Η RWE AG, ένας από τους κορυφαίους ρυπαντές άνθρακα στην Ευρώπη, πέτυχε την απόρριψη αγωγής που είχε καταθέσει ένας Περουβιανός αγρότης, ο οποίος προσπάθησε να θεωρήσει τον γερμανικό ενεργειακό κολοσσό υπεύθυνο για τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής. Σύμφωνα με το Bloomberg, το εφετείο του Χαμμ (Hamm) αποφάνθηκε την Τετάρτη ότι, παρόλο που η εθνική νομοθεσία επιτρέπει να στοχοποιηθεί μια μεμονωμένη εταιρεία για το μερίδιό της σε ζημιές που σχετίζονται με το κλίμα, δεν πληρούνταν όλες οι απαραίτητες προϋποθέσεις στην παρούσα αγωγή κατά της RWE.
Η υπόθεση κατατέθηκε από τον Saúl Lliuya, έναν αγρότη που υποστηρίζει ότι το σπίτι του στην Huaraz του Περού απειλείται από πλημμύρες μιας γειτονικής παγετωνικής λίμνης εξαιτίας της υπερθέρμανσης του πλανήτη. Κατά την ανακοίνωση της απόφασης, ο πρόεδρος του δικαστηρίου Rolf Meyer τόνισε τη γεωπολιτική διάσταση της υπόθεσης, στην οποία ένας Περουβιανός πολίτης καλείται να υποστεί τις συνέπειες ρύπανσης που προήλθε από απόσταση 10.500 χιλιομέτρων. «Αυτή η υπόθεση αναδεικνύει τα προβλήματα σαν να τα βλέπουμε μέσα από μεγεθυντικό φακό», είπε ο Meyer. «Πρόκειται για μια σύγκρουση ανάμεσα στο βόρειο και το νότιο ημισφαίριο, ένα πρόβλημα ανάμεσα σε πλούσιους και φτωχούς».
Το επιχείρημα της RWE
Ο Lliuya υποστήριξε ότι η RWE θα πρέπει να καλύψει το 0,38% του κόστους προστασίας του σπιτιού του και της τοπικής κοινότητας από πλημμύρες, αναλογικά με το μερίδιο της εταιρείας στις παγκόσμιες βιομηχανικές εκπομπές. Η RWE αντέτεινε ότι είναι νομικά αδύνατο να θεωρηθεί μία εταιρεία υπεύθυνη για ένα φαινόμενο που προκαλείται από αναρίθμητες πηγές παγκοσμίως και ότι λειτουργεί νόμιμα με βάση τις άδειες εκπομπής αερίων του θερμοκηπίου. Μετά την ανακοίνωση της απόφασης, η μετοχή της RWE σημείωσε μικρή άνοδο 0,1% στη Φρανκφούρτη.
Η υπόθεση, μία από τις πρώτες του είδους της παγκοσμίως, υποστηρίχθηκε από την περιβαλλοντική οργάνωση Germanwatch, που ανέλαβε και τη χρηματοδότηση. Παρότι το πρωτοδικείο είχε απορρίψει την αγωγή το 2016, το 2017 το Εφετείο του Χαμμ έκρινε ότι, κατ’ αρχήν, η γερμανική νομοθεσία επιτρέπει να θεωρηθούν ρυπαντές υπεύθυνοι, υπό προϋποθέσεις.
Το δικαστήριο ξεκίνησε τότε συλλογή αποδεικτικών στοιχείων και όρισε δύο εμπειρογνώμονες. Οι δικαστές ταξίδεψαν στο Περού για να εξετάσουν τη λίμνη και τον παγετώνα Palcaraju που βρίσκεται πάνω από τη λίμνη Palcacocha στην περιοχή Ancash, όπου στο παρελθόν έχουν σημειωθεί πλημμυρικά φαινόμενα λόγω σεισμών και κατολισθήσεων. Ωστόσο, σε ακρόαση τον Μάρτιο, οι εμπειρογνώμονες ανέφεραν πως υπάρχει μόλις 1% πιθανότητα να πλημμυρίσει το σπίτι του Lliuya μέσα στα επόμενα 30 χρόνια. Το δικαστήριο υπενθύμισε πως η αγωγή θα μπορούσε να γίνει δεκτή μόνο αν υπήρχε σοβαρός κίνδυνος βλάβης της περιουσίας. Ακόμα και σε περίπτωση πλημμύρας, τα κύματα δεν θα ξεπερνούσαν λίγα εκατοστά ύψος και δεν θα απειλούσαν τη δομή του κτηρίου. Η προσπάθεια της πλευράς του ενάγοντος να απομακρύνει τους εμπειρογνώμονες για μεροληψία απορρίφθηκε και, παρότι καθυστέρησε την τελική απόφαση, δεν την απέτρεψε.
Η αξία της απαίτησης του Lliuya ήταν λιγότερη από 20.000 ευρώ, που αφορούσε στο κόστος μέτρων προστασίας. Η απόφαση δεν υπόκειται σε έφεση. Τα έξοδα της υπόθεσης, περιλαμβανομένου του ταξιδιού στο Περού και της τεχνικής πραγματογνωμοσύνης, υπολογίστηκαν σε 800.000 ευρώ, τα οποία σύμφωνα με τους γερμανικούς κανόνες θα πρέπει να πληρώσει η ηττημένη πλευρά.
Η RWE δήλωσε ότι λειτουργούσε πάντα βάσει του νόμου και ότι δεν μπορεί το κράτος να επιτρέπει ή και να απαιτεί εκπομπές CO₂ και εκ των υστέρων να επιβάλει αστικές ευθύνες. Τυχόν δημιουργία τέτοιας «κλιματικής ευθύνης» θα είχε απρόβλεπτες συνέπειες για τη γερμανική βιομηχανία, σύμφωνα με την εταιρεία. Η Germanwatch, από την πλευρά της, δήλωσε πως η απόφαση δεν αποτελεί ήττα, αλλά μια πρωτοποριακή νίκη, αφού μπορεί να αξιοποιηθεί ως προηγούμενο σε άλλες δικαιοδοσίες με παρόμοια νομικά πλαίσια. Ο ίδιος ο Lliuya είπε: «Ακόμα κι αν η υπόθεσή μου δεν προχωρήσει, η αγωγή μου πέτυχε κάτι σημαντικό. Αυτό με κάνει υπερήφανο: Οι μεγάλοι ρυπαντές της κλιματικής κρίσης μπορούν να λογοδοτήσουν νομικά».
Διαβάστε ακόμη
