Μετά από μια παρατεταμένη περίοδο αδυναμίας, η αγορά λιθίου δείχνει σημάδια ανάκαμψης, προσφέροντας νέα πνοή στις τιμές του «μετάλλου των μπαταριών». Όπως αναφέρει η Handlesblatt, το λίθιο είχε υποχωρήσει σχεδόν κατά 90% από το ιστορικό υψηλό του στα τέλη του 2022, όταν η τιμή του ανθρακικού λιθίου εκτοξεύθηκε στα 79.650 δολάρια ανά τόνο. Ωστόσο, από τον Ιούλιο και κυρίως τον Αύγουστο, η αγορά κατέγραψε εντυπωσιακή άνοδο, με την τιμή να αυξάνεται κατά 20% μέσα σε δύο εβδομάδες. Το ράλι πυροδοτήθηκε από τη διακοπή παραγωγής σε ένα μεγάλο κινεζικό ορυχείο, γεγονός που αναζωπύρωσε τη συζήτηση για μια πιθανή αλλαγή τάσης στην αγορά.

Συγκεκριμένα, τη δεύτερη εβδομάδα του Αυγούστου, ο όμιλος μπαταριών CATL ανακοίνωσε τη διακοπή λειτουργίας ενός ορυχείου που αντιστοιχεί περίπου στο 6% της παγκόσμιας παραγωγής λιθίου. Η είδηση οδήγησε σε άνοδο των τιμών και σε ενίσχυση των μετοχών των μεταλλευτικών εταιρειών. Παρά τις αρχικές εκτιμήσεις για διακοπή τουλάχιστον τριών μηνών, η παραγωγή αναμένεται να ξεκινήσει ξανά νωρίτερα από το προβλεπόμενο, όπως αναφέρει το Bloomberg, γεγονός που οδήγησε σε ήπια υποχώρηση των τιμών και των μετοχών. Παρ’ όλα αυτά, ακόμη και οι βραχυπρόθεσμες διακοπές παραγωγής υποδηλώνουν μια πιθανή αλλαγή τάσης, καθώς αναδεικνύουν τη σημασία της πειθαρχίας στην προσφορά.

Όπως εξηγεί ο Michael Widmer, στρατηγικός αναλυτής εμπορευμάτων στην Bank of America (BofA), τα προσωρινά μέτρα της Κίνας ενδέχεται να «σηματοδοτούν το τέλος μιας απεριόριστης αύξησης της παραγωγής». Το πλαίσιο των διακοπών παραγωγής συνδέεται με την κινεζική εκστρατεία κατά της πλεονάζουσας παραγωγικής ικανότητας σε διάφορους κλάδους, την επονομαζόμενη «Anti-Involution». Η πολιτική αυτή επηρεάζει και την παραγωγή πρώτων υλών, όπου η Κίνα είχε προηγουμένως δημιουργήσει πλεονάζουσες δυνατότητες.

Μακροπρόθεσμες προοπτικές και γεωπολιτικοί κίνδυνοι

Παράλληλα, εταιρείες εκτός Κίνας είχαν επενδύσει σε νέα έργα λιθίου, προσδοκώντας τη ραγδαία αύξηση της ζήτησης για ηλεκτροκίνηση. Οι προβλέψεις όμως δεν επαληθεύτηκαν, με αποτέλεσμα η παραγωγή να υπερβαίνει τη ζήτηση και οι τιμές να πέφτουν. Τώρα, ωστόσο, η εθελοντική πειθαρχία στην παραγωγή, που παρατηρείται και εκτός Κίνας – όπως στην Αυστραλία – επαναφέρει έναν βαθμό ισορροπίας. Η τιμή του λιθίου παραμένει κάτω από τα 11.000 δολάρια ανά τόνο, ενώ οι παραγωγοί υψηλού κόστους καταγράφουν ζημίες ακόμα και με τιμές έως 17.000 δολάρια ανά τόνο.

