Το γεωπολιτικό και ενεργειακό αποτύπωμα της Ελλάδας στον υπό διαμόρφωση διάδρομο Ινδίας–Μέσης Ανατολής–Ευρώπης (IMEC), καθώς και η στρατηγική σημασία των ηλεκτρικών διασυνδέσεων στην Ανατολική Μεσόγειο με αιχμή το έργο Ελλάδας–Κύπρου–Ισραήλ (GSI), ανέδειξε σε συνέντευξή του στον Φιλελεύθερο ο Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας, Νίκος Χριστοδουλίδης. Πρόκειται για μια αφήγηση που συνδέει άμεσα τη διεθνή κινητικότητα της περιοχής με τον ρόλο της Ελλάδας στον ευρωπαϊκό ενεργειακό και γεωστρατηγικό χάρτη, χωρίς παρεκκλίσεις από τον πυρήνα των δηλώσεων.
Στο επίκεντρο των συζητήσεων της τριμερούς στο Ισραήλ, όπως εξηγεί ο Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας, βρέθηκε το πώς αποκτά «ουσία» ο οικονομικός και γεωστρατηγικός διάδρομος IMEC, δηλαδή ο άξονας που φιλοδοξεί να συνδέσει την Ινδία με τη Μέση Ανατολή και την Ευρώπη. Σε αυτό το πλαίσιο, η Ελλάδα αναδεικνύεται ως αναπόσπαστο τμήμα της ευρωπαϊκής κατάληξης του διαδρόμου, με την Κύπρο να λειτουργεί ως βασικός κόμβος εισόδου στην Ευρωπαϊκή Ένωση. «Συζητήσαμε το πώς δίνουμε ουσία σε αυτόν τον οικονομικό και γεωστρατηγικό διάδρομο IMEC, δηλαδή της Ινδίας, της Μέσης Ανατολής και της Ευρώπης, μέσω της Κύπρου», αναφέρει χαρακτηριστικά, περιγράφοντας ένα σχήμα στο οποίο η Ελλάδα τοποθετείται στρατηγικά στο δυτικό άκρο αυτής της αλυσίδας διασυνδέσεων και ροών.
Η συζήτηση αυτή δεν περιορίστηκε σε θεωρητικό επίπεδο. Όπως τονίζει ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης, μέσα στο ίδιο πλαίσιο έγινε εκτενής αναφορά στο έργο της ηλεκτρικής διασύνδεσης Ελλάδας–Κύπρου–Ισραήλ, το οποίο αντιμετωπίζεται πλέον ως μέρος μιας ευρύτερης περιφερειακής αρχιτεκτονικής. «Μέσα σε αυτό το πλαίσιο έγινε εκτενής συζήτηση και για το θέμα του GSI και στην ανάγκη να προχωρήσουμε άμεσα», σημειώνει, υπογραμμίζοντας ότι η πρόοδος του έργου δεν αφορά μόνο τη διμερή ή τριμερή συνεργασία, αλλά εντάσσεται σε έναν μεγαλύτερο γεωοικονομικό σχεδιασμό.
Η σημασία του GSI υπερβαίνει τα στενά όρια μιας ενεργειακής διασύνδεσης
Η σημασία του GSI, όπως προκύπτει από τις δηλώσεις του, υπερβαίνει τα στενά όρια μιας κλασικής ενεργειακής διασύνδεσης. Η ηλεκτρική σύνδεση Ισραήλ–Κύπρου, η οποία αποτελεί κρίσιμο σκέλος του συνολικού έργου, μπορεί να λειτουργήσει ως γέφυρα προς την ευρύτερη περιοχή, με προεκτάσεις που αγγίζουν και την Ελλάδα. «Συμπεριλαμβανομένου και του μέρους που αφορά τη σύνδεση Ισραήλ–Κύπρου, η οποία από το Ισραήλ μπορεί να συνδεθεί με την Ιορδανία και από εκεί στη Σαουδική Αραβία και στη συνέχεια με προοπτική επέκτασης και στην Ινδία», αναφέρει, περιγράφοντας έναν άξονα που μετατρέπει την Ανατολική Μεσόγειο σε ενεργειακό και γεωστρατηγικό διάδρομο διεθνούς κλίμακας. Σε αυτό το σχήμα, η Ελλάδα αποκτά ρόλο πύλης προς την ευρωπαϊκή αγορά, τόσο σε επίπεδο ηλεκτρικής ενέργειας όσο και σε επίπεδο γεωπολιτικής σταθερότητας.
Η προσέγγιση αυτή συνδέεται άμεσα, σύμφωνα με τον Πρόεδρο της Κυπριακής Δημοκρατίας, με τα οφέλη που μπορεί να αποκομίσει και η Ελλάδα στο εσωτερικό της μέτωπο. «Αυτό θα οδηγήσει σε μια επωφελή κατάσταση πραγμάτων για όλους», σημειώνει, εξηγώντας ότι οι διασυνδέσεις δεν είναι αυτοσκοπός, αλλά εργαλείο για την ενίσχυση της ενεργειακής ασφάλειας και τη συγκράτηση του κόστους ηλεκτρισμού. Η αναφορά αυτή αποκτά ιδιαίτερη βαρύτητα για την Ελλάδα, η οποία εξακολουθεί να αντιμετωπίζει υψηλό ενεργειακό κόστος και έντονη εξάρτηση από εισαγόμενα καύσιμα.
