενώ η αιολική ενέργεια, παρά τις βραχυπρόθεσμες προκλήσεις, αναμένεται να επεκταθεί σημαντικά, κυρίως σε Κίνα, Ευρώπη και Ινδία. Η υδροηλεκτρική και άλλες τεχνολογίες ΑΠΕ θα συνεχίσουν να παίζουν σημαντικό ρόλο στην υποστήριξη των συστημάτων ηλεκτρικής ενέργειας και στην ενίσχυση της ευελιξίας τους.
Οι παγκόσμιες αλυσίδες εφοδιασμού για φωτοβολταϊκά και σπάνιες γαίες για ανεμογεννήτριες παραμένουν συγκεντρωμένες στην Κίνα, υπογραμμίζοντας τους κινδύνους για την ασφάλεια της εφοδιαστικής αλυσίδας. Παρά τις επενδύσεις σε διαφοροποίηση, η συγκέντρωση παραγωγής σε βασικά τμήματα αναμένεται να παραμείνει πάνω από 90% έως το 2030.
Ταυτόχρονα, η ταχεία αύξηση των μεταβλητών ΑΠΕ ασκεί αυξανόμενη πίεση στα συστήματα ηλεκτρικής ενέργειας, με φαινόμενα περιορισμού και αρνητικών τιμών ήδη να εμφανίζονται, υπογραμμίζοντας την ανάγκη επενδύσεων σε δίκτυα, αποθήκευση και ευέλικτη παραγωγή.
Η χρήση ανανεώσιμων πηγών στον τομέα των μεταφορών και της θέρμανσης προβλέπεται να αυξηθεί ελαφρώς: από 4% σήμερα σε 6% στις μεταφορές έως το 2030, κυρίως μέσω ηλεκτρικών οχημάτων στην Κίνα και την Ευρώπη, και από 14% σε 18% για θέρμανση κτιρίων και βιομηχανία.
Διαβάστε ακόμη
