Το ΕΣΠΑ «περιμένουν» τα δύο μεγάλα έργα διαχείρισης αποβλήτων στην Κεντρική Μακεδονία, που αφορούν τη Μονάδα Επεξεργασίας Απορριμμάτων (ΜΕΑ) Ανατολικού Τομέα και τη ΜΕΑ Δυτικού Τομέα. Σύμφωνα με πληροφορίες του energygame.gr, η υλοποίησή τους παραμένει σε εκκρεμότητα, καθώς απαιτείται η έκδοση των σχετικών προσκλήσεων από τα αρμόδια υπουργεία για την ένταξη στο νέο ΕΣΠΑ και την ενεργοποίηση της χρηματοδότησης. Κύκλοι του ΥΠΕΝ υποστηρίζουν πως η χρηματοδότηση είναι εξασφαλισμένη και ότι τα έργα έχουν θα ενταχθούν «με βεβαιότητα» στην τρέχουσα προγραμματική περίοδο του ΕΣΠΑ. Πηγές της αγοράς επισημαίνουν πως απαιτείται ταχύτητα, ενώ αναμένουν τις σχετικές προσκλήσεις το συντομότερο δυνατό για να προχωρήσουν τα έργα.
Η Μονάδα Επεξεργασίας Αποβλήτων (ΜΕΑ) Ανατολικού Τομέα, με συνολικό προϋπολογισμό 241,88 εκατ. ευρώ (συμπεριλαμβανομένου ΦΠΑ), θα κατασκευαστεί στη θέση «Άγιος Αντώνιος» του Δήμου Θέρμης. Η μονάδα σχεδιάζεται να επεξεργάζεται ετησίως 128.200 τόνους απορριμμάτων, μέσω μηχανικής επεξεργασίας (διαλογής) για την ανάκτηση ανακυκλώσιμων υλικών, καθώς και βιολογικής επεξεργασίας (αερόβιας) των οργανικών αποβλήτων, με στόχο την παραγωγή υψηλής ποιότητας κομπόστ και δευτερογενούς καυσίμου. Κατά τη φάση εκδήλωσης ενδιαφέροντος, τρεις κοινοπραξίες υπέβαλαν προσφορές: Ηλέκτωρ – Μεσόγειος, Τέρνα – Ηλιοχώρα και Intrakat – Watt. Ωστόσο, η κοινοπραξία Intrakat – Watt αποκλείστηκε λόγω ελλείψεων στον τεχνικό της φάκελο. Κατόπιν αξιολόγησης, προσωρινός μειοδότης αναδείχθηκε η κοινοπραξία Τέρνα – Ηλιοχώρα, η οποία προσέφερε μέσο ποσοστό έκπτωσης 3,63% για την κατασκευή του έργου και 10,62% για την παροχή υπηρεσιών λειτουργίας. Η οικονομική προσφορά της κοινοπραξίας ανέρχεται σε 86,405 εκατ. ευρώ, χωρίς ΦΠΑ.
Αντίστοιχα, το «παρών» δίνει ο όμιλος ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ και στη δεύτερη μονάδα. Προσωρινός ανάδοχος για τη ΜΕΑ Δυτικού Τομέα, έργο Σύμπραξης Δημόσιου και Ιδιωτικού Τομέα (ΣΔΙΤ) που αφορά την κατασκευή και λειτουργία της δεύτερης μονάδας επεξεργασίας απορριμμάτων στον Δυτικό Τομέα της Θεσσαλονίκης, έχει οριστεί η κοινοπραξία ΤΕΡΝΑ Ενεργειακή – ΤΙΤΑΝ. Όμως με βάση τη συμφωνία με τη Masdar, που απέκτησε την ΤΕΡΝΑ Ενεργειακή, ο τομέας διαχείρισης απορριμμάτων της τελευταίας μεταβιβάστηκε στη ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ. Το εν λόγω έργο είναι ένα από τα σημαντικότερα περιβαλλοντικά έργα στην Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας, καθώς αναμένεται να εξυπηρετήσει τις ανάγκες διαχείρισης αποβλήτων εννέα δήμων της Θεσσαλονίκης, καλύπτοντας πληθυσμό άνω του ενός εκατομμυρίου κατοίκων. Πρόκειται για τους δήμους Αμπελοκήπων – Μενεμένης, Βόλβης, Δέλτα, Κορδελιού – Ευόσμου, Λαγκαδά, Νεάπολης – Συκεών, Παύλου Μελά, Χαλκηδόνος και Ωραιοκάστρου, οι οποίοι θα «απολαύσουν» τα οφέλη της μονάδας.
Η Μονάδα Επεξεργασίας Αποβλήτων (ΜΕΑ) Δυτικού Τομέα αποτελεί έργο Σύμπραξης Δημόσιου και Ιδιωτικού Τομέα (ΣΔΙΤ), στο πλαίσιο του οποίου ο ανάδοχος αναλαμβάνει τη μελέτη, την κατασκευή, τη χρηματοδότηση, καθώς και τη λειτουργία και συντήρηση της μονάδας. Η μονάδα θα διαθέτει ετήσια δυναμικότητα επεξεργασίας 300.800 τόνων αστικών στερεών αποβλήτων (ΑΣΑ), εκ των οποίων 38.100 τόνοι θα αφορούν προδιαλεγμένα βιοαπόβλητα. Η μονάδα έχει χωροθετηθεί σε έκταση περίπου 150-200 στρεμμάτων πλησίον του ΧΥΤΑ Μαυροράχης και θα εξυπηρετεί σχεδόν 65% του πληθυσμού της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας. Η διάρκεια της σύμβασης για το έργο έχει οριστεί στα 27 χρόνια, με τα δύο πρώτα εξ αυτών να αφορούν την κατασκευή του έργου.
