Τις επόμενες εβδομάδες αναμένεται — σύμφωνα με πληροφορίες του energygame.gr — να υπογραφούν οι συμβάσεις για τέσσερις Μονάδες Επεξεργασίας Αποβλήτων σε Κέρκυρα, Καβάλα και Θεσσαλονίκη, συνολικού προϋπολογισμού σχεδόν 620 εκατ. ευρώ, εξέλιξη που σηματοδοτεί σημαντική πρόοδο στον εθνικό σχεδιασμό για τη διαχείριση απορριμμάτων.

Η υπογραφή των δύο συμβάσεων στη Θεσσαλονίκη αναμένεται να αποτελέσει σημείο καμπής για τη διαχείριση των απορριμμάτων στην Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας, καθώς πρόκειται για έργα που θα καλύψουν σχεδόν το σύνολο του αστικού όγκου της πόλης και των όμορων δήμων.

Η Μονάδα Επεξεργασίας Αποβλήτων (ΜΕΑ) Ανατολικού Τομέα, με συνολικό προϋπολογισμό 241,88 εκατ. ευρώ (συμπεριλαμβανομένου ΦΠΑ), θα κατασκευαστεί στη θέση «Άγιος Αντώνιος» του Δήμου Θέρμης. Η μονάδα σχεδιάζεται να επεξεργάζεται ετησίως 128.200 τόνους απορριμμάτων, μέσω μηχανικής επεξεργασίας (διαλογής) για την ανάκτηση ανακυκλώσιμων υλικών, καθώς και βιολογικής επεξεργασίας (αερόβιας) των οργανικών αποβλήτων, με στόχο την παραγωγή υψηλής ποιότητας κομπόστ και δευτερογενούς καυσίμου. Κατά τη φάση εκδήλωσης ενδιαφέροντος, τρεις κοινοπραξίες υπέβαλαν προσφορές: Ηλέκτωρ – Μεσόγειος, Τέρνα – Ηλιοχώρα και Intrakat – Watt. Κατόπιν αξιολόγησης, προσωρινός μειοδότης αναδείχθηκε η κοινοπραξία Τέρνα – Ηλιοχώρα, η οποία προσέφερε μέσο ποσοστό έκπτωσης 3,63% για την κατασκευή του έργου και 10,62% για την παροχή υπηρεσιών λειτουργίας. Η οικονομική προσφορά της κοινοπραξίας ανέρχεται σε 86,405 εκατ. ευρώ, χωρίς ΦΠΑ.

Αντίστοιχα, το «παρών» δίνει ο όμιλος ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ και στη δεύτερη μονάδα. Προσωρινός ανάδοχος για τη ΜΕΑ Δυτικού Τομέα, έργο Σύμπραξης Δημόσιου και Ιδιωτικού Τομέα (ΣΔΙΤ) που αφορά την κατασκευή και λειτουργία της δεύτερης μονάδας επεξεργασίας απορριμμάτων στον Δυτικό Τομέα της Θεσσαλονίκης, έχει οριστεί η κοινοπραξία ΤΕΡΝΑ Ενεργειακή – ΤΙΤΑΝ. Όμως με βάση τη συμφωνία με τη Masdar, που απέκτησε την ΤΕΡΝΑ Ενεργειακή, ο τομέας διαχείρισης απορριμμάτων της τελευταίας μεταβιβάστηκε στη ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ. Το εν λόγω έργο είναι ένα από τα σημαντικότερα περιβαλλοντικά έργα στην Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας, καθώς αναμένεται να εξυπηρετήσει τις ανάγκες διαχείρισης αποβλήτων εννέα δήμων της Θεσσαλονίκης, καλύπτοντας πληθυσμό άνω του ενός εκατομμυρίου κατοίκων. Πρόκειται για τους δήμους Αμπελοκήπων – Μενεμένης, Βόλβης, Δέλτα, Κορδελιού – Ευόσμου, Λαγκαδά, Νεάπολης – Συκεών, Παύλου Μελά, Χαλκηδόνος και Ωραιοκάστρου, οι οποίοι θα «απολαύσουν» τα οφέλη της μονάδας.

