Μέχρι το τέλος του 2025 η ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ, όπως αναφέρουν στελέχη που παρακολουθούν τα δημόσια έργα, επιδιώκει να έχει αναλάβει την παραχώρηση του Βόρειου Οδικού Άξονα Κρήτης (ΒΟΑΚ), που αφορά το τμήμα Χανιά – Ηράκλειο, καθώς και την προαίρεση προς Κίσσαμο. Το έργο βρίσκεται υπό ασφυκτική χρονική πίεση λόγω των προθεσμιών του Ταμείου Ανάκαμψης, καθώς έως τα μέσα του 2026 θα πρέπει να έχει διασφαλιστεί η εκταμίευση των 200 εκατ. ευρώ που προορίζονται για το τμήμα Χανιά – Ηράκλειο. Ωστόσο, δεν είναι λίγοι εκείνοι που εκτιμούν ότι το συγκεκριμένο ορόσημο δύσκολα θα επιτευχθεί μέσα στο απαιτούμενο χρονικό περιθώριο. Παράλληλα, οι ίδιες πηγές επιβεβαιώνουν ότι η εταιρεία βρίσκεται σε συζητήσεις για την ένταξη και άλλων μεγάλων κατασκευαστικών ομίλων στο μετοχικό σχήμα της μεγάλης παραχώρησης. Όπως φαίνεται, οι συζητήσεις γίνονται με τους ομίλους AKTOR και Μetlen.
Καθοριστικό εμπόδιο ωστόσο για την εκκίνηση των κατασκευαστικών εργασιών στον Βόρειο Οδικό Άξονα Κρήτης (ΒΟΑΚ) παραμένει ο μεγάλος όγκος των απαλλοτριώσεων και ορισμένες τοπικές αντιδράσεις. Η κατάσταση περιπλέκεται ακόμη περισσότερο λόγω των απαλλοτριώσεων που απαιτεί η προαίρεση των 30,4 χιλιομέτρων από τον Κίσσαμο έως τα Χανιά, η οποία «κουμπώνει» στο βασικό τμήμα του άξονα Χανιά – Ηράκλειο μήκους 157 χλμ.
Υπενθυμίζεται, ότι η σύμβαση παραχώρησης υπεγράφη από τη ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ τον περασμένο Μάιο και είναι διάρκειας 35 ετών, εκ των οποίων τα πέντε πρώτα αφορούν την κατασκευαστική περίοδο. Το έργο, με εκτιμώμενη αξία που υπερβαίνει τα 2 δισ. ευρώ, εντάσσεται σε ένα σύνθετο χρηματοδοτικό σχήμα που περιλαμβάνει πόρους από το ΕΣΠΑ 2021–2027, το Ταμείο Ανάκαμψης, εθνικούς πόρους, καθώς και ιδιωτική χρηματοδότηση από τον ανάδοχο. Ωστόσο, το ασφυκτικό χρονοδιάγραμμα που επιβάλλουν οι προθεσμίες του Ταμείου Ανάκαμψης εξακολουθεί να αποτελεί μια από τις μεγαλύτερες προκλήσεις.
Η επέκταση της Κύμης και η κίνηση στην Αττική Οδό
Στο μέτωπο του κυκλοφοριακού της Αττικής, όπως αναφέρουν καλά ενημερωμένες πηγές, οι μελέτες για τον κόμβο της Μεταμόρφωσης της Αττικής Οδού από τη ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ προχωρούν κατόπιν εντολής του Υπουργείου Υποδομών. Η παρέμβαση προβλέπει την κατασκευή δύο διακριτών εξόδων, σε απόσταση περίπου 150 μέτρων, ώστε να κατανέμεται πιο ομαλά η κυκλοφορία. Συγκεκριμένα, η λύση αφορά την είσοδο στον αυτοκινητόδρομο Αθηνών–Θεσσαλονίκης (ΠΑΘΕ) με κατεύθυνση προς Λαμία και στηρίζεται σε έναν απλό αλλά καθοριστικό διαχωρισμό, καθώς όσοι οδηγοί προέρχονται από την Ελευσίνα θα εισέρχονται νωρίτερα στην ΠΑΘΕ, ενώ όσοι έρχονται από το Αεροδρόμιο θα εισέρχονται λίγο αργότερα.
