Σε πλήρες αδιέξοδο παραμένει η ηλεκτρική διασύνδεση Ελλάδας και Κύπρου (GSI), τόσο στο οικονομικό, όσο και στο γεωπολιτικό σκέλος, με τις δηλώσεις από την πλευρά της Λευκωσίας να δημιουργούν μεγαλύτερη σύγχυση για το μέλλον του ευρωπαϊκού έργου.
Αρχικά, ξετυλίγοντας το κουβάρι των εξελίξεων για το έργο της διασύνδεσης, θα πρέπει να σημειωθεί πως τα «γκρίζα» σημεία σε ό,τι αφορά τη χρηματοδότηση του έργου από την κυπριακή πλευρά φάνηκαν και σε πρόσφατη σύσκεψη που έγινε, με τη συμμετοχή των ρυθμιστικών αρχών ενέργειας Ελλάδας και Κύπρου, καθώς και του ΑΔΜΗΕ. Σε αυτή τη σύσκεψη, όπου συμμετείχαν και ευρωπαίοι αξιωματούχοι, φάνηκε πως δεν έχει ξεκαθαρίσει το τοπίο σε σχέση με τον επιμερισμό του κόστους εσόδου στα τιμολόγια ρεύματος των καταναλωτών της Κύπρου. Υπενθυμίζεται πως η ΡΑΕΚ τον Ιούλιο ενέκρινε τα 82 εκατ. ευρώ από τα συνολικά 125 εκατ. που προβλέπονται στη διακρατική συμφωνία. Πληροφορίες αναφέρουν πως η κυπριακή πλευρά δεν φαίνεται να αναγνωρίζει το σύνολο των υλοποιήσιμων δαπανών που έχει πραγματοποιήσει ο ΑΔΜΗΕ μέχρι τώρα, που ανέρχονται σε 250 εκατ. ευρώ. Να σημειωθεί, δε, πως ο Διαχειριστής προσκόμισε το προηγούμενο διάστημα τα απαιτούμενα έγγραφα.
Μετά τη σχετική απόφαση της ΡΑΕΚ, θεωρητικά ξεκίνησε η δημιουργία του μηχανισμού με βάση τον οποίο θα γίνει η ανάκτηση των εσόδων από τον Σεπτέμβριο, διαδικασία που θα έπρεπε να είχε ολοκληρωθεί. Σύμφωνα με πληροφορίες, στη σύσκεψη που πραγματοποιήθηκε πριν λίγες ημέρες φάνηκε πως θα πρέπει να υπάρξει σχετική έγκριση του εσόδου από το υπουργικό συμβούλιο της Κύπρου, παρότι κάτι τέτοιο δεν ήταν σαφές αρχικά. Την κατάσταση ήρθε να περιπλέξει περαιτέρω η δήλωση του Κύπριου υπουργού Οικονομικών, Μάκη Κεραυνού, στην Καθημερινή της Κύπρου, ότι «το έργο της ηλεκτρικής διασύνδεσης δεν είναι βιώσιμο με τους συγκεκριμένους όρους», επικαλούμενος δύο μελέτες. Επομένως, τα δεδομένα αυτά τοποθετούν το έργο σε νέα βάση, την ώρα πάντως που, σύμφωνα με πληροφορίες, η γαλλική Nexans συνεχίζει την κατασκευή του καλωδίου.
Από την άλλη πλευρά, η Αθήνα εκπέμπει μηνύματα ότι οι έρευνες για την πόντιση του καλωδίου ηλεκτρικής διασύνδεσης θα συνεχιστούν και μάλιστα μέσα στο φθινόπωρο. Μιλώντας χθες στα Παραπολιτικά 90.1 ο βουλευτής της ΝΔ Άγγελος Συρίγος, σημείωσε πως «το καλώδιο έχει συγκεκριμένες προθεσμίες, εντός των οποίων πρέπει να γίνει, δεν είναι κάτι δηλαδή που μπορούμε να αναβάλουμε για τα επόμενα 2-3-5 χρόνια. Αυτή τη στιγμή το καλώδιο κατασκευάζεται στο εξωτερικό και πρέπει να τοποθετηθεί. Με αυτά τα δεδομένα, το έργο θα προχωρήσει τις επόμενες εβδομάδες ή μήνες, δηλαδή εντός του φθινοπώρου θα έχουμε σοβαρές εξελίξεις».
Όπως έχει αναφέρει το energygame.gr, το γεωπολιτικό ρίσκο παραμένει στην επιφάνεια δεδομένου ότι υπάρχει ο απρόβλεπτος παράγοντας της Τουρκίας. Έναν χρόνο πριν, στις 24 Ιουλίου του 2024, στα ανατολικά της Κάσου και της Καρπάθου καταγραφόταν ένταση σε σχέση με τις έρευνες του καλωδίου ανάμεσα στην Ελλάδα και την Τουρκία. Η γειτονική χώρα έχει δείξει από τότε τις προθέσεις της. Την ίδια ώρα, δεν κρύβει την επιθυμία της για την ολοκλήρωση μιας ηλεκτρικής διασύνδεσης με τα κατεχόμενα. Η συγκεκριμένη διασύνδεση θα μπορούσε να λειτουργήσει σε δύο κατευθύνσεις, επιτρέποντας τη μεταφορά ηλεκτρικής ενέργειας και από τις δύο πλευρές, κάτι που θα βοηθήσει στην εξισορρόπηση του δικτύου και την ενσωμάτωση περισσότερων ανανεώσιμων πηγών ενέργειας.
