Τα τελευταία χρόνια, η Ελλάδα έχει μπει στον «χάρτη» των κρατών που θα μπορούσαν να απορροφήσουν μέρος της ζήτησης για ανάπτυξη νέων data centers. Ήδη, έχουν δρομολογηθεί επενδύσεις στη χώρα μας για κατασκευή data centers, από ξένες εταιρείες και τεχνολογικούς κολοσσούς, όπως η Microsoft. Οι επενδυτές πλέον έχουν αρχίσει να απομακρύνονται από τις αγορές που φιλοξενούσαν data centers παραδοσιακά, όπως η Ιρλανδία για παράδειγμα, και αναζητούν ευκαιρίες σε νέες αγορές, με τη Σκανδιναβία να βρίσκεται σε πρώτο πλάνο και τη Νότια Ευρώπη να ακολουθεί. Νέα έκθεση του Ember δείχνει πως τα επόμενα δέκα χρόνια θα αυξηθεί η ηλεκτρική ενέργεια που καταναλώνουν τα data centers στη χώρα μας κατά 3,5 φορές. Αυτό υποδηλώνει αρχικά πως η Ελλάδα θα αποτελέσει δημοφιλή αγορά για εγκατάσταση νέων data centers.

Μια δεύτερη ανάγνωση δείχνει πως τα data centers θα μπορούσαν να συμβάλουν στην αντιμετώπιση του προβλήματος των περικοπών ενέργειας που είναι έντονο φαινόμενο στην Ελλάδα, και πρόκειται να ενταθεί τα επόμενα χρόνια. Στην Ελλάδα υπάρχει υπερπαραγωγή από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και παράλληλα σχετικά χαμηλή ζήτηση για ρεύμα, με εξαίρεση το καλοκαίρι και κάποιες μέρες του χειμώνα. Η χώρα μας δεν διαθέτει μεγάλη βιομηχανία, ενώ και η ηλεκτροκίνηση δεν αναπτύσσεται με ταχείς ρυθμούς. Τα data centers θα μπορούσαν να ισορροπήσουν ενδεχομένως την προσφορά και ζήτηση ενέργειας στην εγχώρια ενεργειακή αγορά. Επιπλέον, θα μπορούσαν να ενισχύσουν την εθνική οικονομία, προσφέροντας οφέλη από τις διεθνείς επενδύσεις σε ελληνικό έδαφος, τη δημιουργία θέσεων εργασίας και νέων φορολογικών εσόδων.

Ασφαλώς, η Ελλάδα θα πρέπει να επιταχύνει τις επενδύσεις στον εκσυγχρονισμό του ηλεκτρικού της δικτύου, ώστε να είναι καλύτερα προσαρμοσμένη στα νέα δεδομένα, δηλαδή στην ισορροπία μεταξύ μεγάλης παραγωγής ενέργειας από ΑΠΕ και την ύπαρξη μεγάλων καταναλωτών, όπως τα data centers. Όπως τονίζει και η έκθεση του Ember, η οποία έχει τίτλο “Grids for data centres: Αmbitious grid planning can win Europe’s AI race”, η διαθεσιμότητα σύγχρονου ηλεκτρικού δικτύου έχει μετατραπεί σε καθοριστικό παράγοντα για το που κατευθύνονται οι νέες επενδύσεις. Καθώς τα data centers προβλέπεται να αναπτυχθούν ραγδαία, οι χώρες που σχεδιάζουν έγκαιρα και στρατηγικά τα δίκτυά τους θα είναι καλύτερα τοποθετημένες ώστε να επωφεληθούν οικονομικά και στρατηγικά από την ανάπτυξη της τεχνητής νοημοσύνης.

Τα data centers αποτελούν κρίσιμο παράγοντα για την ανάπτυξη επενδύσεων στην τεχνητή νοημοσύνη. Ωστόσο, οι περιορισμοί στο ηλεκτρικό δίκτυο έχουν δυσκολέψει τις νέες επενδύσεις σε data centers στους παραδοσιακούς κόμβους της Ευρώπης, δηλαδή στο Δουβλίνο, τη Φρανκφούρτη, το Παρίσι, το Άμστερνταμ και το Λονδίνο. Ενδεικτικό του κορεσμού που υφίστανται οι παραδοσιακές ευρωπαϊκές αγορές για νέες επενδύσεις σε data centers, είναι το γεγονός πως το 2023 τα data centers κατανάλωσαν μεταξύ 33% και 42% της συνολικής ζήτησης ηλεκτρικής ενέργειας σε Άμστερνταμ, Λονδίνο και Φρανκφούρτη, και σχεδόν 80% στο Δουβλίνο. Συνεπώς, οι επενδυτές αναζητούν νέες αγορές, με φόντο την ταχεία ανάπτυξη της τεχνητής νοημοσύνης, που αυξάνει τις ανάγκες για νέα data centers.

