Στο διαχρονικό δίλημμα «να δουλεύει το κλιματιστικό όλη μέρα για να διατηρείται η θερμοκρασία χαμηλά σε ημέρες καύσωνα ή να το κλείνω όταν φεύγω;», τρεις μηχανικοί κτιρίων από το Πανεπιστήμιο του Κολοράντο έκαναν τους υπολογισμούς και καταλήγουν: στις περισσότερες περιπτώσεις, συμφέρει να παραμένει κλειστό κατά την απουσία από το σπίτι και να το επανενεργοποιείτε πριν επιστρέψετε. Μάλιστα, εκτιμούν πως η εξοικονόμηση μπορεί να φθάνει έως και το 11% σε ετήσια βάση.

Τι ακριβώς μελέτησαν

Όπως αναφέρει η El País, σε συνεργασία με το The Conversation οι ερευνήτριες Aisling Pigott, Jennifer Scheib και Kyri Baker μοντελοποίησαν μια τυπική μονοκατοικία ~110 τ.μ. σε δύο θερμά κλίματα (ξηρό και υγρό) και δοκίμασαν τρία ρεαλιστικά σενάρια λειτουργίας:

  • Σταθερή θερμοκρασία όλη μέρα στους 24,4 °C.
  • «Setback» για 8 ώρες – αφήνουμε το σπίτι να ζεσταθεί έως 31,6 °C και μετά το ξανακρυώνουμε πριν την επιστροφή.
  • «Setback» για 4 ώρες με το ίδιο ανώτατο όριο.

Τα βασικά ευρήματα με απλά λόγια

  • Το να αφήνετε την κατοικία να ζεσταθεί όσο λείπετε και να την επαναφέρετε αργότερα καταναλώνει λιγότερη ενέργεια από το να τη διατηρείτε μόνιμα δροσερή. Το ετήσιο όφελος φτάνει έως 11% με τυπικό κεντρικό κλιματισμό.
  • Όσο καλύτερη μόνωση έχει το σπίτι ή όσο αποδοτικότερο είναι το σύστημα (π.χ. σύγχρονη αντλία θερμότητας), τόσο μικρότερη γίνεται η διαφορά υπέρ του «κλείνω όταν λείπω».
  • Η οκτάωρη διακοπή τις εργάσιμες ώρες δίνει καθαρό όφελος σχεδόν για κάθε τύπο συστήματος· στα τετράωρα «κενά» τα οφέλη είναι λιγότερο ξεκάθαρα.

Όπως εξηγούν οι μηχανικοί, καθώς το σπίτι «γεμίζει» θερμότητα, ο ρυθμός μεταφοράς θερμότητας μειώνεται και τείνει σε ισορροπία με το περιβάλλον. Άρα, στο τέλος της ημέρας δεν χρειάζεται να «αφαιρέσετε» όλες τις ώρες ζέστης μία προς μία: το θερμικό «απόθεμα» έχει όριο. Επιπλέον, ο κλιματισμός συχνά αποδίδει χειρότερα ακριβώς στις πιο θερμές ώρες, το να μην τον πιέζετε τότε βελτιώνει τη συνολική απόδοση.

Τι σημαίνει για την πράξη (χωρίς «μαγικές λύσεις»)

  • Προγραμματισμός/έξυπνος θερμοστάτης: Ρυθμίστε «setback» στις ώρες απουσίας και επιλέξτε την προψύξη λίγο πριν επιστρέψετε, ώστε να έχετε άνεση χωρίς σπατάλη. (Στο μοντέλο, η επαναφορά ξεκινούσε πριν την άφιξη.)
  • Γνωρίστε το σπίτι σας: Αν έχετε καλή μόνωση ή πολύ αποδοτική μονάδα, το κέρδος από το κλείσιμο θα είναι μικρότερο—αλλά παραμένει υπαρκτό στις περισσότερες περιπτώσεις.
  • Μικρές απουσίες: Κάτω από ~4 ώρες, το καθαρό όφελος είναι πιο αβέβαιο· τότε, μικρότερο «setback» μπορεί να είναι πιο βολικό.

Tips για χαμηλή κατανάλωση με μέγιστη απόδοση

Σημαντικό για να επιτύχει κανείς χαμηλή κατανάλωση είναι να έχει ήδη επενδύσει σε σύγχρονης τεχνολογίας κλιματιστικό inverter και ενεργειακή κλάση Α που μειώνει την κατανάλωση και βελτιώνει την απόδοση. Από εκεί και πέρα, υπάρχουν μικρές συμβουλές που μπορούν όλοι να ακολουθήσουν για να «ρίξουν» την κατανάλωση ακόμα και τις ημέρες του καύσωνα:

  • Καθαρισμός φίλτρου κλιματιστικού: Κάθε 50–60 ώρες λειτουργίας (περίπου μία φορά τον μήνα). Απομακρύνονται σκόνη και ρύποι, βελτιώνεται η ροή αέρα και η απόδοση.
  • Καθαρισμός εξωτερικής μονάδας: Ένα απλό λάστιχο αρκεί. Είναι σημαντικό να δοθεί προσοχή και στο σωληνάκι αποστράγγισης.
  • Ετήσια συντήρηση: Χωρίς συντήρηση, η απόδοση μειώνεται ~5% τον χρόνο. Αυξημένος θόρυβος σημαίνει ότι χρειάζεται έλεγχος από τεχνικό.
  • Προστασία από τον ήλιο: Σκιά στην εξωτερική μονάδα μπορεί να αυξήσει την απόδοση έως 10%. Ένα στέγαστρο βοηθά σημαντικά.
  • Σωστή θερμοκρασία: Αποφυγή μεγάλων διαφορών με το εξωτερικό περιβάλλον. Ιδανικά: 25–28°C το καλοκαίρι, 20–23°C τον χειμώνα.
  • Ρύθμιση περσίδων: Το καλοκαίρι η ιδανική κατεύθυνση είναι προς τα πάνω για καλύτερη κυκλοφορία ενώ τον χειμώνα προς τα κάτω.
  • Νυχτερινός αερισμός: Σημαντικό είναι, επίσης, να υπάρχουν ανοιχτές τέντες, παντζούρια και κουρτίνες το βράδυ για δροσιά και λιγότερη χρήση κλιματιστικού την επόμενη μέρα.

Διαβάστε ακόμη