Για τις αλλαγές στο «Εξοικονομώ 2025» κλήθηκε να απαντήσει το απόγευμα της Δευτέρας στη Βουλή ο υφυπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Νίκος Τσάφος, μετά από σχετική επίκαιρη ερώτηση του βουλευτή του ΣΥΡΙΖΑ, Βασίλη Κόκκαλη. Ο κ. Κόκκαλης επισήμανε πως «στο πρόγραμμα Εξοικονομώ 2025 το αρχικό πλάνο προέβλεπε ότι ο ανώτατος επιλέξιμος προϋπολογισμός των παρεμβάσεων με ΦΠΑ ανά αίτηση ωφελούμενου δεν μπορεί να υπερβαίνει τις 35.000 ευρώ. Ξαφνικά, μετά από 7 μήνες, βάζετε κόφτη: 280 ευρώ ανά τετραγωνικό μέτρο. Αυτό υπήρχε στον αρχικό οδηγό; Για ποιο λόγο προβήκατε σε αυτόν τον ξαφνικό σχεδιασμό και αλλάζετε τα δεδομένα για χιλιάδες νοικοκυριά και επαγγελματίες μηχανικούς;» Ο Νίκος Τσάφος αναφερόμενος στο εύλογο κόστος των εργασιών, τόνισε πως είναι βασική αρχή του ευρωπαϊκού κανονιστικού πλαισίου και για το πρόγραμμα «Εξοικονομώ 2021» είχε οριστεί στα 200 ευρώ/τ.μ., στο «Εξοικονομώ 2023» είχε οριστεί στα 240 ευρώ/τ.μ., ενώ στο «Εξοικονομώ 2025» ορίστηκε στα 280 ευρώ/τ.μ. Σύμφωνα με τον κ. Τσάφο, ο λόγος για την επιβολή πλαφόν στο «Εξοικονομώ 2025» είναι η ανάγκη διασφάλισης του δημόσιου χρήματος.
Υπενθυμίζεται ότι σε πρόσφατη ανακοίνωσή του το Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας υπογράμμιζε τα εξής: «Στο πλαίσιο της χρηστής οικονομικής διαχείρισης και της τεκμηρίωσης του εύλογου κόστους για το Πρόγραμμα “Εξοικονομώ 2025”, η Επιτελική Δομή ΕΣΠΑ ΥΠΕΝ, καθορίζει ως μέγιστο επιτρεπτό ανηγμένο κόστος στην ωφέλιμη επιφάνεια τα 280 €/τ.μ., κατόπιν τεκμηριωμένης ανάλυσης του ΤΕΕ με βάση την υλοποίηση αντίστοιχων προγραμμάτων παρελθόντων ετών, με στόχο την ίση μεταχείριση όλων των ωφελούμενων και την ομοιογενή αξιολόγηση των αιτήσεων. O συνολικός επιλέξιμος προϋπολογισμός των προτεινόμενων παρεμβάσεων έχει αναπροσαρμοστεί αυτόματα για κάθε αίτηση στο Πληροφοριακό Σύστημα του Προγράμματος, σύμφωνα με το ανωτέρω όριο».
Διαβάστε περισσότερα: Εξοικονομώ 2025: Σε αναβρασμό η αγορά για το πλαφόν
Εξοικονομώ 2025: Υπήρξαν αιτήσεις με συνολικό κόστος σχεδόν 1700 ευρώ ανά τ.μ.
Πιο συγκεκριμένα, ο υφυπουργός δήλωσε πως στο φετινό «Εξοικονομώ», το ΥΠΕΝ έλαβε αιτήσεις με συνολικό κόστος μέχρι και 1680 ευρώ ανά τ.μ. «Όταν μιλάμε για 20 τ.μ. με κόστος σχεδόν 1.700 ευρώ/τ.μ., αυτό που κάναμε ήταν μια διασφάλιση του δημόσιου χρήματος», δήλωσε ο υφυπουργός. Και πρόσθεσε: «Αν είχαμε προχωρήσει τις αιτήσεις όπως είχαν κατατεθεί, θα μου λέγατε: “Γιατί κάποιος πήρε 1.700 ευρώ/τ.μ. για να κάνει ενεργειακές παρεμβάσεις;”» Παράλληλα, ο κ. Τσάφος δήλωσε: «Θυμίζω πως πρόσφατα το ΥΠΕΝ ξεμπλόκαρε κονδύλια για το “Εξοικονομώ 2025” και το πρόγραμμα “Αλλάζω Θέρμανση και Αλλάζω Θερμοσίφωνα”. Αυτές είναι τεράστιες επενδύσεις για τη χώρα».