Οι επενδύσεις σε data centers στην Ελλάδα

Όπως έχει γράψει το energygame.gr, οι περισσότερες επενδύσεις σε data centers που έχουν ανακοινωθεί στην Ελλάδα βρίσκονται σε αρχικό στάδιο και, εφόσον υλοποιηθούν, αναμένεται να επιφέρουν σημαντικές αλλαγές. Η επόμενη πενταετία χαρακτηρίζεται ως καθοριστική. Σημαντική καμπή στις εξελίξεις του τομέα των κέντρων δεδομένων στη χώρα μας αποτέλεσε η εξαγορά της Lamda Hellix από την Digital Realty το 2020. Ξεκινώντας από τα δύο πρώτα data centers, Athens 1 και Athens 2, που κατασκευάστηκαν από τη Lamda Hellix (πριν από την εξαγορά της), η Digital Realty έχει επεκτείνει τις δραστηριότητές της στην Ελλάδα, λειτουργώντας σήμερα το Athens 3, με συνολική ισχύ 9 MW. Μέσα στο 2025, η εταιρεία σχεδιάζει να προσθέσει επιπλέον 7,8 MW με τη λειτουργία του Athens 4 και του Heraklion 1 στην Κρήτη, το οποίο τέθηκε σε λειτουργία πρόσφατα, επενδύοντας συνολικά 120 εκατ. ευρώ.

Η ΔΕH, σε συνεργασία με την EDGNEX Data Centers του Ομίλου DAMAC, έχει δημιουργήσει την κοινοπραξία Data In Scale, με στόχο την ανάπτυξη ενός υπερσύγχρονου data center στα Σπάτα. Η πρώτη φάση της επένδυσης, ύψους 150 εκατ. ευρώ, αφορά εγκαταστάσεις ισχύος 12,5 MW, με δυνατότητα επέκτασης στα 25 MW. Πέραν αυτού, η ΔΕΗ πρόσφατα ανακοίνωσε τη δημιουργία ενός mega data center στη Δυτική Μακεδονία, ισχύος 300 MW σε πρώτη φάση, με δυνατότητα αναβάθμισης σε δεύτερο χρόνο σε giga data center ισχύος 1 GW εάν υλοποιηθούν οι προβλέψεις που κάνουν λόγο για ραγδαία ζήτηση για data centers στην Ευρώπη τα επόμενα χρόνια.

Η Microsoft έχει ανακοινώσει από τον Οκτώβριο του 2020 την κατασκευή και λειτουργία τριών κέντρων δεδομένων στην Αττική, στην περιοχή των Σπάτων. Αυτή τη στιγμή, βρίσκονται σε φάση κατασκευής τα δύο πρώτα από αυτά. Τον Μάρτιο του 2024, η Microsoft Operations 4733 Hellas υπέγραψε σύμβαση με την κοινοπραξία Renco – Τέρνα (Όμιλος ΓΕΚ Τέρνα) για την κατασκευή του «ATH04 Data Center Construction». Μάλιστα, αυτές τις ημέρες συναντήθηκε ο πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης, με ανώτατα στελέχη της Microsoft προκειμένου να συζητήσουν για την εξέλιξη των έργων.

Πριν κάποιους μήνες, πραγματοποιήθηκε και η τελετή θεμελίωσης του πρώτου κέντρου δεδομένων της Data4 στην Παιανία, με την ολοκλήρωσή του να προγραμματίζεται για τις αρχές του 2027. Η γαλλική Data4 Group, που δραστηριοποιείται σε χώρες όπως η Γαλλία, η Ιταλία, η Ισπανία, η Πολωνία και η Γερμανία, εισήλθε διακριτικά στην ελληνική αγορά, δεσμευόμενη να επενδύσει περίπου 300 εκατ. ευρώ για την κατασκευή τριών κέντρων δεδομένων. Στην ελληνική αγορά, τέλος, έχει εισέλθει δυναμικά και το επενδυτικό σχήμα της Dromeus Capital και της PIMCO, μέσω της Apto Partners, η οποία αποτελεί το «όχημα» της PIMCO στον τομέα των data centers. Στο πλαίσιο επένδυσης που σε πλήρη ανάπτυξη αναμένεται να φτάσει το 1 δισ. ευρώ, η Apto έχει ανακοινώσει την κατασκευή ενός νέου κέντρου δεδομένων στην περιοχή των Σπάτων, στην Αττική.

Διαβάστε ακόμη