Ωστόσο, όπως τονίζουν οι ίδιες πηγές, το συγκεκριμένο έργο από μόνο του δεν επαρκεί. Η ουσιαστική αποσυμφόρηση θα προκύψει μόνο εφόσον προχωρήσει και η επέκταση της Λεωφόρου Κύμης μέχρι τον κόμβο Καλυφτάκη της εθνικής οδού Αθηνών – Θεσσαλονίκης, ένα έργο που θεωρείται καθοριστικό για την αποκατάσταση της κυκλοφορίας στην Αττική Οδό. Ωστόσο, η έλλειψη πόρων και η προσφυγή του Δήμου Ηρακλείου στο Συμβούλιο της Επικρατείας (ΣτΕ) έχει «παγώσει» προσωρινά τις διαδικασίες. Αν το ΣτΕ δώσει το «πράσινο φως» στα τέλη του 2025, θα ολοκληρωθεί η διαγωνιστική διαδικασία που είχε ξεκινήσει προ σχεδόν πέντε ετών. Αν όχι, το έργο θα χρειαστεί νέες μελέτες και περιβαλλοντικούς όρους, με σοβαρές καθυστερήσεις και αύξηση κόστους.
Ακόμη και αν ξεπεραστούν τα νομικά εμπόδια, το βασικό ανασταλτικό στοιχείο εξακολουθεί να είναι η έλλειψη διαθέσιμων πόρων. Παρά ταύτα, έχει ήδη αναδειχθεί προσωρινός μειοδότης, η κοινοπραξία ΤΕΡΝΑ – AKTOR (πρώην Intrakat), γεγονός που δείχνει ότι το έργο παραμένει ενεργό στην ατζέντα των μεγάλων παρεμβάσεων υποδομής.
Η τύχη της σήραγγας Ηλιουπόλεως
Στο μέτωπο του Ελληνικού, η υλοποίηση της Σήραγγας Ηλιουπόλεως παραμένει στάσιμη, παρά το γεγονός ότι πρόκειται για έργο που θα έπρεπε να είχε δρομολογηθεί ήδη πριν ξεκινήσει η μεγάλη αστική ανάπλαση – πόσο μάλλον τώρα, που το έργο του Ελληνικού οδεύει σταδιακά προς την ολοκλήρωσή του και οι ανάγκες σε κυκλοφοριακές υποδομές γίνονται ακόμη πιο πιεστικές.
Η Σήραγγα έχει ενταχθεί στο χαρτοφυλάκιο των Πρότυπων Προτάσεων, αποτελώντας μέρος ενός σχεδίου στρατηγικής σημασίας για το λεκανοπέδιο. Η πρόταση υλοποίησης κατατέθηκε πριν σχεδόν δύο χρόνια από την κοινοπραξία ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ – Άκτωρ Παραχωρήσεις (νυν AKTOR) – Άβαξ. Το έργο προβλέπει τη σύνδεση της Αττικής Οδού με τη Λεωφόρο Βουλιαγμένης μέσω υπόγειας ταχείας αρτηρίας, η οποία θα μειώνει τον χρόνο διαδρομής από τον Καρέα έως τον Άγιο Δημήτριο σε μόλις 10 λεπτά. Ήδη, σημαντικό τμήμα των μελετών έχει χρηματοδοτηθεί από τη Lamda Development, στο πλαίσιο της συνολικής επενδυτικής πρότασης για το Ελληνικό.
Παρά την ωριμότητα της μελέτης, το έργο εξακολουθεί να «κολλάει» στο σκέλος της χρηματοδότησης. Η ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ ωστόσο, υπενθυμίζεται, ότι έχει εισηγηθεί ένα νέο μοντέλο που θα μεταθέτει τις πληρωμές μετά το 2037, προκειμένου να περιοριστεί η επιβάρυνση των δημόσιων οικονομικών. Το Υπουργείο, βέβαια, αντιμετωπίζει την πρόταση με επιφυλακτικότητα, εκφράζοντας τον φόβο ότι μια τέτοια λύση θα μεταφέρει δυσανάλογες υποχρεώσεις στις επόμενες γενιές.
Η καθυστέρηση στην υλοποίηση του έργου έχει ήδη προκαλέσει έντονες αντιδράσεις. Οι δήμοι Βύρωνα, Ηλιούπολης και Ελληνικού–Αργυρούπολης έχουν προχωρήσει σε κινητοποιήσεις, ζητώντας την άμεση εκκίνηση της Σήραγγας Ηλιουπόλεως. Το έργο θεωρείται κομβικής σημασίας, όχι μόνο για την αποσυμφόρηση της ευρύτερης περιοχής, αλλά και για τη διασφάλιση της συνολικής κυκλοφοριακής ισορροπίας στην Αττική.
Διαβάστε ακόμη