Η Λιβύη έχει συσσωρεύσει περίπου 1 δισεκατομμύριο δολάρια σε καθυστερούμενες οφειλές προς τους προμηθευτές καυσίμων, μετά τη λήξη ενός αμφιλεγόμενου προγράμματος ανταλλαγής πετρελαίου πριν από περίπου τρεις μήνες, σύμφωνα με το Bloomberg. Οι οφειλές της κρατικής National Oil Corp. (NOC) ενδέχεται να τριπλασιαστούν έως το τέλος του έτους, εάν δεν αρχίσει να τις εξοφλεί, δήλωσαν δύο άτομα με γνώση της κατάστασης, τα οποία ζήτησαν ανωνυμία λόγω της ευαίσθητης φύσης της πληροφορίας. Η αδυναμία της εταιρείας να πληρώσει θέτει σε κίνδυνο τη διαθεσιμότητα προϊόντων όπως η βενζίνη, σε μια χώρα που πλήττεται από πολιτική αστάθεια.
Αν και η Λιβύη διαθέτει τα μεγαλύτερα αποθέματα πετρελαίου της Αφρικής, εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από εισαγωγές επεξεργασμένων καυσίμων, λόγω ανεπαρκούς δυναμικότητας διυλιστηρίων. Το σύστημα ανταλλαγής (swap) της επέτρεπε να πληρώνει για εισαγωγές καυσίμων με αργό πετρέλαιο, αποφεύγοντας άμεσες πληρωμές με μετρητά. Ωστόσο, το ελεγκτικό γραφείο της Λιβύης κάλεσε στις αρχές του έτους για τερματισμό του συστήματος, επικαλούμενο αναποτελεσματικότητα. Το υπουργείο Πετρελαίου της Λιβύης δεν απάντησε άμεσα σε αίτημα για σχόλιο.
Η χώρα επιδοτεί έντονα τα καύσιμα, με τη βενζίνη και το πετρέλαιο κίνησης να κοστίζουν μόλις $0,027 το λίτρο — από τις χαμηλότερες τιμές παγκοσμίως, σύμφωνα με τον ιστότοπο Global Petrol Prices. Είναι φθηνότερα και από ένα μπουκάλι νερό. ΟΗΕ δήλωσε τον Δεκέμβριο ότι μέρος των φθηνών εισαγόμενων καυσίμων διακινούνται λαθραία στο εξωτερικό για μεταπώληση σε υψηλότερες τιμές. Η NOC δεν μπορεί να πληρώσει για εισαγωγές καυσίμων με τα έσοδα από τις εξαγωγές πετρελαίου, επειδή τα έσοδα αυτά πρέπει να κατατίθενται απευθείας στην κεντρική τράπεζα της χώρας, σύμφωνα με τις ίδιες πηγές. Η Λιβύη κυβερνάται από δύο αντίπαλες κυβερνήσεις, με αμφότερες να διεκδικούν τον έλεγχο του τομέα ενέργειας και της κεντρικής τράπεζας.
Η κατάσταση αντικατοπτρίζει τη βαθιά διάσπαση της Λιβύης μετά την ανατροπή του επί δεκαετίες ηγέτη Μουαμάρ Καντάφι το 2011. Πέρυσι, σοβαρές ελλείψεις καυσίμων οδήγησαν σε ουρές χιλιομέτρων στα πρατήρια και στην αναστολή καθηκόντων του επικεφαλής της κρατικής εταιρείας διανομής καυσίμων, καθώς η δυσαρέσκεια αυξανόταν. Η NOC κάλεσε την κυβέρνηση να διαθέσει τα αναγκαία κονδύλια για την πληρωμή των εισαγωγών καυσίμων, προειδοποιώντας ότι η αποτυχία να το πράξει θα προκαλέσει διακοπές σε κρίσιμες υπηρεσίες όπως ηλεκτροπαραγωγή και μεταφορές, σύμφωνα με επιστολή της 19ης Ιανουαρίου υπογεγραμμένη από τον πρόεδρο της NOC, που είδε το Bloomberg. Στην επιστολή, η εταιρεία ζήτησε την εφαρμογή νέου μηχανισμού πληρωμής για την έγκαιρη εκταμίευση προϋπολογισμών καυσίμων, μέσω ανοιχτών πιστώσεων (letters of credit) από την κεντρική τράπεζα.
Διαβάστε ακόμη