Η εκστρατεία της Κίνας κατά της πλεονάζουσας παραγωγικής ικανότητας δεν αποκλείεται να οδηγήσει σε περαιτέρω πτώση των τιμών, προειδοποιεί ο Nitesh Shah, επικεφαλής έρευνας εμπορευμάτων και μακροοικονομικών στην Wisdomtree, καθώς πιθανές περικοπές στην παραγωγή μπαταριών ενδέχεται να μειώσουν τη ζήτηση για λίθιο. Σε μεσοπρόθεσμο και μακροπρόθεσμο ορίζοντα, ωστόσο, ο Shah προβλέπει αύξηση των τιμών, δεδομένου ότι η αγορά παραμένει επί του παρόντος σε πλεόνασμα, ενώ μακροπρόθεσμα διαφαίνονται πιθανές ελλείψεις. Οι τρέχουσες χαμηλές τιμές αναστέλλουν νέες επενδύσεις, ενώ η ζήτηση αναμένεται να αυξηθεί σημαντικά, εν μέρει λόγω των αναγκών της Τεχνητής Νοημοσύνης και των κέντρων δεδομένων, που προβλέπεται να διπλασιάσουν την ενεργειακή τους κατανάλωση έως το 2030.

Η Διεθνής Υπηρεσία Ενέργειας (IEA) επιβεβαιώνει αυτή την προοπτική, προβλέποντας ότι ακόμη και αν τα κράτη ακολουθήσουν μόνο τα υφιστάμενα μέτρα για τον περιορισμό των εκπομπών, η ζήτηση για λίθιο θα αυξηθεί πάνω από 4,5 φορές έως το 2040. Η απαιτούμενη για αυτό προσφορά από τα ορυχεία εκτιμάται μόνο στο μισό του προβλεπόμενου, ενώ η αγορά συνδέεται με υψηλούς γεωπολιτικούς κινδύνους: περίπου το 70% της περαιτέρω επεξεργασίας πραγματοποιείται στην Κίνα, η οποία συγκαταλέγεται στους τρεις μεγαλύτερους παραγωγούς παγκοσμίως.

Παρόμοια συγκέντρωση παρατηρείται και στο κοβάλτιο, άλλο βασικό μέταλλο για μπαταρίες, με περίπου τα τρία τέταρτα της παγκόσμιας παραγωγής να προέρχονται από τη Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό, όπου κινεζικές εταιρείες κατέχουν τα μεγαλύτερα ξένα μερίδια σε πολλά έργα, σύμφωνα με έρευνα της Handelsblatt. Αυτή η δεσπόζουσα θέση επηρεάζει και την τιμή: τον Φεβρουάριο, η ΛΔΚ είχε αναστείλει τις εξαγωγές κοβαλτίου, προκαλώντας αύξηση των τιμών κατά περίπου 50%, αν και η άρση της απαγόρευσης θα μπορούσε να σηματοδοτήσει το τέλος του ράλι, ειδικά καθώς η Κίνα χρησιμοποιεί πλέον μπαταρίες χωρίς κοβάλτιο στα ηλεκτρικά της οχήματα.

Τέλος, το νικέλιο, άλλο μέταλλο που θα έπρεπε να επωφελείται από την ηλεκτροκίνηση, παρουσίασε μικρή άνοδο τον Αύγουστο κατά 3%, παραμένοντας ωστόσο αδύναμο σε ετήσια βάση. Ο κύριος παραγωγός, η Ινδονησία, προγραμματίζει περιορισμούς στην παραγωγή, ενώ περιβαλλοντικές ανησυχίες περιορίζουν επίσης την προσφορά. Η χαλυβουργία, ο βασικός καταναλωτής νικελίου, παραμένει αδύναμη, συνεπώς δεν αναμένεται σημαντική αύξηση των τιμών βραχυπρόθεσμα.

Διαβάστε ακόμη