Την ανάγκη για στρατηγικές ενίσχυσης της αστικής βιοποικιλότητας και βιώσιμης κινητικότητας, καθώς και τα πολλαπλά οφέλη τους για το περιβάλλον, την ψυχική υγεία, την οικονομία και την ποιότητα ζωής των κατοίκων, τόνισαν οι ομιλητές στο πάνελ «Αστική βιοποικιλότητα και κινητικότητα» στο πλαίσιο του Aristotelis Climate Forum, που πραγματοποιήθηκε πριν λίγες εβδομάδες.
Ο κ. Ζήσης Ιωαννίδης, Γενικός Γραμματέας του Μητροπολιτικού Πάρκου “Αντώνης Τρίτσης” και Σύμβουλος του ΥΠΕΝ, αναφέρθηκε λεπτομερώς στο master plan για την αναβάθμιση του Πάρκου Τρίτση. Το πάρκο, με 1.200 στρέμματα πρασίνου -όσο περίπου 120 γήπεδα ποδοσφαίρου- και έξι τεχνητές λίμνες, αποτελεί το μεγαλύτερο αστικό πάρκο της Αττικής και ένα από τα τελευταία καταφύγια άγριας ζωής εντός αστικού ιστού. Στο πάρκο εντοπίζονται περίπου 400 είδη φυτών και 200 είδη πτηνών, αριθμός που αντιστοιχεί σχεδόν στο σύνολο των πτηνών της Αττικής. Παράλληλα, οι εκτάσεις με παραδοσιακούς δεντρώνες, όπως φυστικιές, ελιές, συκιές και αμυγδαλιές, συνεισφέρουν τόσο στη διατήρηση της αγροτικής κληρονομιάς όσο και στην προστασία μικρών ζώων και εντόμων.
Πάρκο Τρίτση © ΜΑΡΚΟΣ ΧΟΥΖΟΥΡΗΣ / EUROKINISSI)
Τι περιλαμβάνει το master plan για το Πάρκο Τρίτση
Στο πλαίσιο της αναβάθμισης του πάρκου, προβλέπεται για πρώτη φορά ο καθαρισμός του καλαμιώνα -που λειτουργεί ως φυσικό φίλτρο για τις λίμνες- καθώς και η ανάπτυξη κέντρου αποκατάστασης άγριας ζωής, σε συνεργασία με τον ΟΦΥΠΕΚΑ τον οργανισμό του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας , όπου τραυματισμένα ζώα από όλη την Αθήνα θα μπορούν να περιθάλπονται, σε συνδυασμό με προγράμματα εκπαίδευσης παιδιών και ευαισθητοποίησης για τη βιοποικιλότητα. Παράλληλα, σχεδιάζεται το πρώτο κέντρο αστικής βιοποικιλότητας και μουσείο, ενώ μια πιθανή συνεργασία με ΕΟΑΝ και ΕΔΣΝΑ θα επιτρέψει τη διαχείριση των κλαδεμάτων ως λίπασμα, μειώνοντας το ανθρακικό αποτύπωμα του πάρκου. Εξετάζεται επίσης, η επικοινωνία με την ΕΥΔΑΠ για πρωτοβουλίες βιολογικού καθαρισμού των νερών, Συγκεκριμένα, το πάρκο σχεδιάζει να χρησιμοποιεί βιολογικούς καθαρισμούς για να επεξεργάζεται λύματα από τις γύρω περιοχές υψηλής οικιστικής πυκνότητας. Το καθαρισμένο νερό θα επιστρέφει στο πάρκο, τροφοδοτώντας τις λίμνες και τα συστήματα άρδευσης, εξασφαλίζοντας έτσι την επάρκεια νερού για τη φροντίδα των δέντρων και τη μείωση του θερμικού στρες.
Το master plan, στοχεύει στην προσέλκυση πολλών εκατομμυρίων για τη βελτίωση της λειτουργίας, της ασφάλειας και της βιωσιμότητας του πάρκου. Κεντρικό στοιχείο του σχεδίου αποτελεί η περιφράξη του χώρου, που θα διασφαλίσει καλύτερη φύλαξη και προστασία του φυσικού περιβάλλοντος.