Υπενθυμίζεται ότι στο αρχικό στάδιο του διαγωνισμού, το 2021, ενδιαφέρον είχαν εκδηλώσει οι κοινοπραξίες Άβαξ-MORE (Motor Oil) -Θαλής, Μυτιληναίος-Μεσόγειος, Intrakat και Ηλέκτωρ-Άκτωρ Παραχωρήσεις, οι οποίες και συμμετείχαν αρχικά στη διαδικασία. Ωστόσο, τεχνικές δυσκολίες και άλλα προβλήματα ανέστειλαν τη συμμετοχή των περισσότερων διαγωνιζομένων στη συνέχεια του διαγωνισμού. Κατόπιν, το έργο διεκδικήθηκε αποκλειστικά από την κοινοπραξία ΤΕΡΝΑ Ενεργειακή – ΤΙΤΑΝ, η οποία ήταν το μοναδικό σχήμα που υπέβαλε επίσημη προσφορά στις 29 Ιουλίου. Η διαδικασία αυτή κατέστη εφικτή μετά τη θετική απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας την περασμένη άνοιξη, που άναψε το «πράσινο φως» για τη συνέχιση του διαγωνισμού. Σήμερα η κοινοπραξία ΤΕΡΝΑ Ενεργειακή – ΤΙΤΑΝ έχει επίσημα ανακηρυχθεί προσωρινός ανάδοχος του έργου.
Υπενθυμίζεται πως μέσα στο 2025 αναμένεται επίσης η Μονάδα Επεξεργασίας Απορριμμάτων (ΜΕΑ) Σερρών να αναβαθμιστεί σε Μονάδα Ανακύκλωσης και Ανάκτησης (ΜΑΑ) στο πλαίσιο του Περιφερειακού Σχεδιασμού Διαχείρισης Αποβλήτων (ΠΕΣΔΑ) της Κεντρικής Μακεδονίας. Η αναβάθμιση αυτή θα επιτρέψει στη μονάδα η οποία λειτουργεί ήδη από το 2019 να διαχειρίζεται αποδοτικότερα τα απόβλητά της, ενώ θα εξυπηρετεί την Περιφερειακή Ενότητα Σερρών, καθώς και τον Δήμο Κιλκίς.
Η Μονάδα Επεξεργασίας Αποβλήτων (ΜΕΑ) Σερρών λειτουργεί μέσω Σύμπραξης Δημόσιου και Ιδιωτικού Τομέα (ΣΔΙΤ) και το πρώτο έργο ΣΔΙΤ που συνδυάζει πόρους του ΕΣΠΑ 2014-2020 με ιδιωτικά κεφάλαια, με συνολικό προϋπολογισμό 36,2 εκατομμυρίων ευρώ. Ο Περιφερειακός Σύνδεσμος Φορέων Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων Κεντρικής Μακεδονίας λειτουργεί ως Φορέας Υλοποίησης και Αναθέτουσα Αρχή. Η μονάδα διαχειρίζεται από τις εταιρείες ARCHIRODON, AKTOR και ENVITEC για διάστημα 25 ετών και εξυπηρετεί όλους τους δήμους της Περιφερειακής Ενότητας Σερρών, καθώς και τον Δήμο Κιλκίς. Η μονάδα εφαρμόζει μεθόδους μηχανικής ανακύκλωσης και βιολογικής επεξεργασίας μέσω κομποστοποίησης, με ονομαστική δυναμικότητα 63.000 τόνων απορριμμάτων ετησίως, εκ των οποίων έως 3.000 τόνοι είναι προδιαλεγμένα οργανικά απόβλητα. Ο σχεδιασμός της επιτρέπει αύξηση της δυναμικότητας μέσω επέκτασης του ωραρίου λειτουργίας, για την κάλυψη μελλοντικών αναγκών.
Μάλιστα, η Ευρωπαϊκή Ένωση έθεσε ως όρο συνέχισης της χρηματοδότησης τη μετατροπή των υφιστάμενων Μονάδων Επεξεργασίας Αποβλήτων (ΜΕΑ) σε Μονάδες Ανακύκλωσης και Ανάκτησης (ΜΑΑ), αλλά και την αλλαγή προδιαγραφών στις υπό κατασκευή και υπό σχεδιασμό μονάδες ώστε να αυξηθεί το ποσοστό ανακύκλωσης. Οι ΜΑΑ θα μπορούν να δέχονται και να επεξεργάζονται κυρίως αστικά απορρίμματα που συλλέγονται χωριστά ώστε να αυξηθεί το ποσοστό ανάκτησης και ανακύκλωσης, μέσω μηχανικής και βιολογικής επεξεργασίας. Χάρη στη συμφωνία με την Ευρωπαϊκή Ένωση είναι εξασφαλισμένη η χρηματοδότηση της τάξης του 60% για τις νέες υποδομές, ενώ προβλέπεται και πρόσθετο «μπόνους» 25% για όσες μονάδες επιτύχουν τους στόχους ανακύκλωσης. Για να προχωρήσουν, όμως, τα έργα αναβάθμισης πρέπει να αναβαθμιστεί και ο περιφερειακός σχεδιασμός διαχείρισης απορριμμάτων, τα γνωστά ΠΕΣΔΑ.
Διαβάστε ακόμη
