Σκηνικό πολλαπλών και εντεινόμενων πιέσεων διαμορφώνεται στην εγχώρια αγορά ηλεκτρισμού, καθώς στο Χρηματιστήριο Ενέργειας έχουν επιστρέψει οι ακραίες ενδοημερήσιες διακυμάνσεις (με άλματα τιμών πάνω από τα 400 ευρώ/MWh τις βραδινές ώρες), η δε μέση χονδρεμπορική τιμή ρεύματος το τελευταίο διήμερο κινείται πάνω από τα 150 ευρώ/MWh, υπό το βάρος της  περιορισμένης παραγωγής ΑΠΕ στην Κεντρική Ευρώπη  όπου τα πρώτα επεισόδια «συννεφιασμένης άπνοιας» ή Dunkelflaute της φετινής σεζόν έκαναν την εμφάνισή τους. Ως αποτέλεσμα, οι περισσότερες χώρες της περιοχής υφίστανται τις συνέπειες της υποκατάστασης της πράσινης ενέργειας από την ακριβότερη παραγωγή μονάδων ηλεκτροπαραγωγής από ορυκτά καύσιμα και τα «απόνερα» να φτάνουν και στην Ελλάδα.

Ράλι made in Germany στις χονδρεμπορικές τιμές ρεύματος

Τον τόνο στο ράλι των χονδρεμπορικών τιμών ρεύματος έδωσε η Γερμανία, καθώς «αιολικό έλλειμμα» είχε ως αποτέλεσμα να σημειωθεί ρεκόρ οκταμήνου στο Χρηματιστήριο Ενέργειας της μεγαλύτερης οικονομίας της  Ευρωζώνης (στα 156,14 ευρώ/MWh), με ενδοημερήσιο υψηλό πάνω από τα 500 ευρώ/MWh. Ένα «μοτίβο» που μεταφέρθηκε αυτούσιο σε σειρά ευρωπαϊκών αγορών, συμπεριλαμβανομένου και του Ελληνικού Χρηματιστηρίου Ενέργειας όπου η μέση τιμή για σήμερα (Τρίτη 14 Οκτωβρίου) διαμορφώνεται στα 153,56 ευρώ/MWh, με μηδενικές τιμές το μεσημέρι -κυρίως χάρη στην παραγωγή των φωτοβολταϊκών- και υψηλότερη τιμή τα 516,15 ευρώ/MWh, τις βραδινές ώρες όταν η ακριβότερη παραγωγή από φυσικό αέριο καλύπτει την αυξημένη ζήτηση εντός και εκτός συνόρων. Παρατηρείται δηλαδή ένα spread 516 ευρώ μέσα στην ημέρα!

Τα βραδινά peaks και ο ρόλος του καλωδίου με την Ιταλία που δεν λειτουργεί

Ένας πρόσθετος παράγοντας που φαίνεται να οξύνει το φαινόμενο των βραδινών peaks στην Ελλάδα είναι το (συγκυριακό) φαινόμενο της βλάβης στην ηλεκτρική διασύνδεση Ελλάδας -Ιταλίας που έχει «βγει από την πρίζα» για μεγάλες περιόδους εντός του τρέχοντος έτος και  θα μείνει εκτός λειτουργίας τουλάχιστον έως τις 27 Οκτωβρίου. Όπως εξηγεί μιλώντας προς το energygame.gr o ενεργειακός αναλυτής του ICIS Τζοβάνι Μουσέλα, στη «μεγάλη εικόνα» η Ελλάδα είναι καθαρός εξαγωγέας ενέργειας προς την Ιταλία. «Τα στοιχεία του Συνδέσμου των Διαχειριστών Συστημάτων Μεταφοράς της ΕΕ ENTSO-E δείχνουν ότι το δ’ τρίμηνο του 2024  η Ελλάδα εξήγαγε κατά μέσο όρο 198 MW ηλεκτρικού ρεύματος προς την Ιταλία, όμως τα στοιχεία της TERNA (Διαχειριστής Συστήματος Μεταφοράς της Ιταλίας) δείχνουν ότι για την ίδια περίοδο, τις ώρες 17.00-19.00 η Ελλάδα ήταν καθαρός εισαγωγέας ηλεκτρισμού από την Ιταλία.  Από τα στοιχεία αυτά συνάγεται ότι η μη λειτουργία της διασύνδεσης ενδέχεται να πιέζει πτωτικά τις τιμές στην Ελλάδα  κατά το μεγαλύτερο μέρος της ημέρας, αλλά να έχει την αντίθετη επίπτωση κατά τις απογευματινές και βραδινές ώρες και να ασκεί ανοδική πίεση, λόγω της αδυναμίας εισαγωγών από την Ιταλία».