Η Μονάδα Επεξεργασίας Αποβλήτων (ΜΕΑ) Δυτικού Τομέα αποτελεί έργο Σύμπραξης Δημόσιου και Ιδιωτικού Τομέα (ΣΔΙΤ), στο πλαίσιο του οποίου ο ανάδοχος αναλαμβάνει τη μελέτη, την κατασκευή, τη χρηματοδότηση, καθώς και τη λειτουργία και συντήρηση της μονάδας. Η μονάδα θα διαθέτει ετήσια δυναμικότητα επεξεργασίας 300.800 τόνων αστικών στερεών αποβλήτων (ΑΣΑ), εκ των οποίων 38.100 τόνοι θα αφορούν προδιαλεγμένα βιοαπόβλητα. Η μονάδα έχει χωροθετηθεί σε έκταση περίπου 150-200 στρεμμάτων πλησίον του ΧΥΤΑ Μαυροράχης και θα εξυπηρετεί σχεδόν 65% του πληθυσμού της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας. Η διάρκεια της σύμβασης για το έργο έχει οριστεί στα 27 χρόνια, με τα δύο πρώτα εξ αυτών να αφορούν την κατασκευή του έργου.

Υπενθυμίζεται ότι στο αρχικό στάδιο του διαγωνισμού, το 2021, ενδιαφέρον είχαν εκδηλώσει οι κοινοπραξίες Άβαξ-MORE (Motor Oil) -Θαλής, Μυτιληναίος-Μεσόγειος, Intrakat και Ηλέκτωρ-Άκτωρ Παραχωρήσεις, οι οποίες και συμμετείχαν αρχικά στη διαδικασία. Τελικά επικράτησε η κοινοπραξία ΤΕΡΝΑ Ενεργειακή – ΤΙΤΑΝ, η οποία ήταν το μοναδικό σχήμα που υπέβαλε επίσημη προσφορά.

Η διαδικασία αυτή κατέστη εφικτή μετά τη θετική απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας την περασμένη άνοιξη, που άναψε το «πράσινο φως» για τη συνέχιση του διαγωνισμού. Σήμερα η κοινοπραξία ΤΕΡΝΑ Ενεργειακή – ΤΙΤΑΝ έχει επίσημα ανακηρυχθεί προσωρινός ανάδοχος του έργου. Μετά τη Θεσσαλονίκη, παρουσία της ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ καταγράφεται και στην Κέρκυρα, όπου ο πολύχρονος διαγωνισμός για τη Μονάδα Επεξεργασίας Απορριμμάτων έχει μπει στην τελική ευθεία. Σύμφωνα με τις τελευταίες εξελίξεις, ο ΦΟΔΣΑ Ιονίων Νήσων οριστικοποίησε την αναδοχή του έργου στο σχήμα ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ – Μεσόγειος.

Στη διαδικασία του διαγωνισμού που διεξήχθη την Άνοιξη του 2023 συμμετείχαν αρχικά τρία σχήματα τα οποία διεκδικούσα την κατασκευή της μονάδας απορριμμάτων στην Κέρκυρα δηλαδή: ΤΕΡΝΑ Ενεργειακή – Μεσόγειος, Ηλέκτωρ – WATT, Intrakat – TT. Στην συνέχεια ο διαγωνισμός ενεπλάκη σε προσφυγές των διαγωνιζομένων και τελικά μετά από πολλές καθυστερήσεις έγινε εφικτό να προχωρήσει.

Το έργο προβλέπει την κατασκευή Μονάδας Επεξεργασίας Στερεών Αποβλήτων, συνολικής δυναμικότητας 35.000 τόνων Αστικών Σύμμεικτων Αποβλήτων (ΑΣΑ) ανά έτος. Περιλαμβάνει όλες τις αναγκαίες υποδομές και την προμήθεια κινητού εξοπλισμού. Επιπροσθέτως, επειδή είναι αναγκαία η προώθηση συστημάτων για την επεξεργασία οργανικών αποβλήτων, με χωριστή συλλογή των οργανικών αποβλήτων από μαζικά σημεία εστίασης ή και νοικοκυριά (οργανικά κουζίνας) καθώς και άλλων οργανικών αποβλήτων (πράσινα κ.λπ.), εντός του γηπέδου θα κατασκευαστεί και Μονάδα Επεξεργασίας Προδιαλεγμένου Οργανικού Κλάσματος δυναμικότητας 12.500 τόνων ετησίως.

Ο συνολικός προϋπολογισμός του έργου μπορεί να φτάσει ακόμα και τα 64,6 εκατ. ευρώ (80 εκατ. αξία με ΦΠΑ), καθώς υπάρχει το δικαίωμα προαίρεσης που ανέρχεται στα 30 εκατ. ευρώ (χωρίς ΦΠΑ) από την πλευρά της Αναθέτουσας Αρχής. Η σύμβαση χωρίς την εφαρμογή του δικαιώματος προαίρεσης αγγίζει τα 34 εκατομμύρια ευρώ (42,1 εκατ. αξία με ΦΠΑ).

