Πριν από μερικούς μήνες, η Ελληνική Αρχή Γεωλογικών και Μεταλλευτικών Ερευνών (ΕΑΓΜΕ) υπέβαλε στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή το Εθνικό Πρόγραμμα Ερευνών Κρίσιμων Ορυκτών Πρώτων Υλών, φιλοδοξώντας να δημιουργήσει ισχυρές επιστημονικές και τεχνολογικές βάσεις για την ορθολογική αξιοποίηση των ορυκτών πόρων της χώρας. Στόχος είναι να συμβάλει ουσιαστικά τόσο στην περιφερειακή ανάπτυξη όσο και στην ενεργειακή μετάβαση της Ελλάδας προς ένα πιο βιώσιμο μέλλον. Παράλληλα, σημαντικό εργαλείο προς αυτή την κατεύθυνση αποτελεί η ηλεκτρονική πλατφόρμα “Geoportal”, η οποία στοχεύει στην εξοικείωση των ενδιαφερόμενων μεταλλευτικών εταιρειών με τον γεωεπιστημονικό πλούτο της Ελλάδας. Μέσω της πλατφόρμας, κάθε ενδιαφερόμενος έχει τη δυνατότητα να αναζητήσει και να αντλήσει όποια πληροφορία επιθυμεί.
Στο πλαίσιο της στρατηγικής που ξεδιπλώνει η ΕΑΓΜΕ, πραγματοποιείται η επαναξιολόγηση παλαιότερων κοιτασμάτων. Στόχος είναι να διεξαχθεί συμπληρωματική έρευνα για τον εντοπισμό κρίσιμων ορυκτών πρώτων υλών, οι οποίες θα ενταχθούν στα δημόσια μεταλλευτικά προγράμματα. Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί το Καλλυντήρι Ροδόπης, όπου υπάρχει αντιμόνιο, καθώς και οι μεταλλευτικοί χώροι στο Κιλκίς, όπου υπάρχουν ενδείξεις για χαλκό — αλλά και δυνατότητα αξιοποίησης και άλλων χρήσιμων ορυκτών, ανάλογα με τη μεταλλοφορία κάθε κοιτάσματος. Όπως επισημαίνουν αρμόδιες πηγές, στόχος είναι να εντοπιστούν έτοιμοι μεταλλευτικοί χώροι και να αξιοποιηθούν υπό το πρίσμα των κρίσιμων πρώτων υλών.
Ο ρόλος της Πολιτείας
Το ερώτημα που προκύπτει είναι με ποιον τρόπο η Πολιτεία θα συνεισφέρει στην προσπάθεια ανάδειξης του μεταλλευτικού πλούτου της χώρας. Η Διευθύντρια Ανάπτυξης και Πολιτικής της Διεύθυνσης Ορυκτών Πόρων του ΥΠΕΝ, Ευφροσύνη Βαρβιτσιώτη, μιλώντας την προηγούμενη εβδομάδα σε συνέδριο που διοργάνωσε το EIT RawMaterials Greece Representative, ανέδειξε τη σημασία δημιουργίας ενός ισχυρού και αξιόπιστου μοντέλου διαχείρισης, το οποίο θα προσφέρει ασφάλεια και σταθερότητα στους επενδυτές. «Ένα τέτοιο μοντέλο σημαίνει συγκεκριμένη ασφάλεια και οικονομική σταθερότητα για τις επιχειρήσεις», σημείωσε, υπογραμμίζοντας ότι η ενίσχυση της εμπιστοσύνης μεταξύ Πολιτείας, κοινωνίας και επιχειρηματικού κόσμου αποτελεί αναγκαία προϋπόθεση για την πρόοδο του κλάδου.
Η κα. Βαρβιτσιώτη στάθηκε ιδιαίτερα στην ανάγκη διαμόρφωσης μιας εθνικής στρατηγικής που θα ενισχύει το περιβάλλον εμπιστοσύνης — τόσο προς τους επενδυτές όσο και προς τους πολίτες. Όπως τόνισε, η οικονομική ασφάλεια προϋποθέτει διαφάνεια και συνέπεια στις πολιτικές, ώστε να διαμορφωθεί ένα περιβάλλον μακροπρόθεσμης προβλεψιμότητας. Παράλληλα, υπογράμμισε ότι η επιτυχία κάθε επενδυτικής προσπάθειας εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από την κοινωνική αποδοχή των έργων εξόρυξης, η οποία συχνά αποτελεί το πιο κρίσιμο στάδιο μιας επένδυσης.
Το ενεργειακό κόστος και οι προκλήσεις για τη βιομηχανία
Ένα από τα σημαντικότερα ζητήματα που επηρεάζουν τον κλάδο είναι το υψηλό ενεργειακό κόστος, όπως επεσήμανε ο Νικόλαος Κεραμίδας, Γενικός Διευθυντής Ευρωπαϊκών και Ρυθμιστικών Θεμάτων της METLEN Energy & Metals. Ο κ. Κεραμίδας ανέφερε ότι, παρά τις ευρωπαϊκές πρωτοβουλίες, όπως το Clean Industrial Deal, οι προτάσεις που έχουν διατυπωθεί μέχρι σήμερα δεν επαρκούν για την επίλυση του προβλήματος. Οι ευρωπαϊκές βιομηχανίες εξακολουθούν να πληρώνουν την ενέργεια έως και τέσσερις φορές ακριβότερα σε σχέση με ανταγωνιστές από τρίτες χώρες, γεγονός που υπονομεύει την ανταγωνιστικότητά τους και αποθαρρύνει νέες επενδύσεις.
Τι δείχνουν τα στοιχεία της EY Parthenon για τις κρίσιμες πρώτες ύλες
Η ζήτηση ορυκτών που συνδέονται με την ενεργειακή μετάβαση και τις σχετικές υποδομές αναμένεται να αυξηθεί κατά σχεδόν 250%, σύμφωνα με τις ανακοινωθείσες δεσμεύσεις. Ωστόσο, τα υφιστάμενα αποθέματα εξαντλούνται και οι πόροι μειώνονται, όπως επισήμανε ο Δημήτρης Παπακανέλλου, Partner και Strategy & Execution Leader για τους τομείς Energy & Industrials της EY Parthenon. Η ζήτηση, όπως τόνισε, δεν υπήρξε ποτέ ισχυρότερη, γεγονός που καθιστά επιτακτική την ανάγκη για επέκταση σε μεγαλύτερο βάθος ή δημιουργία νέων ορυχείων. Οι επενδύσεις μέχρι σήμερα επικεντρώθηκαν κυρίως στον σίδηρο και τον χάλυβα, τον χρυσό και τον άνθρακα, με τη χρηματοδότηση να κατευθύνεται κυρίως σε εξαγορές και αναχρηματοδότηση χρέους. Ο κ. Παπακανέλλου σημείωσε ότι η συρρίκνωση της παγκόσμιας μεταποιητικής δραστηριότητας μείωσε τη ζήτηση για τα περισσότερα μέταλλα. Η μεταποίηση επανέρχεται σταδιακά σε θετικό έδαφος, με εξαίρεση την ΕΕ, την Ινδία και τη Βραζιλία. Παράλληλα, η δραστηριότητα βελτιώθηκε οριακά στην Κίνα και στις ΗΠΑ, με τον δείκτη PMI να φτάνει τα 50,3 και 49,7 αντίστοιχα τον Νοέμβριο του 2024.
Διαβάστε ακόμη
