Το 2025 έχουν εντοπιστεί 15.554 περιπτώσεις ρευματοκλοπής, αριθμός αυξημένος κατά 67% σε σύγκριση με το 2024. Η εκτιμώμενη αξία των περιστατικών ανέρχεται σε 58,5 εκατ. ευρώ, καταγράφοντας αύξηση 72%, ενώ οι εισπράξεις στο πρώτο οκτάμηνο του έτους έφτασαν τα 27 εκατ. ευρώ, σημειώνοντας άνοδο 86% έναντι της αντίστοιχης περιόδου του 2024. Τα στοιχεία αυτά παρουσίασε -στην Εσπερίδα που διοργάνωσε η ΡΑΑΕΥ στο πλαίσιο της 89ης Διεθνούς Έκθεσης Θεσσαλονίκης- ο Διευθυντής Περιφέρειας Μακεδονίας-Θράκης και Αναπληρωτής Διευθυντής της Διεύθυνσης Μετρητικών Διατάξεων και Δεδομένων του ΔΕΔΔΗΕ ΑΕ, Γεώργιος Αθανασιάδης, περιγράφοντας ένα φαινόμενο με σαφές οικονομικό αποτύπωμα και άμεσες επιπτώσεις στη λειτουργία της αγοράς και του δικτύου.

Το φαινόμενο «βγαίνει στην επιφάνεια» με ρυθμό πολύ ταχύτερο από παλιότερα. Η μηνιαία καμπύλη του 2025 εξηγεί πολλά. Στην αρχή της χρονιάς οι διαπιστώσεις κινούνται χαμηλότερα, για να απογειωθούν στην «κορυφή» της τουριστικής περιόδου: 1.616 περιστατικά τον Ιανουάριο (εκτιμώμενη αξία 7,8 εκατ. ευρώ, εισπράξεις 3,6 εκατ. ευρώ), 1.452 τον Φεβρουάριο (6,2 εκατ./2,8 εκατ.), 1.440 τον Μάρτιο (5,9 εκατ./3,2 εκατ.), 1.917 τον Απρίλιο (7,2 εκατ./3,2 εκατ.), 2.016 τον Μάιο (7,7 εκατ./3,8 εκατ.) και 2.080 τον Ιούνιο (7,5 εκατ./3,2 εκατ.). Η «έκρηξη» έρχεται τον Ιούλιο με 3.254 περιστατικά (11,4 εκατ. ευρώ), ενώ τον Αύγουστο καταγράφονται 2.573 (7,5 εκατ. ευρώ), με τις μηνιαίες εισπράξεις να ακολουθούν ανοδική πορεία και να στηρίζουν τον συνολικό «λογαριασμό» των 27 εκατ. ευρώ στο οκτάμηνο. Η στατιστική επιβεβαιώνει την κοινή εμπειρία: όπου αυξάνεται η κατανάλωση και η εποχική δραστηριότητα, αυξάνονται και οι «πειραγμένες» παροχές – και φέτος εντοπίζονται συστηματικότερα.

Η φλέβα της παραβατικότητας χτυπά σε νησιά και τουριστικές περιοχές. Στην Ικαρία σχεδόν μία στις δύο παροχές που ελέγχθηκαν είχε πρόβλημα (41,7%), στη Μύκονο σχεδόν τέσσερις στις δέκα (37,8%), στη Ρόδο 22,3%, στην Κω 15,7%, στο Ρέθυμνο 15%. Διψήφια ποσοστά εμφανίζονται σε Τήνο (12,9%), Σαντορίνη (12,6%), Πάρο (12,5%), ενώ χαμηλότερα μεν αλλά αξιοσημείωτα ποσοστά βλέπουμε σε Άγιο Νικόλαο (9,4%), Ηράκλειο (8,3%), Χανιά (7,5%) και Νάξο (5,8%). Σημαντική διευκρίνιση: οι συγκεκριμένες επιχειρησιακές δράσεις δεν αφορούσαν οικιακές παροχές αλλά επαγγελματικές εγκαταστάσεις – ξενοδοχεία, εστίαση, beach bar, σούπερ μάρκετ, ελαιοτριβεία, τυροκομεία. Εκεί βρίσκεται ο μεγαλύτερος όγκος μη καταγεγραμμένης ενέργειας και εκεί «συμφέρει» περισσότερο η παρανομία, αν το πλαίσιο δεν είναι αποτρεπτικό.

Τα «στιγμιότυπα» από τους ελέγχους είναι ενδεικτικά του μεγέθους του προβλήματος. Στη Ρόδο, μεγάλο ξενοδοχείο λειτουργούσε από το 2023 χωρίς σύμβαση με προμηθευτή – εκτιμώμενη αξία ρευματοκλοπής πάνω από 200.000 ευρώ. Στο ίδιο νησί, καταγράφηκαν φούρνος με 19.000 ευρώ και ξενοδοχεία με 63.000 και 67.000 ευρώ. Στη Μύκονο, beach bar «χρεώθηκε» 91.000 ευρώ και εστιατόριο 11.000 ευρώ. Στο Ρέθυμνο, σούπερ μάρκετ στα 63.000 ευρώ, τυροκομείο στα 20.000 ευρώ και σειρά ελαιοτριβείων από 27.000 έως 28.000 ευρώ, μαζί με πρόστιμα 45.000, 39.000 και 21.000 ευρώ σε ξενοδοχεία. Συσκευαστήριο–τυποποιητήριο ελαιολάδου βρέθηκε με 82.000 ευρώ, ενώ στο Ηράκλειο κέντρο διασκέδασης καταγράφηκε με 9.000 ευρώ.