Ο συνολικός προϋπολογισμός περιλαμβάνει :

  • το κόστος κατασκευής και δοκιμαστικής λειτουργίας της ΜΕΑ συνολικού προϋπολογισμού 23, 95 εκατ. ευρώ χωρίς ΦΠΑ (καθώς δεν επιβάλλεται ΦΠΑ λόγω εφαρμογής των διατάξεων για την αντιστροφή υποχρέωσης ΦΠΑ) το οποίο θα χρηματοδοτηθεί από
  • το Πρόγραμμα “ΥΠΟΔΟΜΕΣ ΜΕΤΑΦΟΡΩΝ, ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ & ΑΕΙΦΟΡΟΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗ” και αναλύεται ως εξής: 23, 17 εκατ. συμμετοχή ΥΜΕΠΕΡΑΑ και 774.023,35 ευρώ ιδιωτική συμμετοχή.
  • το κόστος κανονικής λειτουργίας της ΜΕΑ για 6 έτη συνολικού προϋπολογισμού 12, 41 εκατ. ευρώ με ΦΠΑ το οποίο θα χρηματοδοτηθεί από ιδίους πόρους.

δικαιώματα προαίρεσης αξίας 30, 73 ευρώ πλέον ΦΠΑ τα οποία θα χρηματοδοτηθούν από ιδίους πόρους και από συγχρηματοδοτούμενα προγράμματα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

Τέλος, η Μονάδα Επεξεργασίας Αποβλήτων της Καβάλας αποτελεί ένα από τα πιο ώριμα έργα του περιφερειακού σχεδιασμού για την Ανατολική Μακεδονία και Θράκη, με στόχο την ολοκληρωμένη διαχείριση των απορριμμάτων στις Περιφερειακές Ενότητες Καβάλας και Δράμας. Πρόκειται για δημόσιο έργο προϋπολογισμού 101,38 εκατ. ευρώ (με ΦΠΑ), ενταγμένο στο επιχειρησιακό πρόγραμμα «Υποδομές Μεταφορών, Περιβάλλον και Αειφόρος Ανάπτυξη» (ΥΜΕΠΕΡΑΑ), το οποίο χρηματοδοτείται από το Ταμείο Συνοχής, το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων και ίδιους πόρους του ΦοΔΣΑ.

Η νέα μονάδα θα έχει ετήσια δυναμικότητα 52.832 τόνων, εκ των οποίων 46.875 τόνοι αφορούν σύμμεικτα απορρίμματα και 5.957 τόνοι προδιαλεγμένα οργανικά. Στο επίκεντρο του σχεδιασμού βρίσκεται η ανάκτηση ενέργειας από βιοαέριο, μέσω αναερόβιας χώνευσης, καθώς και η παραγωγή κομπόστ υψηλής ποιότητας από τα οργανικά ρεύματα. Η συνολική διάρκεια της σύμβασης φτάνει τους 96 μήνες, με 18 μήνες για την κατασκευή, 6 μήνες δοκιμαστικής λειτουργίας και 6 έτη κανονικής λειτουργίας. Το έργο έχει προσελκύσει το ενδιαφέρον μεγάλων ομίλων, ανάμεσά τους και ο Όμιλος Metlen (ΜΕΤΚΑ), καθώς θεωρείται κομβικό για τον εκσυγχρονισμό του συστήματος διαχείρισης αποβλήτων στη Βόρεια Ελλάδα.

Να σημειωθεί πως, σύμφωνα με τον γενικό γραμματέα Συντονισμού Διαχείρισης Αποβλήτων του ΥΠΕΝ, Μανώλη Γραφάκο, σήμερα λειτουργούν 13 μονάδες επεξεργασίας αποβλήτων στην Ελλάδα και 26 βρίσκονται υπό κατασκευή. Η τελευταία προσθήκη αφορά τη Μονάδα Ανάκτησης και Ανακύκλωσης Λάρισας, η οποία αποτελεί την 26η Μονάδα Επεξεργασίας Αποβλήτων (ΜΕΑ) που εισέρχεται σε φάση κατασκευής. Με προϋπολογισμό 100 εκατ. ευρώ, η νέα υποδομή θα εξυπηρετεί τους επτά δήμους της Λάρισας και θα έχει τη δυνατότητα να διαχειρίζεται 90.000 τόνους αποβλήτων ετησίως, περιλαμβάνοντας βιοαπόβλητα, σύμμεικτα και ανακυκλώσιμα υλικά. Η ΜΕΑ θα παράγει δευτερογενές καύσιμο (SRF) για ενεργειακή αξιοποίηση, ενώ εντάσσεται στον ευρύτερο σχεδιασμό της Περιφέρειας Θεσσαλίας, συμπληρώνοντας τις μονάδες Τρικάλων, Καρδίτσας και Βόλου που ήδη προχωρούν.

Διαβάστε ακόμη