Με την επανάσταση της τεχνητής νοημοσύνης (AI) και τον ιλιγγιώδη ρυθμό που διεισδύει σε ολοένα και περισσότερες πτυχές της καθημερινότητάς μας, έχει αναδυθεί ένα νέο ερώτημα: θα υπάρχει αρκετό ρεύμα για όλους στο μέλλον; Και οι πρώτοι που νιώθουν την πίεση αυτή, δεν είναι άλλοι από τους διαχειριστές των κέντρων δεδομένων (data centers), οι οποίοι για να καλύψουν τις ολοένα αυξανόμενες ενεργειακές τους ανάγκες, στρέφονται πλέον μαζικά προς τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας (ΑΠΕ), υπογράφοντας τη μία σύμβαση προμήθειας μετά την άλλη.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα της μαζικής αυτής στροφής είναι η πρόσφατη σύναψη μιας 15ετούς σύμβασης πώλησης ηλεκτρικής ενέργειας (PPA) που υπέγραψαν οι κολοσσοί TotalEnergies και Google, βάσει της οποίας ο γαλλικός ενεργειακός όμιλος θα προμηθεύει την αμερικανική εταιρεία με ρεύμα από τον φωτοβολταϊκό σταθμό του Montpelier στο Οχάιο. «Η ενίσχυση του δικτύου με αξιόπιστη και καθαρή ενέργεια είναι ουσιαστικής σημασίας για τη στήριξη της ψηφιακής υποδομής από την οποία εξαρτώνται επιχειρήσεις και ιδιώτες», δήλωσε ο Will Conkling, διευθυντής καθαρής ενέργειας και ηλεκτρισμού της Google. Με τη συμφωνία, η Google εξασφαλίζει 1,5 τεραβατώρα ηλεκτρικής ενέργειας σε σταθερή τιμή για 15 χρόνια, ένα ουσιαστικό «δίχτυ ασφαλείας» απέναντι στις διακυμάνσεις της αγοράς.
IEA: Θα τριπλασιαστεί η κατανάλωση ενέργειας από data centers έως το 2035
Σύμφωνα με τον Διεθνή Οργανισμό Ενέργειας (IEA), η κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας από τα data centers αναμένεται να τριπλασιαστεί παγκοσμίως έως το 2035, αντιπροσωπεύοντας λιγότερο από το 10% της συνολικής αύξησης της παγκόσμιας κατανάλωσης. Ωστόσο, η μεγαλύτερη πρόκληση εντοπίζεται στη γεωγραφική συγκέντρωση της ζήτησης, καθώς πάνω από το 85% της νέας δυναμικότητας θα εγκατασταθεί σε ΗΠΑ, Κίνα και Ευρωπαϊκή Ένωση. Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι τα κέντρα δεδομένων θα ευθύνονται για 6% έως 10% της αύξησης της ζήτησης ηλεκτρικής ενέργειας στην Ευρώπη και την Κίνα έως το 2030, ενώ στις ΗΠΑ θα φτάσουν να αντιπροσωπεύουν πάνω από το ήμισυ της πρόσθετης ζήτησης.
Αντιμέτωπες με αυτή την πρόκληση, οι τεχνολογικές και ενεργειακές εταιρείες κινούνται με βιαστικούς ρυθμούς. Στα τέλη Οκτωβρίου, η Engie υπέγραψε PPA με τη Meta, για την τροφοδοσία των data centers της με ηλεκτρική ενέργεια από το φωτοβολταϊκό πάρκο Stonewall στο Τέξας, το μεγαλύτερο έργο ηλιακής ενέργειας της Engie στις ΗΠΑ, το οποίο θα τεθεί σε λειτουργία το 2027. Στην ίδια γραμμή, η EDF Power Solutions έχει ήδη συνάψει συμφωνία με τη Soluna, ενισχύοντας περαιτέρω τη γαλλική παρουσία στη βορειοαμερικανική αγορά.
Ποια είναι τα οφέλη των ΑΠΕ
Το μεγάλο πλεονέκτημα των ΑΠΕ έγκειται στην ίδια τη φύση τους: είναι «πράσινες» και γρήγορα διαθέσιμες. Ενώ η κατασκευή ενός πυρηνικού αντιδραστήρα τύπου EPR μπορεί να διαρκέσει πάνω από 15 χρόνια, ένα αιολικό πάρκο χρειάζεται μόλις 18 έως 24 μήνες για να τεθεί σε λειτουργία. Γι’ αυτό ακόμη και κολοσσοί όπως η Microsoft στρέφονται μαζικά προς τα PPA, παρότι συνεχίζουν και εξετάζουν παράλληλα επενδύσεις και σε έργα πυρηνικής ενέργειας, χαμηλών εκπομπών. Το 2023, η Microsoft υπέγραψε συμβόλαιο με τη RWE, η οποία θα προμηθεύει τα data centers της εταιρείας στο Τέξας με αιολική ενέργεια για 15 χρόνια.
Στο ίδιο πλαίσιο κινείται και η Ευρώπη. Η TotalEnergies υπέγραψε φέτος PPA με τη γαλλική Data4 για τις εγκαταστάσεις της στην Ισπανία, καθώς και με την Apple στην Ιταλία. Ο αμερικανικός κολοσσός, που έχει δεσμευτεί να επιταχύνει την “πράσινη” παραγωγή, ανακοίνωσε τον Οκτώβριο επένδυση 600 εκατομμυρίων δολαρίων (514 εκατ. ευρώ) για νέα αιολικά και φωτοβολταϊκά πάρκα σε Ελλάδα, Ιταλία, Λετονία, Πολωνία και Ρουμανία, πέρα από το υπάρχον φωτοβολταϊκό πάρκο στην Ισπανία.
Τα PPA αποδεικνύονται κερδοφόρα και για τις δύο μεριές: από τη μία οι αγοραστές εξασφαλίζουν σταθερή παροχή ενέργειας, ενώ οι παραγωγοί κατοχυρώνουν σίγουρα έσοδα για 15 χρόνια, το οποίο αποτελεί βασική προϋπόθεση για την εξασφάλιση χρηματοδότησης νέων έργων. Παρ’ όλα αυτά, η στοχαστικότητα που χαρακτηρίζει τη φύση των ΑΠΕ παραμένει μια σημαντική πρόκληση. Για να θωρακιστούν απέναντι σε αυτό, εταιρείες όπως η Engie και η TotalEnergies προσθέτουν πλέον συστήματα αποθήκευσης σε μπαταρίες, ώστε να προσφέρουν ρεύμα 24 ώρες το 24ωρο στους πελάτες τους.
Διαβάστε ακόμη
