Τα ευφυή δίκτυα αποτελούν το μεγάλο στοίχημα για την πολιτεία και συνολικά για την αγορά ενέργειας. Από τη μία πλευρά καλούνται να καλύψουν τις αυξημένες ανάγκες που θα δημιουργήσει ο εξηλεκτρισμός της οικονομίας, να ανταποκριθούν στη στοχαστικότητα των ΑΠΕ και να εξυπηρετήσουν τις νέες απαιτήσεις των καταναλωτών. Όπως έχει αναφέρει το Energygame, στον οικιακό τομέα οι πάροχοι ενέργειας προσφέρουν ήδη συνδυαστικές λύσεις, όπως πακέτα ρεύματος και φυσικού αερίου ή ρεύματος και τηλεφωνίας. Ωστόσο, τα επόμενα χρόνια αναμένεται να αναδειχθούν ακόμη περισσότερες υπηρεσίες σχετικές με την εξοικονόμηση ενέργειας, τη διαχείριση συσκευών, τους έξυπνους μετρητές και την αυτοπαραγωγή.

Ανάμεσα στις προκλήσεις της νέας εποχής βρίσκονται οι έξυπνοι μετρητές, η τηλεδιαχείριση των συστημάτων παραγωγής και το demand response. Παράλληλα, ο εκσυγχρονισμός του δικτύου αποτελεί πρώτη προτεραιότητα για τους διαχειριστές. Ωστόσο, όπως αναφέρουν παράγοντες της αγοράς, υπάρχει αυξημένος ανταγωνισμός στην προμήθεια εξοπλισμού, καθώς πολλές χώρες της Ε.Ε. βρίσκονται στην ίδια φάση αναβάθμισης. Επιπλέον, πηγές επισημαίνουν ότι οι διαχειριστές αντιμετωπίζουν σημαντικά ζητήματα στελέχωσης, τα οποία επιβραδύνουν τον ρυθμό υλοποίησης των έργων.

Τα προηγούμενα χρόνια η Ελλάδα απέκτησε πολλές υποδομές ΑΠΕ χωρίς αντίστοιχες δομές αποθήκευσης, με τα γνωστά αποτελέσματα των περικοπών. «Ένα ακόμη πρόβλημα είναι πως το δίκτυο έχει στηθεί με τη λογική της προηγούμενης δεκαετίας» αναφέρουν πηγές της αγοράς. Το κρίσιμο ερώτημα, σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, δεν είναι μόνο αν θα αυξηθεί η ζήτηση ενέργειας στο μέλλον, αλλά αν το δίκτυο θα μπορεί να κατανέμει τη διεσπαρμένη παραγωγή. Σε αυτό το πλαίσιο εντάσσεται και η συζήτηση για τα data centers. Το δίκτυο στην Αττική εμφανίζει ήδη οριακή δυνατότητα φιλοξενίας νέων υποδομών data center. Σύμφωνα με εκτιμήσεις έως το 2030 αναμένεται να λειτουργούν στην Ελλάδα 18 data centers. Για τον λόγο αυτό κρίνεται απαραίτητη η διαμόρφωση χωροταξικού σχεδιασμού. Πηγές της αγοράς υπογραμμίζουν ότι όλα αυτά απαιτούν μια ολοκληρωμένη στρατηγική: «Το θέμα της παραγωγής – κατανομής – κατανάλωσης πρέπει να γίνει πιο ολοκληρωμένο».

Στο πλαίσιο αυτό, ο κλάδος των ηλεκτρικών εγκαταστάσεων στην Ελλάδα έχει κομβικό ρόλο στον εκσυγχρονισμό των υποδομών. Σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα του ΙΟΒΕ, «οι πολιτικές για την προώθηση των ΑΠΕ οδήγησαν σε αυξημένη ζήτηση για νέες ηλεκτρικές υποδομές: από φωτοβολταϊκά και ανεμογεννήτριες που απαιτούν ειδικές συνδέσεις και συστήματα ελέγχου, έως εγκαταστάσεις αποθήκευσης ενέργειας που χρειάζονται σύγχρονα συστήματα προστασίας και διαχείρισης. Παράλληλα, τα προγράμματα για “έξυπνα σπίτια” και η προώθηση της ηλεκτροκίνησης έχουν δημιουργήσει νέους υποκλάδους, όπως οι σταθμοί φόρτισης ηλεκτρικών οχημάτων και τα έξυπνα συστήματα παρακολούθησης και αυτοματισμού κτιρίων. Η ψηφιακή μετάβαση αποτελεί επίσης βασικό μοχλό. Η ενσωμάτωση τεχνολογιών όπως το Internet of Things (IoT), οι έξυπνοι μετρητές, τα Building Management Systems (BMS) και τα δίκτυα SCADA αναβαθμίζουν τον ρόλο του κλάδου στην ψηφιοποίηση της οικονομίας. Οι ηλεκτρικές εγκαταστάσεις δεν είναι πλέον απλοί αγωγοί μεταφοράς ενέργειας, αλλά κόμβοι δεδομένων που συλλέγουν, επεξεργάζονται και αξιοποιούν πληροφορίες με στόχο τη βελτίωση της ενεργειακής αποδοτικότητας και την παροχή νέων υπηρεσιών στους καταναλωτές».

Η μετάβαση σε ευφυή δίκτυα δεν αποτελεί πλέον επιλογή, αλλά αναγκαιότητα για τη χώρα. Τα επόμενα χρόνια θα καθοριστούν από τρεις βασικούς άξονες:

  • Εκσυγχρονισμός δικτύων και ενίσχυση διαχειριστών: Η ανάγκη για αναβαθμισμένες υποδομές, επαρκή στελέχωση και γρήγορη προμήθεια εξοπλισμού είναι προϋπόθεση για να στηριχθεί ο εξηλεκτρισμός και η διείσδυση των ΑΠΕ.
  • Ολοκληρωμένη στρατηγική για παραγωγή – κατανομή – κατανάλωση: Η χώρα χρειάζεται συνεκτικό σχεδιασμό που θα αντιμετωπίζει ταυτόχρονα το ζήτημα της αποθήκευσης, της διεσπαρμένης παραγωγής και των νέων ενεργειακών αναγκών.
  • Διαχείριση ενεργοβόρων υποδομών, όπως τα data centers: Η αναμενόμενη ανάπτυξη των data centers απαιτεί χωροταξικό και ενεργειακό σχεδιασμό, καθώς και ενίσχυση της ικανότητας του δικτύου.

Κομβικός ρόλος των ηλεκτρικών εγκαταστάσεων και της ψηφιοποίησης

Ο τομέας εξελίσσεται σε κεντρικό κρίκο της ενεργειακής και ψηφιακής μετάβασης, με την ενσωμάτωση τεχνολογιών IoT, έξυπνων μετρητών και συστημάτων αυτοματισμού. Συνολικά, η επιτυχία της μετάβασης στα ευφυή δίκτυα θα εξαρτηθεί από το αν η Ελλάδα θα μπορέσει να αναπτύξει τις απαραίτητες υποδομές, να προσελκύσει επενδύσεις και να υλοποιήσει έναν μακρόπνοο, ολοκληρωμένο ενεργειακό σχεδιασμό.

Διαβάστε ακόμη