Η θέσπιση της νέας έκδοσης του Συστήματος Εμπορίας Δικαιωμάτων Εκπομπών (ΣΕΔΕ 2) θα έχει σοβαρές κοινωνικές επιπτώσεις, με την εφαρμογή των Εθνικών Κοινωνικών Κλιματικών Σχεδίων να στοχεύουν στον περιορισμό τους. Σημαντική επιβάρυνση αναμένεται λόγω της χρήσης ορυκτών καυσίμων στη θέρμανση, αλλά και στις μεταφορές, με την καύση βενζίνης και ντίζελ. Το Κοινωνικό Κλιματικό Σχέδιο της χώρας μας, βασικοί άξονες του οποίου παρουσιάστηκαν πριν λίγες ημέρες, τέθηκε σε ηλεκτρονική δημόσια διαβούλευση.

Οι επενδύσεις που προβλέπονται στο πλαίσιο του Κοινωνικού Κλιματικού Σχεδίου, σε συνδυασμό με τις απαραίτητες μεταρρυθμίσεις, έχουν ως στόχο να συμβάλουν αποτελεσματικά στην προστασία των ενεργειακά ή/και μεταφορικά ευάλωτων νοικοκυριών και πολύ μικρών επιχειρήσεων, λόγω της εφαρμογής του ΣΕΔΕ 2. Ο συνολικός προϋπολογισμός του Κοινωνικού Κλιματικού Σχεδίου για την υποστήριξη δράσεων διαμορφώνεται σε 4,783 δισ. ευρώ.

Οι δράσεις που συνδέονται με τα επενδυτικά μέτρα και τις μεταρρυθμίσεις θα επηρεάσουν τις κατοικίες και τις μεταφορές, ενώ θα υπάρχει και άμεση εισοδηματική στήριξη των ευάλωτων κοινωνικών ομάδων που βρίσκονται αντιμέτωπες με το αυξημένο στεγαστικό κόστος. Τέτοια μέτρα αφορούν επιδόματα ενοικίου και θέρμανσης. Σε σχέση με την βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης των κτιρίων λαμβάνεται υπόψη ότι το 55% των κατοικιών της χώρας έχουν κατασκευαστεί προ του 1980 και ως επί το πλείστον χωρίς θερμομόνωση στο κτιριακό κέλυφος, αλλά και το γεγονός ότι 4 στα 10 νοικοκυριά κατοικούν σε χώρους πολύ χαμηλής ή χαμηλής ενεργειακής απόδοσης.

Εκτιμάται, δε, ότι περίπου 20 χιλ. πολύ μικρές επιχειρήσεις χαρακτηρίζονται ως ενεργειακά ευάλωτες, όσον αφορά τα κτίρια που στεγάζονται, και περίπου 60 χιλ. ως ευάλωτες στον τομέα των μεταφορών. Περίπου 60–65% του συνολικού προϋπολογισμού του Κοινωνικού Κλιματικού Σχεδίου αφορά επενδύσεις και μεταρρυθμίσεις στον κτιριακό τομέα. Προβλέπεται πως 2 δισ. θα κατευθυνθούν σε αυτές τις δράσεις. Στο πλαίσιο της αλλαγής της φιλοσοφίας των υφιστάμενων ή παλιότερων προγραμμάτων «Εξοικονομώ» προβλέπεται η παροχή κινήτρων σε φορείς της ενεργειακής και κατασκευαστικής αγοράς για δράσεις σε ευάλωτα ενεργειακά νοικοκυριά. Το επόμενο διάστημα θα γίνει η εξειδίκευση των χρηματοδοτικών εργαλείων.

Επίσης, προβλέπεται η αναμόρφωση του θεσμού της κοινωνικής κατοικίας. Το μέτρο επί της ουσίας επιφέρει επανεκκίνηση του θεσμού της κοινωνικής κατοικίας στην Ελλάδα με την ανάπτυξη 1.000 κοινωνικών κατοικιών που θα διατεθούν σε ευάλωτα νοικοκυριά. Θεσπίζεται, δε, συνεκτικό πλαίσιο δικαιούχων ενεργειακής στήριξης, με τη δημιουργία ενός ολοκληρωμένου μητρώου δικαιούχων ενεργειακής στήριξης και προτείνεται η επενδυτική δράστη «Ενεργειακή αναβάθμιση κατοικιών ενεργειακά ευάλωτων νοικοκυριών» που αφορούν στην υποστήριξη στοχευμένων παρεμβάσεων στο κέλυφος του κτιρίου (π.χ. μόνωση, αντικατάσταση κουφωμάτων), εγκατάσταση ενεργειακά αποδοτικών συστημάτων θέρμανσης και παραγωγής ζεστού νερού (π.χ. αντλίες θερμότητας, ηλιακοί θερμοσίφωνες κ.α.), καθώς και συστημάτων ΑΠΕ για ιδιοκατανάλωση (π.χ. φωτοβολταϊκά).

Το 25-30% του συνολικού προϋπολογισμού του Κοινωνικού Κλιματικού Σχεδίου θα αφορά τον τομέα των μεταφορών και στο πλαίσιο αυτό προβλέπεται μεταξύ άλλων η αντικατάσταση του γερασμένου στόλου των λεωφορείων. Περίπου 10.000 νοικοκυριά θα επωφεληθούν από τη δράση μίσθωσης ηλεκτρικών οχημάτων. Αυτή η δράση έχει στόχο την παροχή δυνατότητας σε ευάλωτα νοικοκυριά που επί του παρόντος δεν διαθέτουν τα μέσα ή τα κίνητρα για τη μετάβαση σε ηλεκτρικά οχήματα. Παράλληλα, στον κλάδο των πολύ μικρών επιχειρήσεων, θα υπάρξει δράση για την αγορά ή μίσθωση επαγγελματικών οχημάτων χαμηλών ή μηδενικών εκπομπών, συμπεριλαμβανομένων ηλεκτρικών ΙΧ, ελαφρών βαν (τύπου Ν1), ποδηλάτων, σκούτερ και μοτοσικλετών. Το πλαίσιο αυτών των δράσεων συμπληρώνεται και με άλλες με κοινωνικό πρόσημο για την υποστήριξη ευάλωτων ομάδων:

  • Η επενδυτική δράση για την «Επιδότηση ηλεκτρικών αμαξιδίων, και εξοπλισμού μετατροπής χειροκίνητου αμαξιδίου σε ηλεκτρικό, για άτομα με τετραπληγία, παραπληγία και εγκεφαλική παράλυση».
  • Η επενδυτική δράση για την «Αναβάθμιση στόλου ταξί για εξυπηρέτηση ατόμων με αναπηρία».
  • Η επενδυτική δράση για την «Κάλυψη αναγκών μεταφοράς μαθητών με αναπηρία που φοιτούν στα Ειδικά Σχολεία».

Τέλος, η εισοδηματική στήριξη αφορά δράσεις, όπως το επίδομα θέρμανσης για ευάλωτα νοικοκυριά που χρησιμοποιούν πετρέλαιο ή φυσικό αέριο.

Διαβάστε ακόμη