Σε κάθε περίπτωση, το μόνο βέβαιο είναι ότι…τάση ανεβαίνει για τις χονδρεμπορικές τιμές στην Ελλάδα, που για τον Οκτώβριο εμφανίζονται αυξημένες κατά σχεδόν 20% σε σχέση με τον Σεπτέμβριο (ενώ πλησιάζουμε στα μέσα του μήνα) και σχεδόν κατά 50% σε σχέση με τον ασυνήθιστα φθηνό Αύγουστο. Η μέση τιμή για τον τρέχοντα μήνα διαμορφώνεται στα 108,30 ευρώ/Μεγαβατώρα, έναντι 91 ευρώ/Μεγαβατώρα που ήταν τον Σεπτέμβριο και 73,17 ευρώ/ΜWh τον Αύγουστο.  Και εάν η τάση αυτή συνεχιστεί εγείρονται ερωτηματικά για το πώς θα διαμορφωθούν τα πράσινα τιμολόγια για το Νοέμβριο, αν οι πάροχοι που απορρόφησαν τις αυξήσεις κατά το Οκτώβριο (δηλαδή η ΔΕΗ και η Protergia) παραμείνουν στο ίδιο μονοπάτι και τι θα πράξουν οι υπόλοιπες εταιρίες που «πέρασαν» στις λιανικές χρεώσεις τις αυξήσεις των χονδρεμπορικών τιμών.

«Ορατότης μηδέν» για την παρέμβαση για το βιομηχανικό ρεύμα

Εκτός από τα νοικοκυριά, εξάλλου, η πίεση εντείνεται και για τους ενεργοβόρους βιομηχανικούς καταναλωτές, καθώς ο χρόνος περνά και η παρέμβαση για την μείωση του κόστους του ρεύματος για την οποία δεσμεύθηκε ο Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης στην ομιλία του στην ΓΣ του ΣΕΒ μια εβδομάδα πριν δεν έχει ακόμα αποκρυσταλλωθεί. Οι πληροφορίες αναφέρουν ότι δεν έχει αλλάξει ουσιωδώς κάτι σε σχέση με την προηγούμενη εβδομάδα (όταν υπήρχε σειρά ανοιχτών θεμάτων προς επίλυση) και δεν υπάρχει προγραμματισμός για νέο κύκλο συναντήσεων μεταξύ των κυβερνητικών στελεχών και των εκπροσώπων της βιομηχανίας.

Ο «βραχνάς» των υψηλών επιβαρύνσεων στην Αγορά Εξισορρόπησης

Την ίδια στιγμή εξακολουθεί να υφίσταται και το «μέτωπο» των αυξημένων επιβαρύνσεων στην Αγορά Εξισορρόπησης, φαινόμενο που παρατηρείται εδώ και αρκετούς μήνες, εγείρει έντονο προβληματισμό και συνδέεται με τον τρόπο που μπαίνουν οι λιγνιτικές μονάδες στην αγορά και τον τρόπο αποζημίωσής τους εκτός αγοράς με «pay as bid», δηλαδή στη βάση των υψηλών προσφορών που υποβάλλουν.

Όπως εξηγούν πηγές με γνώση των πραγμάτων κατά το προηγούμενο διάστημα εμφανίστηκαν peaks και στις χρεώσεις των Λογαριασμών Προσαύξησης (ΛΠ3) -μια από τις βασικές συνιστώσες διαμόρφωσης του κόστους στην Αγορά Εξισορρόπησης-  υπερβαίνοντας κατά περίπτωση ακόμα και τα 30 ευρώ /MWh τις μεσημεριανές ώρες, λόγω της ένταξης των θερμικών μονάδων το μεσημέρι με constraint από τον ΑΔΜΗΕ όταν οι ΑΠΕ υπερκαλύπτουν τη ζήτηση, οπότε αντί να αποζημιώνονται οι θερμικές μονάδες με μηδέν αποζημιώνονται με τριπλάσια αμοιβή από τις προηγούμενες ημέρες. Το ίδιο φαινόμενο κατεγράφη και για μεγάλο μέρος του Σεπτεμβρίου, όπου προέκυψαν σημαντικές επιβαρύνσεις εξαιτίας της λειτουργίας δυο λιγνιτικών μονάδων (Άγιος Δημήτριος 3 και 4) εκτός μηχανισμών αγοράς, με σημαντική μείωση των Λογαριασμών Προσαύξησης κατά την τελευταία εβδομάδα του Σεπτεμβρίου λόγω της μη λειτουργίας των εν λόγω μονάδων. Είναι ενδεικτικό ότι τις πρώτες 2 εβδομάδες του περασμένου μήνα, ο Λογαριασμός Προσαύξησης 3 (ΛΠ3) εκτοξεύτηκε στα 17,5 και 18,9 €/MWh αντίστοιχα, με κόστος στα  17,82 εκατ. ευρώ και 17,21 εκατ. ευρώ.

 Διαβάστε ακόμη