Τσάφος: Δύσκολο να δοθεί παράταση για τα φωτοβολταϊκά 400 kW στην Κρήτη
Ο υφυπουργός απάντησε και σε ερώτηση του βουλευτή του ΠΑΣΟΚ, Φραγκίσκου Παρασύρη, για τα μεγάλα προβλήματα που αντιμετωπίζουν μικρομεσαίοι επενδυτές ΑΠΕ στην Κρήτη. Όπως έγραψε πρόσφατα το energygame, σε οριακό σημείο βρίσκονται οι επενδυτές στην Κρήτη που έχουν λάβει μέρος στον ειδικό διαγωνισμό για τα φωτοβολταϊκά 400 kW. Στις 31 Δεκεμβρίου εκπνέει η προθεσμία για τη σύνδεση των έργων στο δίκτυο, όμως δεκάδες εγκαταστάσεις παραμένουν ακόμη ανενεργές, παρά το γεγονός ότι οι παραγωγοί έχουν καταβάλει εγγυητικές επιστολές και έχουν λάβει Οριστικές Προσφορές Σύνδεσης. Από το σύνολο των 298 Οριστικών Προσφορών Σύνδεσης που έχουν εκδοθεί για τα έργα των 400 kW στην Κρήτη, ο ΔΕΔΔΗΕ έχει καταφέρει να ηλεκτρίσει γύρω στα 20 πάρκα. Η καθυστέρηση αυτή σημαίνει ότι όλα τα υπόλοιπα έργα –περισσότερα από 270 φωτοβολταϊκά– κινδυνεύουν να μεταφερθούν υποχρεωτικά για ηλεκτροδότηση εντός του 2026, και συνεπώς να υπαχθούν αυτομάτως στο καθεστώς ευθύνης εξισορρόπησης και πιθανών περικοπών, γεγονός που, σύμφωνα με τον κ. Παρασύρη, δημιουργεί «σοβαρή αδικία» μεταξύ όσων προλαβαίνουν και όσων όχι, ενώ επηρεάζει σημαντικά την οικονομική βιωσιμότητα των έργων.
Διαβάστε περισσότερα: Γιατί “κόλλησαν” τα φωτοβολταϊκά 400 kW στην Κρήτη: Παράταση ζητά η αγορά
Όπως δήλωσε ο Νίκος Τσάφος στη Βουλή, «η Ευρώπη λέει ότι όλοι έχουν ευθύνη για την εξισορρόπηση του δικτύου, εκτός από τους πολύ μικρούς. Είναι ένας διαχωρισμός που δημιουργεί το ευρωπαϊκό σύστημα, όχι εμείς. Από 1/1/26 αλλάζουν τα όρια για το ποιος θεωρείται μικρός και απαλλάσσεται. Από 1η Ιανουαρίου η απαίτηση εξισορρόπησης πάει από τα 400 kW στα 200 kW. Σκοπός είναι, όσο περνάει ο καιρός, όλο και περισσότερα έργα να έχουν ευθύνη εξισορρόπησης. Αυτή η διαφοροποίηση προέρχεται από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και είναι άμεσα συνυφασμένη με όλες τις επενδύσεις σε ΑΠΕ. Υπάρχουν περιορισμοί και συνθήκες που αλλάζουν ανά καιρούς· υπάρχουν ταρίφες που μπορεί να μειώνονται κ.λπ. Αυτό που περιγράφετε ως αδικία είναι μία πραγματικότητα των επενδύσεων στις ΑΠΕ: το καθεστώς με το οποίο εισέρχεσαι είναι κάτι το οποίο μεταλλάσσεται». Απαντώντας στο ερώτημα αν θα δοθεί παράταση ώστε να μπορέσουν αυτά τα έργα να συνδεθούν στο δίκτυο χωρίς να υπαχθούν σε καθεστώς περικοπών, ο κ. Τσάφος φάνηκε αρνητικός. «Οι δυνατότητές μας για ευελιξία είναι πολύ περιορισμένες, γιατί η διαφοροποίηση δεν προέρχεται από εμάς», σχολίασε.
