Τα φαινόμενα cloudburst, δηλαδή ξαφνικές και ακραίες καταιγίδες που απελευθερώνουν πάνω από 100 χιλιοστά βροχής μέσα σε μία ώρα, προκαλούν χάος στις ορεινές περιοχές της Ινδίας και του Πακιστάν. Οι βίαιες αυτές μπόρες οδηγούν σε πλημμύρες, κατολισθήσεις και ροές λάσπης, καταστρέφοντας ολόκληρες κοινότητες. Στην περιφέρεια Μπούνερ του Πακιστάν, πρόσφατο cloudburst προκάλεσε τον θάνατο περίπου 300 ανθρώπων, καθώς ορμητικά νερά και βράχοι ισοπέδωσαν σπίτια και χωριά. Αντίστοιχα, στο ινδικό Ουταραχάντ έχουν σημειωθεί επαναλαμβανόμενες καταστροφές, με χαρακτηριστικό παράδειγμα το 2013, όταν περισσότεροι από 6.000 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους.
Τα φαινόμενα αυτά εκδηλώνονται όταν θερμός και υγρός αέρας ανυψώνεται γρήγορα, σχηματίζοντας πυκνά σύννεφα που παγιδεύονται από τα βουνά. Τα ισχυρά ανοδικά ρεύματα συγκρατούν την υγρασία έως ότου τα σύννεφα αδυνατούν πλέον να τη συγκρατήσουν, με αποτέλεσμα την ξαφνική και καταρρακτώδη βροχόπτωση. Πρόκειται για ένα «βομβαρδισμό βροχής» που ισοδυναμεί με πολλές ώρες ή και μέρες κανονικής βροχής. Η γεωμορφολογία των Ιμαλαΐων, σε συνδυασμό με τις μουσώνες, καθιστά την περιοχή ιδιαιτέρως ευάλωτη.
Ένας άνδρας περπατά κοντά σε ένα κατεστραμμένο σπίτι στο χωριό Chisoti, που επλήγη από καταιγίδα, στην περιοχή Kishtwar του Τζαμού και Κασμίρ, Ινδία © EPA/FAROOQ KHAN
Η κλιματική αλλαγή επιδεινώνει το πρόβλημα. Η άνοδος της θερμοκρασίας αυξάνει την ικανότητα της ατμόσφαιρας να συγκρατεί υγρασία, ενισχύοντας την πιθανότητα ξαφνικών νεροποντών. Ο μουσώνας της Νότιας Ασίας, που άλλοτε είχε προβλέψιμο μοτίβο, παρουσιάζει πλέον έντονη αστάθεια, με ξηρασίες να εναλλάσσονται με πλημμύρες. Οι υγρές αέριες μάζες από την Αραβική Θάλασσα και τον Ινδικό Ωκεανό, όταν συναντούν τα βουνά, ενισχύουν περαιτέρω τον κίνδυνο. Επιστήμονες προειδοποιούν ότι κάθε αύξηση της θερμοκρασίας κατά 1°C επιτρέπει στην ατμόσφαιρα να συγκρατεί περίπου 7% περισσότερη υγρασία, αυξάνοντας την πιθανότητα καταστροφικών βροχοπτώσεων, γράφει το euronews.
Παρά την πρόοδο στην παρακολούθηση, τα φαινόμενα cloudburst είναι εξαιρετικά δύσκολο να προβλεφθούν λόγω της αιφνίδιας και εντοπισμένης φύσης τους. Ωστόσο, μπορούν να ληφθούν προφυλάξεις: αποφυγή δόμησης κοντά σε ποτάμια και χαράδρες, περιορισμός μετακινήσεων σε ορεινές περιοχές σε περιόδους βροχών, ύπαρξη κιτ έκτακτης ανάγκης και βελτίωση αποστραγγιστικών υποδομών. Μακροπρόθεσμα, λύσεις όπως η αναδάσωση και ο βιώσιμος σχεδιασμός κρίνονται απαραίτητες.
Διαβάστε ακόμη