Σε αυτό το πλαίσιο, ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης επιβεβαιώνει ότι το έργο της ηλεκτρικής διασύνδεσης με την Ελλάδα θεωρείται στρατηγικής σημασίας και παραμένει ψηλά στην ατζέντα των επαφών. «Το έργο θεωρείται στρατηγικής σημασίας για την Κύπρο και, όπως προανέφερα, είμαστε σε συνεχή επαφή με την Ελληνική Κυβέρνηση», αναφέρει, προσθέτοντας ότι το GSI μπορεί να προσεγγιστεί και εντός του πλαισίου του IMEC. Αυτό, όπως εξηγεί, μεταφράζεται σε αυξημένη διεθνή στήριξη, τόσο από τις Ηνωμένες Πολιτείες όσο και από άλλους διεθνείς δρώντες, στοιχείο που ενισχύει τη βιωσιμότητα και τη γεωπολιτική θωράκιση του έργου.
Η διάσταση των Ηνωμένων Πολιτειών αναδεικνύεται ως κρίσιμη και για την Ελλάδα. Σύμφωνα με τον Πρόεδρο της Κυπριακής Δημοκρατίας, «το ενδιαφέρον της αμερικανικής κυβέρνησης στην ευρύτερη περιοχή προκύπτει κυρίως μέσα από τις ευκαιρίες που αναδύονται λόγω του IMEC». Η Ελλάδα, ως ευρωπαϊκό άκρο αυτού του διαδρόμου, εντάσσεται σε έναν σχεδιασμό που υπερβαίνει τις περιφερειακές ισορροπίες και αποκτά παγκόσμια χαρακτηριστικά. Δεν είναι τυχαίο ότι, όπως αναφέρει, το έργο των διασυνδέσεων προσελκύει επενδυτικό ενδιαφέρον όχι μόνο από χώρες της περιοχής, αλλά και από τις Ηνωμένες Πολιτείες. «Να αναφέρω επίσης ότι στο έργο αυτό ενδιαφέρονται να επενδύσουν και χώρες του Κόλπου, της περιοχής αλλά και οι Ηνωμένες Πολιτείες», δηλώνει, δίνοντας μια σαφή εικόνα του διεθνούς αποτυπώματος του GSI.
Η σύνδεση των διασυνδέσεων με το κόστος ηλεκτρισμού αποτελεί κομβικό σημείο για την ελληνική διάσταση του θέματος. Ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης είναι κατηγορηματικός όταν ερωτάται αν το έργο σημαίνει φθηνότερο ρεύμα για τους καταναλωτές. «Φυσικά. Αυτός είναι ένας βασικός στόχος του Έργου», απαντά, υπογραμμίζοντας ότι οι διασυνδέσεις αποτελούν έναν από τους τρεις πυλώνες της ενεργειακής στρατηγικής. Για την Ελλάδα, η τοποθέτηση αυτή αποκτά ιδιαίτερη σημασία, καθώς ενισχύει το αφήγημα ότι οι διεθνείς ηλεκτρικές διασυνδέσεις δεν είναι μόνο γεωπολιτικό εργαλείο, αλλά και μοχλός άμεσων οικονομικών οφελών για την κοινωνία και την αγορά.
Τέλος, ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει η αναφορά στην επικαιροποίηση των μελετών και στη συμφωνία για τη χρηματοδοτική συμβολή της Κυπριακής Δημοκρατίας, σε συνεννόηση με την ελληνική πλευρά. «Με τον Έλληνα Πρωθυπουργό έχουμε συμφωνήσει όχι μόνον να προχωρήσουμε με επικαιροποίηση των σχετικών μελετών αλλά και υπό ποιες προϋποθέσεις θα καταβληθούν τα €25 εκατομμύρια από πλευράς της Κυπριακής Δημοκρατίας», σημειώνει, αποτυπώνοντας μια εικόνα θεσμικής συνέχειας και συντονισμού που αφορά άμεσα και την Ελλάδα.
Συνολικά, οι τοποθετήσεις του Προέδρου της Κυπριακής Δημοκρατίας σκιαγραφούν έναν ενιαίο άξονα στον οποίο η Ελλάδα τοποθετείται ως κρίσιμος ευρωπαϊκός κόμβος του IMEC και βασικός εταίρος στις ηλεκτρικές διασυνδέσεις της Ανατολικής Μεσογείου. Χωρίς υπερβολές και χωρίς παρεκκλίσεις, το μήνυμα που εκπέμπεται είναι σαφές: οι διασυνδέσεις και ο IMEC δεν αποτελούν απλώς σχέδια επί χάρτου, αλλά εργαλεία στρατηγικής αναβάθμισης της Ελλάδας στον ευρωπαϊκό και διεθνή ενεργειακό χάρτη, με άμεσες προεκτάσεις στην ενεργειακή ασφάλεια και στο κόστος ηλεκτρισμού.
Διαβάστε ακόμη