Η τοποθέτηση του υφυπουργού για την εγχώρια χονδρεμπορική αγορά ηλεκτρικής ενέργειας
Τέλος, ο υφυπουργός απάντησε και σε ερώτηση του βουλευτή του ΣΥΡΙΖΑ, Μίλτου Ζαμπάρα, σχετικά με τη χονδρεμπορική αγορά ηλεκτρικής ενέργειας. Αρχικά, ο κ. Ζαμπάρας δήλωσε: «Ο ACER επισημαίνει την ύπαρξη χειραγώγησης της ηλεκτρικής αγοράς ρεύματος και καταλήγει σε μία σειρά προτάσεων. Για την Ελλάδα επισημαίνει ανεπαρκή έλεγχο της αγοράς, συνιστά έρευνα από τη ΡΑΑΕΥ για το αν υπήρξε κατάχρηση δεσπόζουσας θέσης στην αγορά που οδήγησε τις τιμές προς τα πάνω. Τι σκοπεύει να κάνει η κυβέρνηση για να προτρέψει τη ΡΑΑΕΥ να κάνει έρευνα για το ζήτημα;» Ο κ. Τσάφος απάντησε λέγοντας πως «περιγράψατε τη μελέτη του ACER και βάλατε και 2-3 σχόλια που δεν υπήρχαν στη μελέτη. Η μελέτη έλεγξε 93 μέρες στην Ελλάδα, υπήρχαν μέρες που η τιμή ήταν αυξημένη αλλά σε λογικά πλαίσια, κάποιες μέρες που ήταν πολύ αυξημένη και κάποιες που ήταν ακραία αυξημένη. Ο ACER είπε ότι όσο πάμε από το κανονικό στο πολύ αυξημένο, βλέπουμε ότι μικρές αλλαγές σε προσφορά και ζήτηση οδήγησαν σε πολύ αυξημένες τιμές. Είπε επίσης ότι αν είχαμε διασυνοριακό εμπόριο αυτό μπορεί να είχε αποφευχθεί, ενώ κατέληξε λέγοντας ότι τέτοιες συνθήκες πίεσης είναι οι συνθήκες που αξίζει οι ρυθμιστές να ελέγξουν για να δουν αν υπάρχει χειραγώγηση». «Η ΡΑΑΕΥ ξανακοιτάζει τα δεδομένα αυτή την περίοδο», πρόσθεσε ο κ. Τσάφος.
Ιδιαίτερη αναφορά έκανε και στις χονδρικές τιμές ρεύματος που υπήρχαν σε κοντινές χώρες της Ελλάδας το καλοκαίρι του 2024. Από τα στοιχεία που παρέθεσε προκύπτει πως υπήρξαν χώρες, όπως η Βουλγαρία, η Ρουμανία και η Ουγγαρία, όπου η χονδρική τιμή ρεύματος ήταν υψηλότερη από την Ελλάδα εκείνη την περίοδο. «Υπήρχε μία περιφερειακή κρίση που ανέβασε τις τιμές σε όλη την περιοχή, και στην Ελλάδα, και αυτά τα φαινόμενα απαιτούν ευρωπαϊκές λύσεις», δήλωσε ο υφυπουργός.
Παράλληλα, αναφέρθηκε και στην αγορά εξισορρόπησης. Συγκεκριμένα, δήλωσε: «Ας μιλήσουμε για τους λογαριασμούς προσαυξήσεων. Λέτε “γιατί χρησιμοποιούμε μονάδες φυσικού αερίου το μεσημέρι που έχουμε ΑΠΕ;”. Η απάντηση είναι ότι όταν τρέχεις ένα σύστημα μόνο με ΑΠΕ, είναι πολύ εύθραυστο και μπορεί να γίνει μπλακάουτ. Γι’ αυτό ο ΑΔΜΗΕ βάζει και μονάδες αερίου στο σύστημα, για να διασφαλίσει την ασφάλεια του συστήματος. Είναι κάτι που προσπαθούμε να περιορίσουμε το κόστος του. Όσο βάζεις περισσότερες ΑΠΕ, το κόστος του συστήματος μπορεί να αυξάνεται γιατί χρειάζεσαι περισσότερες μονάδες που να εξισορροπούν το σύστημα».
Υπενθυμίζεται η παρέμβαση του προέδρου της Ένωσης Βιομηχανικών Καταναλωτών Ενέργειας (ΕΒΙΚΕΝ), Αντώνη Κοντολέοντα, στο συνέδριο του ΙΕΝΕ, όπου αναφερόμενος στην έκθεση του ACER είχε σημειώσει ότι οι Έλληνες συμμετέχοντες ήταν αυτοί που πουλούσαν σε υψηλές τιμές εκμεταλλευόμενοι τις «σφιχτές» συνθήκες, ενώ οι τιμές αυτές γίνονταν αποδεκτές από αγοραστή στη Βουλγαρία, όπως δήλωσε ο αντιπρόεδρος της ΡΑΑΕΥ, Δημήτρης Φούρλαρης. «Αυτό που συνέβη στις 4 Σεπτεμβρίου, όπου δεν υπήρχαν προσφορές μεταξύ 200-900 €/MWh ήταν πολύ σοβαρό συμβάν και θεωρούμε ότι δεν θα κλείσει έτσι εύκολα η έρευνα», σχολίασε ο πρόεδρος της ΕΒΙΚΕΝ.
Διαβάστε ακόμη