Μόνο στο τρίμηνο Νοεμβρίου 2024 – Φεβρουαρίου 2025 έγιναν περίπου 790 έλεγχοι σε αλυσίδες εστίασης, με μέσο ποσοστό ευρημάτων 32% και σε ορισμένες αλυσίδες πάνω από 50%. Σε ευρύτερο «καλάθι» δράσεων –που αφορούσε HORECA, εμπορικές/βιομηχανικές εγκαταστάσεις και επιχειρήσεις σε νησιά– πραγματοποιήθηκαν 22.850 έλεγχοι, διαπιστώθηκαν 1.625 ρευματοκλοπές, καταγράφηκαν περίπου 33 GWh μη μετρημένης ενέργειας και τιμολογήθηκε ζημία κοντά στα 10 εκατ. ευρώ. Κρίσιμη λεπτομέρεια: 4.652 υποθέσεις βρίσκονται ακόμη σε εκκρεμότητα (εργαστηριακός/τεχνικός έλεγχος). Όταν αυτές κλείσουν, τα ποσά σε ευρώ και η ενέργεια σε MWh/GWh θα αυξηθούν «πάρα πολύ», όπως σημείωσε ο ΔΕΔΔΗΕ. Αυτό εξηγεί γιατί οι φετινοί αριθμοί δεν είναι στατικοί: είναι φωτογραφία μιας διαδικασίας που τρέχει και τροφοδοτεί συνεχώς τον «μετρητή» των εσόδων από καταλογισμούς.

Πρέπει να σημειωθεί πως οι ρευματοκλοπές βρίσκονται ψηλά στην ατζέντα του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, με την πολιτική ηγεσία να έχει ήδη προαναγγείλει παρεμβάσεις μέσα στο φθινόπωρο. Το βασικό συμπέρασμα που αναμένεται να αποτυπωθεί σε συγκεκριμένα μέτρα τον επόμενο μήνα είναι η αυστηροποίηση του πλαισίου, ώστε η ρευματοκλοπή να καταστεί μια επιλογή εξαιρετικά «επώδυνη» για όποιον την επιχειρεί και, κατά συνέπεια, να αποφεύγεται. Η Ρυθμιστική Αρχή Αποβλήτων, Ενέργειας και Υδάτων έχει ήδη κάνει το πρώτο βήμα, εκδίδοντας απόφαση που ισχύει από την 1η Ιουλίου και προβλέπει σημαντικά υψηλότερα πρόστιμα για επιχειρήσεις και νοικοκυριά που εντοπίζονται να κλέβουν ρεύμα. Μάλιστα, για το δεύτερο εξάμηνο του 2025 τα «πέναλτι» θα είναι διπλάσια σε σχέση με το πρώτο μισό του έτους, με την προσαύξηση στους δικαιούχους Κοινωνικού Οικιακού Τιμολογίου να παραμένει σταθερή.

Ο ΔΕΔΔΗΕ φαίνεται πως βρίσκεται στο ίδιο μήκος κύματος με το ΥΠΕΝ. Πέρα από την εντατικοποίηση των ελέγχων, ο ΔΕΔΔΗΕ ξεκαθαρίζει ότι η ουσιαστική αντιμετώπιση των ρευματοκλοπών δεν μπορεί να επιτευχθεί χωρίς θεσμικές και νομοθετικές παρεμβάσεις. Όπως τόνισε ο Γεώργιος Αθανασιάδης, η επιχείρηση έχει ήδη καταθέσει ένα ολοκληρωμένο πακέτο προτάσεων που αναμένει άμεσα εγκρίσεις, με στόχο τον δραστικό περιορισμό και την αποτροπή της επανεμφάνισης του φαινομένου. Στο επίκεντρο βρίσκεται η αναθεωρημένη μεθοδολογία ΔΟΤ, που προβλέπει σχεδόν διπλασιασμό των προστίμων για τους παραβάτες, αποστέλλοντας σαφές μήνυμα αποτροπής. Παράλληλα, ζητείται η αυστηροποίηση του πλαισίου για τους υπότροπους, με αυξημένο οικονομικό βάρος για όσους επαναλαμβάνουν παραβατικές συμπεριφορές.

