Η ευρωπαϊκή αγορά αντλιών θερμότητας βιώνει μια από τις μεγαλύτερες κρίσεις της τελευταίας δεκαετίας, με τις πωλήσεις να καταγράφουν πτώση 22% το 2024, σε σύγκριση με το προηγούμενο έτος. Ο Ναοφούμι Τακενάκα (Naofumi Takenaka), πρόεδρος της ιαπωνικής Daikin – ενός από τους μεγαλύτερους κατασκευαστές αντλιών θερμότητας παγκοσμίως – μίλησε στους Financial Times κάνοντας λόγο για «διαρθρωτικό πρόβλημα», καθώς η ζήτηση είναι πλέον στο ένα τρίτο των προβλέψεων που είχαν γίνει πριν δύο χρόνια. Οι αντλίες θερμότητας είναι σημαντικά πιο αποδοτικές από τα συμβατικά συστήματα θέρμανσης. Για κάθε μονάδα ηλεκτρικής ενέργειας που καταναλώνουν, μπορούν να αποδώσουν 3–4 μονάδες θερμότητας (300–400% απόδοση), σύμφωνα με το Energy Saving Trust. Συγκριτικά, ακόμη και ένας λέβητας υψηλής απόδοσης μετατρέπει μόλις περίπου 90% του καυσίμου σε θερμότητα.

Η κρίση στην αγορά δεν αντικατοπτρίζει, επομένως, τεχνικά μειονεκτήματα, αλλά κυρίως διαρθρωτικούς και οικονομικούς παράγοντες, όπως οι υψηλές τιμές ενέργειας, οι ελλείψεις πρώτων υλών και οι καθυστερήσεις στις αδειοδοτήσεις και στα κίνητρα για εγκατάσταση. Παρά την τεράστια ενεργειακή τους αποδοτικότητα, οι αντλίες θερμότητας παραμένουν μια επένδυση που απαιτεί αρχικό κεφάλαιο, κάτι που περιορίζει την ταχύτητα υιοθέτησής τους σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες.

Η Daikin είχε εκτιμήσει ότι η ζήτηση για αντλίες θερμότητας αέρα-νερού (air-to-water) στην Ευρώπη θα ξεπερνούσε τις 3 εκατομμύρια μονάδες το 2024. Ωστόσο, η ασθενής οικονομία, η μείωση των γενναιόδωρων επιδοτήσεων και η απροθυμία των πολιτών να επενδύσουν σε ακριβές ενεργειακές λύσεις έχουν καθηλώσει την αγορά. «Χρειάζονται τρία έως πέντε χρόνια για να επιστρέψουμε στα επίπεδα που είχαμε προβλέψει», παραδέχθηκε ο Τακενάκα από την έδρα της εταιρείας στην Οσάκα.

Αντλίες θερμότητας: Εμπόδια για την ευρωπαϊκή διείσδυση

Η καθυστέρηση αυτή πλήττει ευθέως τα σχέδια απανθρακοποίησης της Ευρώπης, τα οποία προέβλεπαν τη σταδιακή αντικατάσταση των παραδοσιακών λεβήτων φυσικού αερίου με αντλίες θερμότητας, μια τεχνολογία που θεωρείται κρίσιμη για τη μείωση των εκπομπών. Οι υψηλές τιμές ηλεκτρικής ενέργειας, σε συνδυασμό με τη σχετική πτώση των τιμών φυσικού αερίου, έχουν καταστήσει την οικονομική απόσβεση λιγότερο ελκυστική για τους καταναλωτές.

Πέρα από το οικονομικό σκέλος, σημαντικό εμπόδιο αποτελεί και η έλλειψη εξειδικευμένων τεχνικών για εγκατάσταση, αλλά και οι αντιρρήσεις των Ευρωπαίων σχετικά με την αισθητική των ογκώδων μονάδων, που τοποθετούνται σε τοίχους κτιρίων. «Η διείσδυση των αντλιών θερμότητας στην Ευρώπη θα είναι εξαιρετικά δύσκολη», προειδοποίησε ο Τακενάκα.

Επενδύσεις και προκλήσεις για την Daikin

Η Daikin έχει επενδύσει πάνω από 300 εκατ. ευρώ για την κατασκευή νέου εργοστασίου στην Πολωνία, το οποίο ξεκίνησε παραγωγή το 2023, βασιζόμενο στις προηγούμενες αισιόδοξες προβλέψεις για εκρηκτική ζήτηση. Η πτώση της αγοράς πιέζει τα περιθώρια κέρδους της εταιρείας, την ώρα που αντιμετωπίζει αυξημένο κόστος προμηθειών λόγω δασμών στις ΗΠΑ και έντονο ανταγωνισμό από φθηνότερους Κινέζους κατασκευαστές.

Παρά το ότι ο καύσωνας του καλοκαιριού προσέφερε μια μικρή ώθηση στις πωλήσεις στην κεντρική Ευρώπη, τη Γερμανία και το Ηνωμένο Βασίλειο, η εικόνα παραμένει ζοφερή. Ο Τακενάκα εκτιμά ότι απαιτείται μια πιο ριζική αλλαγή πολιτικής και νοοτροπίας για να μπορέσει η Ευρώπη να αγκαλιάσει πλήρως την τεχνολογία και να ευθυγραμμιστεί με τους κλιματικούς στόχους της επόμενης δεκαετίας.

Διαβάστε ακόμη