Οι πυλώνες του master plan, σύμφωνα με τον κ. Ιωαννίδη, είναι τρεις: ο σεβασμός στη φύση, η κοινωνική συμμετοχή και η περιβαλλοντική βιωσιμότητα. Προβλέπεται η δημιουργία ποδηλατοδρόμων σε όλη την έκταση του πάρκου, η ανάπτυξη σημαντικών διαδρομών για την ανάδειξη των φυσικών και πολιτιστικών στοιχείων του χώρου και η σύνδεση των διαδρομών αυτών με δραστηριότητες τέχνης.
Ένα σημαντικό μέρος του σχεδίου αφορά την ενεργειακή αξιοποίηση των κτιριακών εγκαταστάσεων του πάρκου, μεταξύ των οποίων ξεχωρίζει ένα μεγάλο συγκρότημα 3.000 τ.μ., το οποίο θα μπορεί να «επιστρέψει» στους πολίτες. Το master plan δίνει επίσης ιδιαίτερη έμφαση στη συμμετοχή ατόμων με ειδικές ανάγκες σε όλες τις δραστηριότητες του πάρκου, διασφαλίζοντας προσβασιμότητα και ισότιμη συμμετοχή.
Μητσόπουλος: Οι κάτοικοι πρέπει να συμμετέχουν ενεργά στις αποφάσεις
Ο κ. Ιωάννης Μητσόπουλος, Επίκουρος Καθηγητής ΑΠΘ, από την πλευρά του, επισήμανε τη σημασία των Σχεδίων Βιώσιμης Αστικής Κινητικότητας (ΣΒΑΚ) ως εργαλείο προαγωγής της βιοποικιλότητας και της κλιματικής ανθεκτικότητας των πόλεων. Τα ΣΒΑΚ εντάσσονται σε ευρύτερα πολεοδομικά σχέδια και αποτελούν προϋπόθεση ευρωπαϊκών χρηματοδοτήσεων. Η ανάπτυξή τους, σύμφωνα με τον ίδιο, απαιτεί χωροταξικό σχεδιασμό, βιοκλιματικές μελέτες, οικολογική χαρτογράφηση και διαδικασίες bottom-up-approach, ώστε οι κάτοικοι να συμμετέχουν ενεργά στις αποφάσεις. Σημείωσε επίσης τη σημασία των «πάρκων τσέπης», των πράσινων νησίδων, καθώς και την ανάγκη διαρκούς φροντίδας των πράσινων υποδομών.
Πισιμίσης: Ο κρίσιμος ρόλος της τοπικής αυτοδιοίκησης
Ο κ. Ιωάννης Πισιμίσης, Δήμαρχος Βριλησσίων, τόνισε τον κρίσιμο ρόλο της τοπικής αυτοδιοίκησης στη σχεδίαση και υλοποίηση υποδομών βιώσιμης κινητικότητας, με έμφαση σε αξιόπιστα μέσα μαζικής μεταφοράς, ποδηλατοδρόμους και ασφαλείς διαβάσεις πεζών. Παράλληλα, επισήμανε ότι τα Βριλήσσια διαθέτουν πλούσιο αστικό πράσινο -όπως το περιαστικό Άλσος και τις παραρεμάτιες περιοχές Πεντέλης – με πάνω από 5.000 νέες φυτεύσεις από το 2024, ενισχύοντας την ψυχική υγεία, την αντιπλημμυρική προστασία και τη βιοποικιλότητα της περιοχής. Ιδιαίτερη αναφορά έκανε στον αστικό υγρότοπο της πρώην ναυτικής βάσης, με μεσαίου μεγέθους λίμνη, χελώνες και άλλα υδρόβια είδη, που αποτελεί κρίσιμο στοιχείο για την αστική πανίδα.
Συνολικά, το πάνελ κατέδειξε ότι η ενίσχυση της αστικής βιοποικιλότητας και η βιώσιμη κινητικότητα αποτελούν αλληλένδετα στοιχεία για την ανθεκτικότητα των πόλεων, την προστασία των φυσικών πόρων και την αναβάθμιση της ποιότητας ζωής των κατοίκων. Όπως είπε χαρακτηριστικά και ο κ. Ιωαννίδης, «Η αστική βιοποικιλότητα είναι ο κρυμμένος θησαυρός των πόλεων του μέλλοντος».
Διαβάστε ακόμη