Η συμβολή των έξυπνων μετρητών στην αντιμετώπιση του φαινομένου

Ο ΔΕΔΔΗΕ προτείνει ακόμη την ενσωμάτωση νέων διαδικασιών εντοπισμού ρευματοκλοπών στο πλαίσιο της μαζικής εγκατάστασης έξυπνων μετρητών, ώστε το τεχνολογικό εργαλείο να λειτουργήσει ως καταλύτης για την εξάλειψη των παλαιών πρακτικών. Ο Διευθυντής Έρευνας και Καινοτομίας του ΔΕΔΔΗΕ, Γεώργιος Λούκος, παρουσίασε το εμβληματικό έργο αντικατάστασης 7,7 εκατομμυρίων ηλεκτρομηχανικών μετρητών με Έξυπνους Μετρητές έως το 2030. Όπως τόνισε, πρόκειται για στρατηγική επένδυση ύψιστης προτεραιότητας, που συνδέεται άμεσα με την ενεργειακή μετάβαση της χώρας. Οι νέες συσκευές θα επιτρέψουν την εξισορρόπηση προσφοράς και ζήτησης, την εισαγωγή ευέλικτων τιμολογίων, τη βελτίωση της διαχείρισης του δικτύου, τον περιορισμό των ρευματοκλοπών και την ενδυνάμωση του καταναλωτή με ενεργό ρόλο στην αγορά ενέργειας.

Ο κ. Λούκος υπενθύμισε ότι από μόλις 85.000 Έξυπνους Μετρητές το 2019, ο αριθμός τους θα ξεπεράσει το 1,5 εκατομμύριο έως το τέλος του 2025, καλύπτοντας πάνω από το 60% της καταναλισκόμενης ενέργειας. Το πανελλαδικό πλάνο προβλέπει μαζικές εγκαταστάσεις σε όλες τις περιφέρειες, με στόχο να καλυφθεί άνω του 30% των ενεργών παροχών μέχρι το 2026. Το έργο μπαίνει πλέον στη φάση του μεγάλου roll-out. Μόνο την τριετία 2024–2026 προγραμματίζεται η εγκατάσταση 1,87 εκατομμυρίων συσκευών: 220.000 το 2024, 530.000 το 2025 και 1,12 εκατομμύρια το 2026.

Οι ετήσιες εγκαταστάσεις θα αυξάνονται σταδιακά ώστε να φτάσουν τα 1,5 εκατομμύρια τον χρόνο το 2029 και το 2030, οπότε θα έχει ολοκληρωθεί η αντικατάσταση όλων των 7,7 εκατομμυρίων ενεργών παροχών χαμηλής τάσης, σύμφωνα με την ευρωπαϊκή Οδηγία 2019/944. Η στρατηγική σημασία είναι πολλαπλή: μείωση τεχνικών απωλειών κατά περίπου 2 TWh, απομακρυσμένες εντολές (μέτρηση, διακοπή, επανασύνδεση), καλύτερη διαχείριση δεδομένων και βελτιωμένο σχεδιασμό του δικτύου. Για την αγορά, οι Έξυπνοι Μετρητές ανοίγουν τον δρόμο για νέες υπηρεσίες, καλύτερη ενσωμάτωση ΑΠΕ και αποθήκευσης, ενώ για τον καταναλωτή σημαίνουν άμεση πρόσβαση σε δεδομένα κατανάλωσης, συμμετοχή σε προγράμματα demand-response, δυνατότητα εξοικονόμησης μέσω ευέλικτης χρήσης ενέργειας και προσαρμοσμένα τιμολόγια. «Το έργο των Έξυπνων Μετρητών είναι το σύμβολο μιας νέας εποχής για τον ΔΕΔΔΗΕ», τόνισε ο κ. Λούκος, υπογραμμίζοντας ότι «με την υλοποίηση του προγράμματος, ο ΔΕΔΔΗΕ κάνει ένα αποφασιστικό βήμα για να γίνει πιο σύγχρονος, πιο αποδοτικός και πιο κοντά στον καταναλωτή».

Πάντως για τον ΔΕΔΔΗΕ εξίσου κρίσιμη για την αντιμετώπιση των ρευματοκλοπών θεωρείται η μείωση του χρόνου ολοκλήρωσης των διαδικασιών, από τον εντοπισμό μέχρι την επιβολή κύρωσης, έτσι ώστε η τιμωρία να είναι γρήγορη και αποτελεσματική. Τέλος, ο Διαχειριστής εισηγείται την αναστολή λειτουργίας επιχειρήσεων στις περιπτώσεις που διαπιστώνεται ρευματοκλοπή άνω των 10.000 ευρώ, προκειμένου να καταστεί σαφές ότι η κλοπή ενέργειας δεν μπορεί να αντιμετωπίζεται ως χαμηλού ρίσκου παρανομία. Με τις προτάσεις αυτές, ο Διαχειριστής «σηκώνει τον πήχη» και μεταφέρει το βάρος των αποφάσεων στο υπουργείο και τη ΡΑΑΕΥ, επισημαίνοντας ότι μόνο με ένα στιβαρό θεσμικό πλαίσιο μπορεί να επιτευχθεί η οριστική καταπολέμηση του φαινομένου.

Διαβάστε ακόμη